For Warfare or for Prestige? A Survey on Ziwiye Bone Arrowheads
آرشیو
چکیده
Ziwiye, as one of the key sites for Iran’s North West Iron Age (Median kingdom), has many masterpieces kept in different museums and a long list of publications. The main part of this list consists of monographs that are written based on one or more limited objects from an out of context collection. There are few articles that comprehensively include the findings “attributed Ziwiye” and “came from excavation”. However, many articles have been published about Zavieh’s findings, but parts of this collection still remain unknown and do not receive enough attention. The corpus of bone arrowheads is one of them, some of which were found during archaeological excavations while others came to museums from antiquities dealers. These include: the Metropolitan Museum of Art in New York, Musée du Louvre in Paris, the National Museum of Iran in Tehran, and the Sanandaj Archaeological Museum. This article aims to introduce and categorize 51 bone arrowheads. Some of these were registered as ivories, but our research concluded that all of these were made of bone. In few instances, the production manner prevented the proper identification of bone versus ivory. Another examined point in this research is whether such arrowheads were produced for actual warfare or for prestige and symbolic use in ceremonial events considering their bone material. The examined samples from other sites show that bone can be hard enough to penetrate game and human body even with light protection such as archery. Bone for making arrowheads was used for hunting big games and some tribes still use them.برای جنگ یا برای پرستیژ؟ بررسی سرتیرهای استخوانی زیویه
محوطه زیویه در مقام یکی از محوطه های کلیدی عصر آهن شمال غرب ایران (مربوط به دوره پادشاهی ماناها-مادها) با تنوعی از اشیای موزه ای شهرتی جهانی و فهرست بلندبالایی از انتشارات دارد. بخش عمده این فهرست را تک نگاری هایی تشکیل می دهند که براساس یک یا چند شئ محدود از یک مجموعه دور از بافت نوشته شده است. مقالاتی که به صورت جامع یافته های «منسوب به زیویه» و «حاصل از کاوش علمی» را با هم دربرگیرند، کم شمارند؛ با این حال مقالات زیادی درمورد یافته های زیویه منتشر شده است، اما هنوز گروه هایی از مواد فرهنگی آن کم شناخته باقی مانده اند و به قدر کفایت به آن ها پرداخته نشده است، از آن جمله می توان به «سرتیرهای استخوانی زیویه» اشاره کرد که پاره ای از آن ها از کاوش های علمی و بخشی از آن ها از طریق مجموعه های خصوصی و عتیقه جویان راه خود را به موزه های جهان باز کرده است. این موزه ها عبارتنداز: متروپولیتن، لوور، موزه ملی ایران و موزه باستان شناسی سنندج. در این نوشتار به معرفی و دسته بندی 51 عدد از این سرتیرها پرداخته می شود. تعدادی از این سرتیرها پیش تر به عنوان عاج ثبت شده بودند. پژوهش کنونی نشان داد که جنس همه آن ها استخوان است. گرچه به دلیل فعالیت هایی که روی آن ها انجام شده بود، تشخیص نوع استخوان در اکثر آن ها ممکن نشد. از نکات دیگر بررسی شده در پژوهش حاضر، این است که با توجه به جنس استخوانی سرتیرها، آیا از آن ها برای جنگ استفاده شده اند یا برای پرستیژ و حضور نمادین در مراسم های تشریفاتی؟ نمونه های آزمایش شده از سایر محوطه ها نشان داده است که استخوان به قدر کافی سخت هست که در صورت پرتاب با کمان بتواند به بدن شکار یا انسان نفوذ کند و امروزه کاربردی بودن آن ها امری مسجل است و هنوز درمیان برخی قبایل از آن ها استفاده می شود.
کردستان،عصر آهن متأخر،زیویه،سرتیرهای استخوانی،