نقش نوسانات بازار مسکن در امنیت اقتصادی ساکنین شهرها (مطالعه موردی: خانواده های کم درآمد کلا نشهر تهران) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مبسوط پیشینه و هدف: پژوهشگران و متخصصان برنامه ریزی و مسکن ازجمله؛ میتلین (2007)، العقبری و همکاران (2011)، لیتمن (2016)، اورج (2019)، زیاری و همکاران (1389)، آرشین و سرور (1396)، به موضوع مسکن گروه های کم درآمد پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر دستیابی به فرضیه اصلی پژوهش یعنی؛ بررسی پیامدهای بحران اقتصادی مسکن بر امنیت پایدار خانوارهای کم درآمد (در این پژوهش منظور از خانوارهای کم درآمد خانوارهایی هستند که به دلیل حقوق پایین ماهیانه و یا بیکاری موقتی و دائمی توانایی تهیه مسکن به عنوان یک نیاز اولیه را چه به صورت خرید، اجاره و یا رهن را ندارند هست) در کلان شهر تهران پرداخته شود تا درنهایت عوامل اقتصادی اصلی که در نوسانات بازار مسکن و درنتیجه افزایش قیمت مسکن در تهران نقش آفرینی می کنند مور ارزیابی قرار گیرد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، کاربردی و روش آن توصیفی، تحلیلی است. جهت گردآوری اطلاعات و داده ها از روش های کتابخانه ای، پایگاه های الکترونیکی داده ها و همچنین مطالعات میدانی مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری را متخصصان حوزه مسکن، برنامه ریزان شهری (شامل اساتید و دانشجویان رشته های برنامه ریزی شهری و شهرسازی) و کارشناسان مسکن مشغول به فعالیت در شهرداری ها و اداره شهرسازی شهر تهران تشکیل می دهند. تکمیل پرسشنامه ها و مصاحبه به صورت مجازی و از طریق کانال های ارتباطی گوناگون بوده است. برای تعیین حجم نمونه 100 نفر از متخصصان برنامه ریزی شهری و مسکن در شهر تهران بر اساس نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. با استفاده از این نمونه گیری بصورت مجازی با تعدادی از افراد نمونه ارتباط برقرار و مصاحبه ها انجام و پرسشنامه ها تکمیل شدند. روش کلی تکمیل پرسشنامه ها و مصاحبه با استفاده از روش نمونه گیری نمایی بدون تبعیض انجام گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها شامل 30 گویه اصلی در مورد موضوع اصلی پژوهش و 6 سؤال درزمینه سطح اطلاعات افراد نمونه از موضوع پژوهش و 5 سؤال در مورد ویژگی های آن ها بود. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS26 و آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون تی تک نمونه ای، فریدمن) و برای سنجش پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. مقدار آلفا در 30 گویه اصلی پژوهش 0.918 بوده که پایایی درونی سؤالات را نشان داد. یافته ها و بحث: نتایج نشان می دهد مواردی چون عدم دسترسی به مسکن ارزان قیمت برای شهروندان، نوسانات قیمت مسکن و پس انداز خانوارها، نوسانات ساخت وساز مسکن، نقش آفرینی شهرداری ها و افزایش قیمت مسکن، نقش سازندگان در نوسانات بازار مسکن، قیمت زمین و تأثیر آن بر نوسانات قیمت مسکن، حضور دلالان در بازار مسکن و افزایش قیمت مسکن و نبود قوانین محکم در تعیین قیمت مسکن و رواج سوداگری در نوسانات قیمت مسکن تهران نقش دارند. نتایج حاصل از اولویت بندی بحران های اقتصادی مسکن نشان می دهد که حضور دلالان در بازار مسکن با میانگین رتبه (7.70)، در رتبه اول و قیمت زمین و تأثیر آن بر نوسانات قیمت مسکن در آخرین رتبه قرارگرفته است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد عوامل اقتصادی نقش آفرین در نوسانات قیمت مسکن بر امنیت پایدار خانوارهای کم درآمد در شهر تهران تأثیرگذار بوده اند و تأثیر هریک از عوامل اقتصادی نقش آفرین در نوسانات قیمت مسکن بر امینت پایدار خانوارهای کم درآمد متفاوت است و حضور دلالان در بازار مسکن در رتبه اول و عدم دسترسی به مسکن ارزان قیمت در آخرین رتبه ازنظر اهمیت قرارگرفته است.The role of housing market fluctuations in the economic security of city residents (case study: low-income families of Tehran metropolis)
Extended abstract Background and purpose Planning and housing researchers and experts including Mitlin (2007), Al-Aghabari et al. (2011), Litman (2016), Oraj (2019), Ziyari et al. (2019), Arshin and Sarwar (2016), have addressed the issue of housing for low-income groups. The aim of the current research is to achieve the main hypothesis of the research, that is, investigating the consequences of the housing economic crisis on the stable security of low-income households (in this research, low-income households are the ones that, due to low monthly salaries or temporary and permanent unemployment, cannot afford housing as their basic need, either in the form of buying, renting or they do not have a mortgage) in the metropolis of Tehran, so that the main economic factors playing a role in the fluctuations of the housing market and as a result of the increase in housing prices in Tehran will be evaluated. Materials and methods The current research is of applied type and its method is descriptive-analytical. In order to collect information and data, library methods, electronic databases, as well as field studies, interviews and researcher-made questionnaires were employed. The statistical population consists of experts in the field of housing, urban planners (including professors and students of urban planning) and housing experts working in municipalities and urban planning department of Tehran. Questionnaires and interviews were completed virtually and through various communication channels. 100 urban planning and housing specialists in Tehran were selected as samples based on snowball sampling. By using virtual snowball sampling, a number of samples were contacted and interviewed and questionnaires were completed. The general method of completing the questionnaires and interviews was exponential sampling without discrimination. After completing the questionnaires, which included 30 main items about the main topic of the research and 6 questions about the level of information of the samples about the research topic and 5 questions about their characteristics, SPSS26 software and descriptive statistics (frequency and percentage) and inferential statistics (one-sample t-test, Friedman) were used to analyze the data, and Cronbach's alpha was used to measure the reliability of the questionnaire. The value of alpha in the 30 main items of the research was 0.918, which showed the internal reliability of the questions. Findings and discussion The results show that there are items playing a role in the problem discussed including the lack of access to affordable housing for citizens, fluctuations in housing prices and household savings, housing construction, the role of municipalities and the increase in housing prices, the role of builders in the fluctuations of the housing market, land prices and its impact. The presence of brokers in the housing market and the increase in housing prices, the lack of firm rules in determining housing prices, and the prevalence of speculation play a role in housing price fluctuations in Tehran. The results of the prioritization of housing economic crises show that the presence of brokers in the housing market with an average rating of (7.70) is the most and the land price and its effect on housing price fluctuations is the least effective items. Conclusion The results show that the economic factors that play a role in housing price fluctuations have influenced the stable security of low-income households in Tehran, and the effect of each of the economic factors that play a role in housing price fluctuations on the stable security of low-income households is different, and the presence of brokers in the housing market is ranked first and the lack of access to affordable housing is ranked last in terms of importance.