تبیین رویکرد کلامی- تاریخی علامه مجلسی در نگارش سیره نبوی مبتنی بر کتاب حیات القلوب (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مجلسی از مشهورترین محدثان عصر صفوی در تمامی آثار خود در پی تدوین و ساختارمند کردن آموزه های شیعه امامیه بوده است. رسمیت زبان فارسی در ایران عصر او و فراوانی گویشوران به زبان فارسی در آن دوران، زمینه نگارش سیره نبوی در حیات القلوب به زبان فارسی ساده، بر مبنای روایات شیعی و با استناد به منابع اهل سنت، در راستای تبلیغ دین و تثبیت باورهای شیعه برای مجلسی در عصر صفوی با مخاطبان بیشتری به ویژه از میان عامه مردم را فراهم ساخت. این پژوهش بر آن است با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و با توجه به بستر زمانی و مکانی، بر اساس موضوع بندی کتاب حیات القلوب، به معرفی گزاره های تبیین کننده رویکرد کتاب پرداخته و نشان دهد که مجلسی با چه رویکردی در نگارش تاریخ به تبیین آموزه های کلامی تلاش داشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد سیره نبوی و تاریخ نگاری، در نظر مجلسی ابزاری برای اثبات باورهای کلامی شیعه امامیه بوده و در روایت و گزارش حوادث سیره نبوی، پیوسته آموزه های کلامی را بر گزارش های روایی و تاریخی برتری داده و تاریخ و روایات را تابعی از کلام شیعی دانسته است.Explanation of the theological-historical approach of Allameh Majlesi in writing the prophetic biography based on the book Hayat al-Qulob
Majlisi, one of the most famous scholars of the Safavid era, in all his works sought to compile and structure the doctrines of Shia Imamia. The formality of the Persian language in Iran during his era and the abundance of Persian speakers at that time, provided the context of writing the Prophet's biography in Hayat al-Qulub in simple Persian, based on Shia traditions and citing Sunni sources, in line with the propagation of religion and the consolidation of Shia beliefs for In the Safavid era with a larger audience, especially among the common people. This research aims to introduce propositions explaining the approach of the book by using the descriptive-analytical method and according to the temporal and spatial background, based on the theme of the book Hayat al-Qulob, and to show what approach Majlesi tried to use in writing history to explain theological teachings. The findings of the research show that, in Majlisi's view, Prophetic life and historiography are a means to prove the theological beliefs of Shia Imamia, and in the narration and reporting of the events of Prophetic life, he consistently prioritized theological teachings over narrative and historical reports, and history and traditions considered a function of the Shiite theology.