نقد روایات تاریخی بر پایۀ شخصیت افراد با تأکید بر آرای سید جعفر مرتضی در کتاب "الصّحیح من سیرة النبی الأعظم (ص)" (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سید جعفر مرتضی عاملی (1364-1441 ق) از سیره نویسانی است که در کتاب الصّحیح من سیره النبی الأعظم (ص) انبوهی از روایات تاریخی را مورد نقد و بررسی قرار داده است. یکی از روش های نقد او نسبت به منقولات تاریخی که کمتر مورد توجه سیره پژوهان واقع شده است، توجه به شخصیت و ویژگی های روحی – روانی شخصی است که گزارش هایی درباره او نقل شده است. در آثار روان شناسی، شخصیت عبارت است از مجموعه ویژگی های جسمی، روانی و رفتاری که هر فرد را از افراد دیگر متمایز و قابلیت پیش بینی رفتار شخص را ممکن می کند. عاملی از زاویه نظریه ای روان شناسانه به تحلیل شخصیت افراد نپرداخته بلکه با توجه به مجموعه اطلاعات تاریخی درباره هر فرد، ویژگی های ثابت رفتاری او را مشخص کرده است و از این راه به سنجش اخبار گوناگون درباره آن فرد پرداخته است. پژوهش حاضر، با تتبّع در کتاب الصّحیح من سیره النبیّ الأعظم (ص) این شیوه نقد عاملی را مورد بررسی قرار داده است.Analysis of Historical Accounts Based on Personality, With an Emphasis on Siyyid Jaʿfar Murtiżā’s Opinions in the Book Al-ṣaḥīḥ min Sīrat-al-nabī al-aʿẓam
Siyyid Jaʿfar Murtiżā (A.H. 1364-1441/A.D. 1945-2020) is one of the authors who write about Prophet Muḥammad (PBUH) and his manners of living. He has analysed a multitude of historical accounts in the book Al-ṣaḥīḥ min Sīrat-al-nabī al-aʿẓam. One of his methods of analysing historical narrations has only received scant attention from other scholars of the life of Prophet. The method focuses on the personality and psychological characteristics of the person who has been talked about. In the field of psychology, personality is defined as a set of physical, psycological, and behavioral characteristics distinguishing each person from others and enabling a prediction of each person’s behavior. ʿĀmilī has not analysed personality from a psyco-theoretical point of view, but has rather pointed out constant behavioral characteristics based on a set of historical accounts related to each person and as such evaluated the various accounts related to that person. The present study examines ʿĀmilī’s method of analysis by conducting research on Al-ṣaḥīḥ min Sīrat-al-nabī al-aʿẓam.