ابعاد و نشانگرهای ویژگی های پیروان در سازمان های آموزشی از منظر قرآن کریم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه، پیروان (کارکنان) نقشی مهم و حیاتی در اثربخشی فرایند رهبری در سازمان ها دارند. این مسئله در سازمان های آموزشی که مسئول پرورش دادن شخصیت، منش و سلوک انسانی هستند، میان مدیران و کارکنان در ابعاد گسترده آن به عنوان عوامل اجرایی، از مهم ترین موضوع هایی است که در هرگونه فعالیت آموزشی و پرورشی رخ می نماید و اثرهای مهم آن بر تعلیم وتربیت جامعه، اجتناب ناپذیر است. بررسی ها نشان می دهد کانون توجه بیشتر پژوهش ها مفاهیم رهبر آموزشی، و رفتارها و ویژگی های رهبری بوده؛ اما تحقیق هایی کافی و جامعی درباره نقش پیروان (کارکنان) و ویژگی های آنان در سازمان های آموزشی صورت نگرفته است؛ از این روی، در پژوهش حاضر، با رویکردی جدید و با استناد به آیات قرآنی ازطریق بررسی نوع تعامل های پیروان با بهترین الگوها و راهنمایان تربیتی (فرستادگان الهی)، توسط روش تحقیق کیفی ازنوع اِسنادی و به کارگیری روش تحلیل محتوا و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در آیات قرآن ، ضمن تبیین جایگاه پیروان در فرایند رهبری و اشاره به مطالعات صورت گرفته درحوزه گونه شناسی های پیروان، ابعاد و نشانگرهای ویژگی های پیروان (کارکنان) در سازمان های آموزشی را شناسایی کرده ایم. یافته های تحقیق نشان می دهد ابعاد و ویژگی های پیروان، شامل نُه مورد بدین شرح است: ایمان (با نُه زیرمقوله و 54 ویژگی)؛ اطاعت از فرمان خدا و رسول (رهبر) (با دوازده ویژگی)؛ تداوم ذکر الهی، پرستش خدا و دعاکردن (با شش ویژگی)؛ تولی و تبری در تعامل های بین گروهی میان کارکنان (با شش ویژگی)؛ تلاش مستمر برای رشد و تعالی خود (با هفت ویژگی)؛ عدالت (با شش ویژگی)؛ اعتدال (با پنج ویژگی)؛ عبرت گیری از پیشینیان (با دو ویژگی)؛ برقرای ارتباطات کلامی نیکو و مؤثر (با سه ویژگی).Dimensions and indicators of the characteristics of followers in educational organizations from the perspective of the Holy Quran
Today, followers (employees) play an important vital role in the effectiveness of the leadership process in organizations. Which appears in any educational activity and its important effects on the phenomenon of education in any society is inevitable. Studies show that the focus of most research has been on the concepts of educational leadership, behaviors and characteristics of leadership. There is insufficient and comprehensive research on the role of followers (employees) and their characteristics in educational organizations. Therefore, the present study seeks a new approach and citing Quranic verses through the type of interactions of followers with the best models and educational guides - divine messengers - and with the method of qualitative research of the documentary type and using the method of content analysis and purposeful sampling. In Quranic verses, while explaining the position of followers in the leadership process and referring to the study of followers' typologies, identify the dimensions and characteristics of followers (employees) in educational organizations. Findings of the research indicate the fact that the dimensions and characteristics of the followers include 9 dimensions: Faith with 9 subcategories and 54 characteristics, Obedience to the command of God and His Messenger (leader) with 12 characteristics, Continuous remembrance of God and worshiping God and praying with 6 characteristics, Tavalli and Tabari (in intergroup interactions; employees with themselves) with 6 characteristics, Continuous effort for self-growth and excellence with 7 characteristics, Justice with 6 characteristics, Moderation with 5 characteristics, Lessons from predecessors with 2 characteristics, Establishing good and effective verbal communication with 3 characteristics.