قراقوروم در طول نیمه اول قرن هفتم ه. ق پایتخت قلمرو خانان مغول محسوب می شد. وسعت این قلمرو علاوه بر منطقه مغولستان، شامل سرزمین های چین، ایران، روسیه و اروپای شرقی بود. در طول سال های فوق، این شهر مقصد بسیاری از صنعتگران، بازرگانان و دانشمندانی بود که از سرتاسر این قلمرو گسترده، جهت خدمت در دربار خان بزرگ به مغولستان رهسپار می شدند. تا سال های اخیر، عمده اطلاعات درباره این پایتخت کهن، منحصر به منابع مکتوبی بود که تاریخ نویسان و سیاحان در تمدن های چین، ایران و اروپا ارائه داده بودند. با گسترش دامنه کاوش های باستان شناسی در طول دو دهه اخیر در این محوطه، بسیاری از زوایای پنهان این استقرارگاه تاریخی، در دسترس قرار گرفت. واکاوی این اطلاعات و تطبیق آنها با اسناد تاریخی، نه تنها می تواند به بسیاری از سؤالات درباره سلوک زندگی فرمانروایان مغول در ابتدای دوره حکومتشان پاسخ دهد، بلکه می تواند نشانگر تأثیرات و تأثرات متقابل فرهنگی میان این فرمانروایان کوچ نشین و ملل تابع شهرنشین باشد. این مقاله ضمن بررسی آخرین اطلاعات حاصل از حفاری های باستان شناسی و مطابقت آنها با استنادات تاریخی برجای مانده، ویژگی های عمده اولین پایتخت حکمروایان کوچ رو را تبیین کرده و تأثیراتی را که سلوک کوچ نشینی آنان بر نوع استقرار و طراحی این شهر داشته بررسی کرده است. اطلاعات این مقاله با روش های کتابخانه ای و مقایسه یافته های حاصل گردآوری شده و پژوهش با روش تطبیقی-تحلیلی صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، قراقوروم شهری ازپیش طراحی شده با فرم هندسی مشخص بوده و بیشتر جهت استقرار مردمانی از ملل تابعه، مانند صنعتگران، بازرگانان و دبیران درباری احداث شده است. خانان بزرگ به همراه ارکان دولت مغول، تنها به اقامت دوره ای بسیار کوتاه در حومه شهر اکتفا کرده و به منظور پایبندی به سلوک کوچ نشینی، به صورت دوره ای از استقرارگاهی به اقامتگاه دیگر در حرکت بوده اند.