تحلیل آثار به دست آمده از کاوش طبقه C غار کرفتو در شمال غرب ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

قلعه و غار باستانی کرفتو در شمال غرب ایران و در منطقه ای کوهستانی میان سقز و تکاب در استان کردستان قرار گرفته است. برای نخستین بار، در اوایل قرن نوزدهم میلادی، پزشک و جراحی انگلیسی به نام جان کرمیک از همراهان شاهزاده عباس میرزا در شهر تبریز از این مجموعه بازدید کرد. جهانگرد معروف انگلیسی، سر رابرت کرپورتر نیز با استفاده از یادداشت های کرمیک از این غار بازدید و نقشه و رونوشتی از کتیبه یونانی آن تهیه کرد. پس از او پژوهشگران متعددی با ملیت های گوناگون ترجمه کتیبه یونانی را بازنگری یا آثار این غار را بررسی کردند. همچنین عکس، گزارش و نقشه هایی همراه با جزئیات دقیق تری تهیه کردند؛ با این حال حفاری باستان شناسی در این مکان نزدیک به دو قرن به تعویق افتاد. در تابستان سال ۱۳۷۶، نخستین هیئت باستان شناسی از پژوهشکده باستان شناسی با همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان کردستان در این مجموعه به گمانه زنی و سامان دهی پرداخت و پس از آن عملیات کاوش و ساماندهی در سه فصل ادامه یافت. آثار به دست آمده از این مجموعه و مناطق هم جوار نشان دهنده استفاده آیینی، سکونت موقت و متناوب انسان از پیش از تاریخ تا عصر حاضر است. این مقاله که حاصل کاوش و عملیات میدانی سال ۱۳۷۶ است به تحلیل شواهد باستان شناختی به دست آمده از طبقه C و به ویژه چاه موجود در یکی از اتاق های مجموعه دست کند پرداخته است. یافته ها بر استفاده آیینی انسان از این چاه دلالت دارد.