آسیب شناسی کالبدی منطق فضایی کلان شهر تهران از منظر اصول پدافند غیر عامل (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مسئله ی امنیت و کاهش آسیب پذیری منطقه ی کلان شهری تهران، به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور، از گذشته تاکنون موردتوجه قرار داشته است. نامناسب بودن گزینه نظامی سازی فضاهای شهری، به دلیل «هزینه های بالای برقراری امنیت» و همچنین «افشای فضاهای راهبردی»، تصمیم گیرندگان را به تفکر در مورد شیوه های مشاهده نشدنی برقراری امنیت یا«پدافند غیرعامل» در پوشش ابزارهای برنامه ریزی و طراحی واداشته است. در این رابطه با آگاهی از این موضوع که مشکل یابی اولین گام درفرایند حل مشکل به شمار می آید، هدف از پژوهش کیفی پیش رو به شناسایی عرصه های آسیب پذیر منطق فضایی کلان شهر تهران و در نهایت تدوین چارچوب مناسب سیاست گذاری توسعه فضایی، به منظور کاهش آسیب پذیری آن، اختصاص یافته است. با فرض تفکیک سازمان فضایی شهر به پنج مقوله ، برآمد پژوهش تحلیلی انجام شده به روش فراتحلیل، نشان از آسیب پذیری بالای منطق فضایی کلان شهر، به جز در مقوله ی الگوی توسعه فضایی شهر و تنها از منظر معیار«استتار درون ساخته»، اصل«اختفا و پوشش» و اصل«دسترسی و نفوذپذیری» و همچنین در مقوله ی جانمایی و پخشایش عملکردها در مجموعه از منظر اصل »دسترسی و نفوذپذیری» دارد. درنهایت با توجه به این موضوع و با هدف مشکل گشایی و افزایش پایداری به پیشنهاد چارچوب سیاست گذاری مناسب پرداخته خواهد شد.