این مقاله با استفاده از اسناد و مدارک و کتابهای موجود، عملیات فتح المبین را بررسی و تجزیه و تحلیل نموده و با خط کش و معیار اصول و قواعد اساسی رزم مورد قبول صاحب نظران نظامی، حقیقت عملیات فتح المبین را تا حد امکان کشف و ارائه می نماید. عملیات ارتش عراق در تنگه چذابه در 17 بهمن 1360 با هدف پیش گیری یا تأخیر در اجرای عملیات آینده ایران و تک مختل کننده آن در غرب شوش و رقابیه در 28 و 29 اسفد 1360 با هدف بر هم زدن سازمان و انهدام بخشی از نیروهای ایران جهت به تأخیر انداختن دوباره عملیات، نتوانست مانع از اجرای عملیات گشته ولی تا حدودی توانست تاخیر در اجرای عملیات را ایجاد نموده و تلفات و خساراتی به یگانهای سپاه اسلام وارد کند. عراق به استناد دلائل محکم تقریباً کل عملیات فتح المبین را بغیر از منطقه قرارگاه قدس(عین خوش) کشف کرده و آمادگی کامل جهت مقابله با رزمندگان اسلام را داشت. قرارگاه مرکزی کربلا با چهار قرارگاه مشترک تابع، شبانه و توأم با غافلگیری تک نموده و ارتفاعات عین خوش، تینه، برقازه، رقابیه و میشداغ را تامین می نماید. قرارگاه قدس بعنوان تلاش اصلی در محور عین خوش، قرارگاه نصر در محور غرب پل نادری، قرارگاه فجر در محور شوش و قرارگاه فتح در محور رقابیه تک می نمایند. این عملیات به تمام اهداف طرحریزی شده خود رسید و 2400 کیلومتر مربع از حساسترین مناطق خوزستان به دست رزمندگان اسلام آزاد شده و بیش از 25 هزار نفر کشته و زخمی و بیش از 16 هزار نفر به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند. شور و نشاط جوانی و جسارت در خط شکنی بچه های سپاه و بسیج و پختگی و امکانات پشتیبانی رزم و پشتیبانی خدمات رزم در ارتش، عملیات فتح المبین را قرین موفقیت نمود. جسارت در طرحریزی و اجرای عملیات فتح المبین، بدون توجه به آیین رزم مرسوم و ابداع یک شیوه و سبک جدید در طرحریزی و اجرای عملیات، باعث غافلگیری دشمن شده و اجرای تاکتیکهای پیچیده رزم شبانه، تک از سمت غیر قابل انتظار دشمن، تغییر و انعطاف در طرحریزی و اجرای عملیات بنا به ضرورت ناحیه رزم، اسرار نیروها و فرماندهان به پیروزی و استفاده مناسب و به موقع از نقاط ضعف و آسیب پذیزی های دشمن، از علل و عوامل اصلی پیروزی در عملیات فتح المبین بوده اند.