رویکرد صلح پژوهانه به واژه سلم در معارف شیعی

چکیده

از آموزه های مورد تاکید اسلام، صلح در ابعاد مختلف بوده، و در جای جای متون دینی، با عبارت های مختلف، به آن توجه شده است. از بین مفاهم کلیدی اسلامی مرتبط به صلح، واژه پرمعنای «سِلم» از دلالت خاصی برخوردار است. که تامل در این واژه، نگاهی متفاوتی از اسلام به واژه صلح را رونمایی خواهد کرد. «سِلم» از واژگان پر بسامد قرآنی است. لذا این پژوهش با بررسی مفهوم شناختی واژه سِلم در قرآن کریم و احادیث، با رویکرد سیر تنزیلی، فرآیند ورود این واژه به متن قرآن، و نیز هنگامه های بسامدی و کاهش تکرار آن در طول بیست سه سال نزول وحی را بررسی می کند. سپس به شیوه توصیفی- تحلیلی با تفکیک مفهومی و کاربردی «سلم» از مفاهم کلیدی اسلامی دال بر صلح، به ظرفیت های این مفهوم قرآنی در بسط صلح عملی پرداخته است. یافته های پژوهشی این تحقیق گویای آن است که در نگاه قرآن ارتباط عمیقی میان سلم و ایمان وجود دارد. بدین معنا که هرجا ایمان باشد، سلم محقق می شود. اساسا بدون ایمان جستجوی سلم، رو به تباهی است. و این نتیجه اتفاقا در برابر نگاه های ایمان ستیز است که بسط صلح را در ایمان زدایی می جویند.