نقش سلیم نیساری در آموزش زبان فارسی و معرفی دفتر دگرسانی ها در غزل های حافظ

چکیده

در این مقاله به دو حوزه ی مهم از فعالیت های سلیم نیساری پرداخته می شود؛ نخست، خدمات ارزنده ای که او در زمینه ی گسترش و ترویج زبان فارسی داشته که خود شامل تألیف کتاب درباره ی انشای فارسی، دستور خط فارسی و آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان است و حوزه ی دوم، حافظ پژوهی است: در این مقاله به-طور مشخص به معرفی کتاب دفتر دگرسانی ها در غزل های حافظ و روش کار او در این کتاب پرداخته می شود. کتاب فارسی یاد بگیرید از نیساری پیشگام تألیف کتاب در این زمینه در داخل ایران بوده است. معیارهایی چون عنوان مناسب، کیفیت نگارش و چاپ، برخورداری از تصاویر رنگی جذاب برای کمک به یادگیری فراگیران، نگارش براساس چارچوب نظری و علمی دقیق متناسب با سطح پایه، استفاده از آوانگاری و نیز پیشگامی این کتاب در نوع خود، از جمله موارد شایستگی این اثر است. دفتر دگرسانی ها در غزل های حافظ دقیق ترین محاسبه ی اختلاف نسخه های حافظ و نسخه بدل های آن است که تاکنون در زمینه ی حافظ پژوهی نوشته شده است. نویسنده در این کتاب به معرفی برخی اصطلاح های رایج در تصحیح نُسَخ مانند تصحیح قیاسی، دگرسانی و تفاوت آن با اشتباه، اهم نسخ و شرایط آن و همچنین به معرفی 50 نسخه ی دیوان حافظ مربوط به قرن9 هجری پرداخته است. در مهم ترین بخش کتاب 424 غزل حافظ را بر پایه ی نسخه های موجود و با درنظرگرفتن نوع بیان و سبک حافظ گزینش کرده و اختلاف نسخه ها و دگرسانی های آن ها را با ذکر جزئیات و شماره بندی های دقیق به صورت یک جا پیش روی مخاطب گذاشته است.