نویسندگان: مهدی عبادی
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله   تعداد دانلود  :  ۴۱۲

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۸

چکیده

از زمان ظهور دولت شیعی صفوی در ایران، تشیع علاوه بر آ ل عثمان به مساله ای جدی و مهم برای طبقه علما و مدرسیان قلمرو این دولت تبدیل شد. نفوذ معنوی خاندان صفوی در میان بخش قابل توجهی از ساکنان آناتولی در این مقطع زمانی، ناظران مدرسی را به این نتیجه رسانده بود که این سرزمین در آستانه تغییر مذهب از تسنن به تشیع قرار گرفته است. در شرایطی که این مهم به معنی بی نتیجه بودن فعالیتهای تبلیغی و مدرسی ادوار پیشین بود، راه حل عاجل از نظر قاطبه این مدرسیان برخورد خشونت آمیز و تقابلی از سوی دولت عثمانی با گروه های هوادار صفویان در آناتولی بود. از این رو، مدرسیان مشهور و تأثیرگذار درصدد برآمدند با ایجاد جو روانی و تبلیغی و نیز با بهره گیری از صدور فتاوای ضد شیعی صفوی، دولت عثمانی را به تقابل نظامی با شیعیان آناتولی و صفویان برانگیزانند. به رغم همه این تلاشها، بایزید دوم از ستیز مستقیم با دولت نوپای صفوی روی برتافت و ضمن برخورد با برخی مظاهر شیعی، محدودیت هایی را برای هواداران صفویان و شاه اسماعیل به وجود آورد. اما با روی کار آمدن سلیم اول و انگیزه های سیاسی و شخصی او برای جدال با شیعیان و صفویان برای تثبیت قدرت خود، اوضاع را به گونه ای پیش برد که مدرسیان توانستند با کنش های خود زمینه لازم را برای یورش نظامی عثمانی به ایران و شیعیان فراهم آورند. بر این اساس بخشی از دلایل وقوع جنگ چالدران را باید در موضع گیری های مدرسیان در قبال رشد گرایش های شیعی در آناتولی و ظهور دولت شیعی صفوی جستجو کرد.

تبلیغات