امیرخسرو دهلوی، بیتی دارد که در حد خود معروف است: ز دریای شهادت چون نهنگ لا برآرد سر تیمّم فرض گردد نوح را در روز طوفانش ماده اصلی این بیت و مایه ذهنی امیرخسرو در گفتن آن، «لا» ی «شهادت» است که پیش از او سنایی و دیگران نیز با آن مضامین تازه ای ساخته اند و بی گمان امیرخسرو از آن ها آگاهی داشته است. بعد از امیرخسرو، بعضی از صوفیان و شاعران بر این بیت شرح هایی نوشته اند که از جمله آن ها، نورالدین عبدالرحمن جامی، شاعر معروف قرن نهم است، که آن را با اندیشه های وحدت وجودی محیی الدین ابن عربی پیوند داده است، و به نظر می رسد که وی پس از دیدن شرح محمد اسیری لاهیجی، آن را نوشته باشد. در این مقاله، با اشاره به پیشینه اندیشه امیرخسرو، متن مصحح شرح جامی نیز عرضه شده است.
