کتاب های کودکان

مقاله حاضر با موضوع «بررسی جایگاه هویت فرهنگی ایران در کتاب های کودکان در سال های 75، 80 و 85»، به بررسی و مطالعه هویت فرهنگی ایران در کتاب های کودکان که در سال های 75، 80 و 85 منتشر شده، پرداخته است. این پژوهش با روش تحلیل محتوا، مؤلفه های هویت فرهنگی را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است و پایایی مقوله های مورد بررسی با استفاده از ضریب پای اسکات برابر با 83 درصد تعیین شد. جامعه آماری شامل 88 داستان واقع گرا از میان 21 عنوان کتاب مناسب برای گروه سنی ب و ج بود که توسط نویسندگان ایرانی نوشته شده بودند و توسط شورای کتاب کودک در سال های 75،80 و 85انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش چک لیست بوده و برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss 18 استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی هفت مؤلفه در زمینه هویت فرهنگی شامل، مؤلفه های «علاقه به آداب و رسوم و سنت های ملی» با 7/34 درصد، «علاقه به زبان و ادبیات» با 0/32 درصد دارای بالاترین درصد فراوانی بوده است. مطالعه وضعیت هویت فرهنگی در هریک از سال های مورد بررسی، نشان می دهد، که میزان توجه داستان های کودک به مؤلفه هویت فرهنگی در سه مقطع زمانی بررسی شده، یکسان نیست.

در همه جای جهان، بخشی از ادبیات کودکان به کتب ترجمه شده از زبان های دیگر اختصاص دارد. مطالعه ساختار و ویژگی های زبانی این کتاب ها، که از ملاک های انتخاب کتاب توسط خود کودکان، والدین و شورای کتاب کودک است، بسیار اهمیت دارد. یکی از مهم ترین وجوه زبان شناختی ترجمه کتاب کودک، واژه گزینی مناسب است؛ زیرا مترجم باید از میان تعداد محدودی واژه که دامنه واژگانی او را شامل می شود، معادل مناسبی را انتخاب کند تا انتقال محتوا و فهم کتاب برای کودک آسان شود. مسئله پژوهش حاضر این است که چه تفاوتی میان شیوه های گزینش واژه ها در کتب تألیفی و ترجمه ای برای کودکان در چارچوب نظریه صرف طبیعی وجود دارد و با محک اصول این نظریه، مترجمان تا چه اندازه توانسته اند واژه های مناسبی را انتخاب کنند؟ این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش اجرا، از نوع پژوهش های ترکیبی است. داده های پژوهش از پایگاه دادگان زبان فارسی استخراج شدند. یافته های آمار استنباطی نشان داد که براساس معیارهای نظریه صرف طبیعی (تصویرگونگی، شفافیت، دوگانگی و طول کلمه) اختلاف معناداری بین واژه های کتب تألیفی و ترجمه ای وجود ندارد، اگرچه براساس آمار توصیفی در پارامترهای تصویرگونگی و طول کلمه کتب تألیفی از نرخ طبیعی تری برخوردارند. این یافته ها مؤید آن است که درمجموع مؤلفان و مترجمان حوزه کتاب کودک در انتخاب واژه های مناسب، موفق عمل کرده اند.