سوخت جایگزین

افزایش انفجاری تقاضای بنزین و اختصاص سهم عظیم یارانه های دولتی به این فرآورده نفتی از جمله چالش های کشور از بعد سیاسی و اقتصادی در دهه های اخیر بوده است. سرانجام استفاده از ابزار سهیمه بندی جهت کاهش رشد بی رویه تقاضا در سال اخیر مورد توجه دولتمردان کشورمان قرار گرفته است. در پی اتخاذ این سیاست و با اتکا به ذخایر عظیم گاز ایران، استفاده از فرصت های جایگزین همچون توسعه حمل ونقل گازسوز از جمله راهبردهای زیربنایی و عملیاتی در توفیق سیاست سهمیه بندی شناخته شده است. در این مقاله، ضمن نگرش اجمالی به اوضاع اقتصادی و ترکیب انرژی چند شور منتخب، تجارب و سیاست های کاربردی آنها در قبال توسعه خودروهای گاز سوز مورد بررسی قرار گرفته است. اهرم های مالی، فرهنگی و اجتماعی از جمله راهکارهای تأثیرگذار بر توسعه حمل ونقل گاز سوز این کشورها بوده است که به صورت منسجم و متناسب با سایر بخش ها به اجرا در آمده است. همچنین فراهم سازی زیرساخت ها و بسترهای مناسب از دیگر عوامل مؤثر بوده است که غالباً به صورت سیاست های مالیاتی و ارائه تسهیلات توسط یک نظام بانکی فعال به اجرا درآمده است.

طبق آمار انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ایران، سهم انرژی در قیمت تمام شده صنعت سیمان، نسبت به روش تولید و سن کارخانه، بالغ بر 25 الی 35 درصد برآورد می گردد و لذا زمینه خوبی جهت انجام اقدامات مدیریت مصرف انرژی و نیز اجرای معیار مصرف بهینه در این صنعت وجود دارد. فرایند تولید سیمان نیازمند انرژی زیادی است و از این جهت علاقه وافری به یافتن سوخت های جایگزین و ارزان در بین تولیدکنندگان این ماده در دنیا وجود دارد. بر اساس آمار کارشناسان دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، صنعت سیمان ایران در سال 1391 به ازای تولید 71 میلیون تن، در حدود1012 77/61 کیلوکالری انرژی حرارتی مصرف نموده است. تایر فرسوده تنها می تواند 62/1 درصد از این نیاز را تامین کند. استفاده از سوخت مشتق شده از زباله که پتانسیل تولید آن در ایران موجود می باشد نیز می تواند 6/25 درصد از این مقدار انرژی حرارتی را برطرف کند. اگر بطور همزمان از هر دو سوخت در این صنعت استفاده می شد، با احتساب کاهش 22/27 درصدی استفاده از سوخت های فسیلی در این صنعت، در سال 1391 حدود دو میلیارد متر مکعب گاز صرفه جویی می گردید که ارزش صادراتی آن برابر یک میلیارد و ده میلیون دلار می باشد. هدف از این مقاله، امکان سنجی و تاثیر استفاده از سوخت های جایگزین در صنایع سیمان ایران می باشد و به روش ها، مشکلات پیش رو و توجیهات فنی و اقتصادی در این زمینه می پردازد.

در سالهای اخیر، درنظر گرفتن بحث محصولات فسادپذیر در زنجیره تامین سرد، ضرورت استفاده از سوخت های جایگزین در ناوگان سازمان های توزیع و حداقل نمودن میزان مصرف سوخت دارای اهمیت فراوانی در طراحی شبکه های توزیع دارد. از مهمترین سئوالات مطرح در سیستم های توزیع، تعیین مکان قرارگیری انبارها و طراحی بهترین مسیرها به منظور خدمت رسانی به مشتریان می باشد که در قالب مدلهای مکانیابی-مسیریابی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق، یک مدل مکانیابی - مسیریابی برای شبکه توزیع محصولات غذایی فاسد شونده چند محصولی در زنجیره تامین سرد با قابلیت سوخت گیری خودروها در جایگاههای سوخت گیری، مورد مطالعه قرار گرفته است. این مسئله، با درنظر گفتن وابستگی مصرف سوخت به میزان بار حمل شده بین رئوس، فساد پذیری محصولات در فرایند توزیع و بهره گیری از ناوگان با سوخت های مصرفی نامتعارف در جهت کاهش تولید دی اکسید کربن، بصورت یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح فرمول بندی گردیده است. مدل از طریق حل مثال های عددی در نرم افزار گمز اعتبارسنجی گردیده و به دلیل پیچیدگی مسئله در ابعاد متوسط و بزرگ، الگوریتم فراابتکاری ژنتیک به منظور حل مسائل در اندازه های واقعی با زمان محاسباتی قابل قبول توسعه و کارآیی آن مورد آزمایش قرار گرفته است.