آموزش دندان پزشکی

اهداف: ارزیابی مستمر خدمات آموزشی برای حفظ و ارتقای کیفیت آموزش ضروری است. دانشجویان اصلی ترین منبع برای بررسی نقاط قوت و ضعف آموزش هستند. این مطالعه با هدف بررسی مشکلات آموزشی از دیدگاه دانشجویان دانشکده دندان پزشکی مشهد انجام شد. مشارکت کنندگان و روش ها: در این مطالعه کیفی در سال 1391، 25 نفر از دانشجویان دانشکده دندان پزشکی مشهد در سه دوره آموزشی شامل علوم پایه، فیزیوپاتولوژی و کارآموزی شرکت داشتند و نظرات آنان طی بحث گروهی، پیرامون هدف اصلی، ضبط و پیاده شد. برای شناسایی ذهنیت های مختلف نسبت به وضعیت آموزش از روش شناسی کیو استفاده شد. سپس اطلاعات در قالب عبارات و به عنوان ""نمونه مرتب سازی کیو"" در اختیار دانشجویان قرار گرفت و نتایج با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی مختص به مطالعات کیو آنالیز شد. یافته ها: در مرحله اول آنالیز کیو، افراد براساس ذهنیت های خود درباره مشکلات آموزشی، طبقه بندی شدند. اما به دلیل همبستگی جزیی میان عبارت ها، تحلیل عاملی اکتشافی در شناسایی این ذهنیت ها کمک زیادی ننمود. لذا عبارت ها با استفاده از شیوه پدیدارشناسی حیطه بندی شد و در چهار حیطه شامل؛ حرفه ای گری، امکانات و تجهیزات آموزشی، مدیریت آموزشی و ارزشیابی قرار گرفت. نتیجه گیری: مهم ترین مشکلات آموزشی دانشکده دندان پزشکی مشهد از دیدگاه دانشجویان، نبود آموزش کافی در مبحث اخلاق حرفه ای، عدم تناسب تعداد دانشجویان و امکانات آموزشی در فانتوم و بخش، وضع نامناسب کتابخانه علمی، عدم استفاده از تکنیک های مشارکت دانشجویان، عدم کفایت برخی از واحدهای بالینی و نمره دهی سلیقه ای و بدون معیار است.

مقدمه: یکی از اهداف آموزش دندانپزشکی تربیت دندانپزشکانی توانمند است لذا برای ارتقا بهره وری نظام آموزشی به سمت این هدف، تغییرات نظام آموزشی ضروری است. پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل آموزش دندان پزشکی بیمار محور انجام شده است. روش ها: در این مطالعه که به روش کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد انجام شده، مصاحبه های نیمه ساختار یافته با نمونه گیری هدفمند و از نوع گلوله برفی با مشارکت 21 نفر از خبرگان آموزش دندانپزشکی انجام پذیرفت. مراحل کدگذاری به روش تجزیه و تحلیل به روایت اشتراوس و کوربین بوده است. روایی پژوهش مورد اعتبارپذیری، انتقال پذیری و تایید پذیری قرار گرفت. یافته ها: داده های حاصل از تحلیل مصاحبه ها به صورت کدگذاری به صورت 50 طبقه فرعی، 17 طبقه اصلی و 8 مقوله به عنوان کد محوری قرار گرفتند. مقوله های استخراج شده تحت عناوین "تحلیل وضعیت موجود"، "کارآمدن نمودن دانشجو" ، "ارزشیابی" ، "راهبردهای آموزشی"، "قدرت مشارکت"، "خدمت گیرنده (بیمار)"، "برنامه ریزی و مدیریت" و "آماده سازی بستر" شکل گرفت. نتیجه گیری: برای تربیت فارغ التحصیلانی توانمند، نیاز است با آماده سازی بستر و برنامه ریزی صحیح و بهره گیری از تجارب صاحب نظران و مشارکت های برون بخشی و درون بخشی، در راهبردهای آموزشی و شیوه های ارزشیابی تغییراتی ایجاد کنیم و نهایتا شیوه ای از آموزش را پیدا سازی کنیم که زمینه های کارآمدی هر چه بیشتر فارغ التحصیل برای ارائه خدمات مناسب به بیمار فراهم گردد.