سرمایه نمادین فرهنگی

هدف این مقاله، بررسی ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی با سرمایه نمادین فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه دولتی ایلام می باشد. در این راستا با توجه به نظریه بوردیو در زمینه سرمایه فرهنگی و سرمایه نمادین فرهنگی، یک فرضیه کلی و سه فرضیه جزئی شکل گرفت. تحقیق از نظر روش، پیمایشی می باشد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss 21 وlisrel9.1 استفاده شده است. جامعه تحقیق شامل دانشجویان دانشگاه دولتی ایلام به تعداد 4620 نفر بوده که با توجه به فرمول کوکران و جدول کرجسی مورگان تعداد نمونه 360 نفر در نظر گرفته شده است.یافته ها نشان می دهد، شدت رابطه (r) ابعاد سرمایه فرهنگی (تجسم یافته، عینیت یافته، نهادینه شده)، معنادار و با سرمایه نمادین فرهنگی برابر با 833/0، 186/0، 714/0و میزان رابطه کلی سرمایه فرهنگی با سرمایه نمادین فرهنگی برابر با 754/0 و معنادار است. نتایج حاکی از آن است که وجود سلسله مراتب سرمایه فرهنگی باعث ایجاد کشاکش نمادین سرمایه ها می شود. هر چه مرجع(برای تقلید فرهنگی)، از خود مردم باشد و فاصله کم تری با اقشار مردم از نظر طبقاتی داشته باشد از طرف مردم، بهتر مورد پذیرش قرار خواهد گرفت و می توان از قدرت نمادین فرهنگی در جهت سیاست گذاری ها و گروه بندی های اجتماعی در جامعه استفاده کرد.

رابطه میان سرمایه و نرخ تبدیل سرمایه ها به یکدیگر از اهمیت شایانی برخوردار است. هدف، این تحقیق بررسی رابطه سرمایه نمادین با ابعاد سرمایه فرهنگی است. در این راستا یک فرضیه کلی و سه فرضیه جزئی شکل گرفت. سرمایه نمادین شامل سه بعد نمادین اقتصادی، نمادین اجتماعی و نمادین فرهنگی است. سرمایه فرهنگی شامل سه بعد تجسم یافته، عینیت یافته، نهادینه شده است. روش تحقیق برای هدف کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی و از نظر روش، پیمایشی است و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss19و lisrel8/8 صورت گرفته است. جامعه مورد نظر، 4620 نفر است. تعداد نمونه با استفاده از جدول کرجسی مورگان بالغ بر 353 نفر است. میزان آلفای کرونباخ برای پرسش نامه های سرمایه نمادین و سرمایه فرهنگی برابر با0/846 و 934/0 بود. یافته ها، شدت رابطه (r) سرمایه اجتماعی با ابعاد سرمایه فرهنگی (تجسم یافته، عینیت یافته، نهادینه شده( به ترتیب برابر با 91/0، 75/0، 71/0 و میزان رابطه کلی سرمایه اجتماعی با سرمایه فرهنگی برابر با 89/0 بود. نتایج به دست آمده نشان می دهد، افرادی که سرمایه نمادین بیشتری دارند، از سرمایه فرهنگی بیشتری برخوردار هستند؛ چنانچه در سازمان یا جامعه، بخواهیم فرهنگی را تغییر بدهیم یا روی آن تأثیر بگذاریم، باید از انواع سرمایه نمادین(اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) استفاده کنیم و سرمایه فرهنگی موجود را به سمت هدف نهایی (سرمایه نمادین مقبول جامعه ایرانی و اسلامی) تغییردهیم.

هدف از نوشتار حاضر، بررسی رابطة سرمایة نمادین مبتنی بر الگوی ایرانی اسلامی با سبک زندگی اسلامی بر مبنای سیرة رضوی است. با تدوین یک سؤال کلی و شش سؤال جزئی، مشخص شد سرمایة نمادین ایرانی اسلامی با سبک زندگی اسلامی و ابعاد آن (آموزش زندگی دینی در هر زمان، الگوسازی سیرة اهل بیت (ع) ، اصول عقاید دینی، اصول تولی و تبری، آموزش بندگی و عبادت و غفلت زدایی) رابطة معنادار و به ترتیب برابر با61/0، 73/0، 54/0، 42/0، 38/0، 45/0، 68/0 دارد. نمونه گیری نیز به روش خوشه ای چند مرحله ای و تعداد نمونه با استفاده از جدول مورگان برابر با 384 نفر در جامعة مورد بررسی یعنی شهروندان مناطق 15 گانة شهر اصفهان است. نتایج نشان می دهد هر چه افراد خود و خانواده شان را ملزم به رعایت شئونات اسلامی و پیروی از سبک زندگی اسلامی کنند، بیشتر به نمادهای اقتصادی اسلامی، اجتماعی اسلامی و فرهنگی اسلامی احترام می گذارند، در زندگی خود به کار می گیرند و استفاده و پیروی از آنها را به دیگران نیز پیشنهاد می دهند.

مقدمه و هدف پژوهش: همزمان با توسعه و پیشرفت همه جانبه ی جوامع، مفاهیم و شاخص های جدیدی نیز در حوزه ی علوم انسانی مطرح شده اند که در گذشته به آنها توجه چندانی نمی شده است. از جمله این مفاهیم ، بحث شهروندی فرهنگی می باشد. نظریه پردازان اجتماعی اکنون بر این امر تأکید دارند که در بستر تنوع فرهنگی و جهانی شدن کنونی، مسائل حقوق فرهنگی شهروندان به همان اندازه حقوق سیاسی، مدنی و اجتماعی آنها اهمیت دارد، از اینرو، این نظریه پردازان استدلال می کنند که شهروندان باید علاوه بر حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی از حقوق فرهنگی نیز برخوردار شوند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش شهروندی فرهنگی بر سرمایه نمادین فرهنگی می باشد. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت روش توصیفی- همبستگی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات نیز پیمایشی(میدانی) می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام می باشد که تعداد آنها 156 نفر هستند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد آلریچ و همکاران(2013) و قاسمی و نامدار جویمی(1393) می باشد که روایی محتوایی و صوری آن توسط خبرگان مورد تائید قرار گرفته است و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی تائید شده است. با توجه به حجم کم جامعه و احتمال عدم پاسخگوی و برگشت ناپذیی پرسشنامه ها از تمام شماری استفاده کرده و در بین همه جامعه پرسشنامه توزیع گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد بوده است و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزار LISREL استفاده شده است که شامل تحلیل عاملی تائیدی و مدل ساختاری (تحلیل مسیر) می باشد. از آزمون t-value نیز برای بررسی فرضیه های تحقیق استفاده شده است. یافته ها: شهروندی فرهنگی بر سرمایه نمادین فرهنگی در دانشگاه آزد اسلامی واحد ایلام تاثیر مستقیم، مثبت و معناداری دارد. همچنین مولفه های شهروندی فرهنگی یعنی تامین حقوق فرهنگی کارکنان، توسعه اعتماد اجتماعی کارکنان، توجه به حقوق گروههای اجتماعی در سازمان و مشارکت کارکنان در شکل دادن قوانین و تصمیمات سازمان نیز بر سرمایه نمادین فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام تاثیر مثبت و معناداری دارند. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند که در صورت وجود شهروندی فرهنگی و رعایت مولفه های آن در دانشگاه، سرمایه نمادین فرهنگی افزایش می یابد لذا مدیران دانشگاه باید به نیازهای فرهنگی کارکنان و ابعاد شهروندی فرهنگی توجه ویژه نمایند و در برنامه ریزی راهبردی سازمان نیازهای فرهنگی کارکنان را جای دهند و همچنین کلاس های آموزشی جهت آشنایی با شاخص های نیازهای فرهنگی دایر کنند