ارزیابی تاثیر اجتماعی

مقاله ی حاضر در پی آن است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که ساخت پیاده راه خیابان 15خرداد (واقع در منطقه ی 12 شهرداری تهران) چه پیامدهای اجتماعی به دنبال خواهد داشت و با چه تغییرات یا تعدیل هایی می توان به بهترین وجه نظر ذی نفعان و متاثرین را تامین نمود. این پژوهش از نظر مسیر توصیفی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای گردآوری اطلاعات نیز از روش میدانی و اسنادی استفاده گردیده است. در بخش اسنادی، کلیه ی اسناد موجود تمام شماری شده و در بخش میدانی نیز 880 نفر از بین ساکنان، کسبه ی فعال در محدوده ی اجرای طرح و مراجعان به بازار به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه ی مد نظر برروی آن ها اجرا گردیده است. در عین حال با مدیران محلی و نهادهای ذی نفع نیز به صورت هدفمند و در دسترس و با گروه های مردمی به صورت گلوله برفی مصاحبه صورت پذیرفته است. ابزار به کار رفته در این پژوهش، فیش های اطلاعاتی، پرسش نامه ی پژوهش گر ساخته، مصاحبه ی نیمه باز و مشاهده بوده است. یافته های پژوهش گویای آن است که اگر چه این پیاده راه می تواند به رونق اقتصادی محدوده و یا گسترش فضاهای فراغتی، سیاحتی و فعالیتی منجر گردد، در عین حال می تواند به انتقال آلودگی های زیست محیطی به دیگر نقاط شهر و تغییر هویت محله های اطراف نیز دامن زند. در انتها ایجاد پهلوگاه جهت بارگیری، استفاده از مبلمان و المان های تاریخی تهران قدیم و... نیز به عنوان راه کار جهت حصول به اهداف پروژه به عنوان فضای عمومی قابل بیان خواهند بود.

ارزیابی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی اقدامات توسعه ای با هدف شناسایی تاثیرات هرگونه اقدام توسعه ای(اعم از سیاست، برنامه و یا پروژه اجرائی) و تعیین دامنه ی تاثیرات آن صورت میگیرد تا متناسب با ماهیت اقدامات توسعه ای، اقدامات تعدیلی و جبرانی لازم برای کاهش تاثیرات منفی صورت گیرد. از جمله این اقدامات مداخله ای میتوان به طرح ارتقای کیفی میادین شهری اشاره کرد؛ طرح ساماندهی و ارتقای کیفی میدان مشق تهران از جمله این اقدامات مداخله ای است. این طرح توسط سازمان زیباسازی شهر تهران انجام شده و شناسایی سطوح تاثیرات، انواع پیامدهای احتمالی و اقدامات تعدیلی متناسب با ماهیت تاثیرات هدف اصلی در این نوشتار است. در این مقاله سعی شده تا با استفاده از روشهای کمی و کیفی پیامدسنجی طرح ساماندهی میدان مشق صورت بگیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که تاثیرات ساماندهی میدان مشق به مقدمه ای برای ثبت جهانی این میدان تبدیل شده و زمینه ساز تغییرات بنیادی در جهت احیاء هویت واقعی این میدان به مثابه کانون گردشگری گشته است. همچنین نتایج حاصل از این طرح بسته به نوع سناریوهای احتمالی نشان دهنده احترام به ماهیت تاریخی این اثر از طریق حفظ اصالت تاریخی در کاربرد نوع مصالح و مواد اولیه بکارگرفته در این طرح است. اجرای این طرح پیامدهای فرهنگی و اجتماعی متعددی داشته که هویت بخشی به منطقه 12 تهران در قالب طرح گذر فرهنگی بخشی از این پیامدهاست.