شرکت های خانوادگی

هدف این پژوهش، بررسی تطبیقی محافظه کاری در گزارش گری مالی شرکت های خانوادگی و شرکت های غیر خانوادگی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. متغیر مورد بررسی در این پژوهش محافظه کاری است که جهت کمی کردن آن از مدل گیولی و هاین (2000) استفاده شده است. در این مدل برای اندازه گیری محافظه کاری از اقلام تعهدی اختیاری (غیر عملیاتی) و اختلاف چولگی بین سود نقدی پرداختی و جریان نقدی استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 30 شرکت خانوادگی و 112 شرکت غیر خانوادگی است که طی بازه زمانی دوازده ساله از سال 1379 تا 1390 از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده اند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون t (تی تست) برای دو گروه مستقل، جهت مقایسه محافظه کاری در گزارش گری مالی شرکت های خانوادگی و شرکت های غیرخانوادگی استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش بیانگر عدم وجود تفاوت معنادار محافظه کاری در گزارش گری مالی شرکت های خانوادگی و شرکت های غیرخانوادگی است. همچنین تجزیه و تحلیل بیش تر شرکت های خانوادگی بیانگر وجود تفاوت معنادار محافظه کاری در گزارش گری مالی شرکت های خانوادگی با مدیر عامل خانوادگی و شرکت های غیرخانوادگی است که مؤید فرضیه نظارت فعال است.

هدف این پژوهش، بررسی نقش هزینه نمایندگی در شرکت های خانوادگی و غیرخانوادگی بورس اوراق بهادار تهران است. در پیوند با این پژوهش، دو سوال مطرح می شود: 1. آیا بین ساختار مالکیت شرکت ها از نظر خانوادگی و غیرخانوادگی بودن و هزینه نمایندگی رابطه معناداری وجود دارد؟ 2.آیا هزینه نمایندگی شرکت های خانوادگی و غیرخانوادگی متفاوت است؟. نمونه آماری پژوهش، شامل 30 شرکت خانوادگی و 30 شرکت غیرخانوادگی است و دوره ی مطالعه، سال های 1386 تا 1391 را دربرمی گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین هزینه نمایندگی مبتنی بر نسبت "" هزینه های عملیاتی به فروش سالانه"" با میزان مالکیت خانوادگی و همچنین نسبت "" گردش دارایی ها"" با میزان مالکیت خانوادگی، رابطه ی معناداری وجود دارد. در حالیکه بین هزینه نمایندگی مبتنی بر نسبت "" هزینه های عملیاتی به فروش سالانه"" و همچنین نسبت "" گردش دارایی ها"" در شرکت های خانوادگی و غیرخانوادگی، تفاوت معناداری وجود ندارد.

شرکت های خانوادگی نوع خاصی از شرکت ها هستند که ویژگی های خاص آن ها سبب شده که حوزه تحقیقاتی خاص آن ها شکل بگیرد. با توجه به اهمیت این نوع شرکت ها و وجود تعداد قابل ملاحظه ای شرکت خانوادگی در بورس اوراق بهادار تهران، اخیرا در حوزه حسابداری نیز تحقیقاتی در این باره صورت گرفته است. این تحقیق بر آن است تا با بررسی نظریه های ارائه شده در این حوزه، به این سوال پاسخ دهد که چرا شرکت های خانوادگی با سایر شرکت ها تفاوت داشته و اینکه چرا در پژوهش های صورت گرفته، شرکت های خانوادگی از شرکت های غیرخانوادگی متمایز می شوند. نتایج این پژوهش می تواند در فهم بهتر شرکت های خانوادگی و ایجاد چارچوبی نظری پیرامون شرکت های خانوادگی موثر باشد. در همین راستا ابتدا تعریف شرکت های خانوادگی و رویکردهای مختلف در تعریف این شرکت ها مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه نیز با تشریح دیدگاه میتنی بر منبع، تئوری سرمایه اجتماعی، و تئوری نمایندگی و مباشرت، نظریه های مطرح شده در خصوص شرکت های خانوادگی تشریح می گردد

گسترش شرکت ها با مالکیت خانوادگی در اقتصادهای نوظهور در سال های اخیر، موجب ضرورت انجام پژوهش های متعدد در این خصوص شده است؛ در همین راستا، پژوهش حاضر به بررسی رابطه ساختار مالی در این نوع شرکت ها می پردازد. آنچه مورد بررسی قرارگرفته است بر میزان نگهداری وجه نقد، تأمین مالی از طریق بدهی های بلندمدت و میزان سود پرداختی در شرکت های خانوادگی در مقایسه با سایر شرکت ها متمرکز می باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 27 شرکت خانوادگی و 105 شرکت غیرخانوادگی است که برای دوره زمانی 1384 تا 1393 از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده اند. روش پژوهش، شبه تجربی و از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد؛ بخشی از سهام یک شرکت که در اختیار اعضای خانواده مؤسس یا خویشاوندان آن ها قرار دارد بر استفاده از وجوه نقد، ساختار بدهی و سیاست تقسیم سود شرکت تأثیر می گذارد؛ بدین صورت که شرکت های خانوادگی معمولاً وابستگی کمتری به تأمین مالی بدهی در بلندمدت دارند؛ سود کمتری پرداخت می کنند و موجودی نقد بیشتری نگهداری می نمایند.

هدف این پژوهش، بررسی مقایسه ای هزینه های نمایندگی در شرکت های خانوادگی و غیرخانوادگی، در بورس اوراق بهادار تهران است. در راستای این پژوهش، یک سوال اصلی مطرح می شود: آیا هزینه های نمایندگی در شرکت های خانوادگی متفاوت از شرکت های غیر خانوادگی است؟ به منظور پاسخ به این سوال تعداد 31 شرکت خانوادگی و 106 شرکت غیر خانوادگی از بین جامعه آماری که اطلاعات دوره 6 ساله (1389-1384) آنها قابل دسترسی بوده، انتخاب شده است. برای بررسی آزمون معنادار بودن فرضیه ها، از مدل رگرسیون خطی و داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش، حاکی از آن است که هزینه های نمایندگی در این دو گروه از شرکت ها چندان متفاوت نیست، هرچند طبق مشاهدات، شرکت های خانوادگی از لحاظ معیارهای هزینه نمایندگی Q توبین (فرصت های رشد) در سطح ضعیف تری بوده و دچار هزینه های نمایندگی بیشتری هستند.

ساختار مالکیت شرکت ها می تواند بسیار متنوع باشد و طیف وسیعی از سهامداران حقیقی و حقوقی می توانند در این ساختار ایفای نقش کنند. حضور سهامداران حقیقی از یک خانواده یا فامیل با در اختیار داشتن درصد بالای سهام و یا حضور آن ها در هیئت مدیره به نوعی خانوادگی بودن مالکیت شرکت را نشان می دهد. خانوادگی بودن شرکت ها می تواند انگیزه مضاعفی را در آن ها ایجاد کند تا وضعیت عالی و عملکرد مطلوب تری را ارائه دهند. اهمیت شرکت های خانوادگی در دنیای اقتصاد بسیار زیاد است و به همین منظور با توجه به این مهم هدف این پژوهش بررسی ساختار مالکیت شرکت های خانوادگی و نحوه عملکرد آن ها است. این مقاله در قالب یک مقاله مروری و با تمرکز بر شرکت های خانوادگی انجام گرفته است.

هدف: هدف اصلی این پژوهش آزمون رابطه میان شرکت های خانوادگی و پاداش هیات مدیره تحت تاثیر ارتباطات سیاسی در بازار بورس اوراق بهادار تهران می باشد. از آن جایی که ساختار مالکیت خانوادگی، ساختار تصمیم گیری است که توقع کسب سود و افزایش ثروت در اولویت قرار ندارد. چنانچه اعضای خانواده به عنوان عضو هیأت مدیره انتخاب شوند، عملکرد شرکت بهتر از حالتی است که اعضای غیر خانواده عضو هیأت مدیره باشند زیرا پاداش کمتری دریافت می کنند و کمتر به طرحهای انگیزشی واکنش نشان می دهند و بیشتر به دنبال ایجاد ارزش در شرکت هستند. روش شناسی: در این پژوهش، تاثیر ارتباطات سیاسی بر رابطه میان شرکت های خانوادگی و پاداش هیات مدیره برای نمونه ای متشکل از 90 شرکت پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران و طی قلمرو زمانی سال های 1390 تا 1396 مورد بررسی قرار می گیرد. روش آماری مورد استفاده برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز روش داده های تابلویی (پنل دیتا) می باشد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری فرضیه های پژوهش نشان می دهد که مطابق پژوهش های پیشین، میان شرکت های خانوادگی و پاداش هیات مدیره رابطه ی معناداری وجود دارد. همچنین مالکیت نهادی و بیشتر بودن سهام اعضای خانوادگی در شرکت تاثیر معناداری بر رابطه مذکور دارد. در نهایت، نتایج پژوهش حاکی از آن است که ارتباطات سیاسی تاثیر معناداری بر رابطه میان شرکت های خانوادگی و پاداش هیات مدیره دارد.

ارتباط بین مسئولیت اجتماعی و مدیریت سود از جمله موضوع های بحث انگیز در پژوهش های مالی و حسابداری است. با توجه به افزایش قابل توجه تعداد شرکت های خانوادگی در اقتصادهای نوظهور، پژوهش های زیادی در این زمینه انجام شده است. در ساختار مالکیتی شرکت های خانوادگی ویژگی های منحصر به فردی از قبیل شهرت، اعتبار خانوادگی، ثروت اجتماعی و احساسی، تمرکز مالکیت و افق سرمایه گذاری بلندمدت وجود دارد که رفتار و عملکرد این شرکت ها را تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر خانوادگی بودن شرکت ها بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و مدیریت سود می باشد. برای این منظور، داده ها و اطلاعات 119 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1390 تا 1396جمع آوری شد و فرضیه های پژوهش بر مبنای رگرسیون داده های ترکیبی آزمون شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد بین مالکیت خانوادگی با مسئولیت اجتماعی و مدیریت سود به ترتیب رابطه مثبت و منفی معنی داری وجود دارد. همچنین، یافته اصلی پژوهش حاکی از آن است که در شرکت های خانوادگی، رابطه بین مسئولیت اجتماعی و مدیریت سود تضعیف می شود. در شرکت های خانوادگی عامل اصلی سرمایه گذاری در مسئولیت اجتماعی و اجتناب از مدیریت سود، توجه مالکان خانوادگی به شهرت، اعتبار و حفظ ثروت اجتماعی و احساسی خانواده می باشد.

پژوهش حاضر شرکت های خانوادگی را از دریچه کیفیت افشا طی سال های 1385 تا 1390 ارزیابی کرده است و درنهایت به این سؤال پاسخ می دهد که شرکت های خانوادگی نسبت به شرکت های غیر خانوادگی دارای کیفیت افشای بالاتری هستند یا خیر. در این پژوهش از امتیازهای اختصاص داده شده بورس اوراق بهادار و اقلام تعهدی اختیاری، برای عملیاتی کردن مفهوم کیفیت افشا استفاده شده است. شرکت های خانوادگی در این پژوهش شرکت هایی هستند که اعضای خانواده از نفوذ شایان توجهی برخوردار باشند. یکی از شرایط وجود نفوذ شایان توجه در شرکت ها، عضویت در هیئت مدیره است. برای عضویت در هیئت مدیره، درصد مالکیت اعضا حداقل برابر با 1 تقسیم بر تعداد کل اعضا به اضافه 1 تعیین شده است. یافته ها نشان از برتری نداشتن شرکت های خانوادگی نسبت به شرکت های غیر خانوادگی از دید کیفیت افشا می دهد. به بیان دیگر، عامل خانوادگی بودن رابطه معناداری با کیفیت افشا ندارد.