رفتار مصرف پایدار

تغییر سبک زندگی و الگوی مصرف پس از رشد جمعیت و شهرنشینی، همچنین تغییرات ایجاد شده در شرایط آب وهوایی و منابع کره زمین، لزوم بازنگری در برنامه های تولید و مصرف را نمایان ساخته است؛ در این میان، تولید و مصرف محصولات سبز به جای محصولات معمولی، یکی از راه های حفظ منابع و محیط زیست برای نسل آینده به شمار می رود. هدف از انجام پژوهش، ارزیابی تاثیر تعهد اخلاقی، کنترل های دریافت شده و تعلق به مالکیت مادی بر رفتار مصرف پایدار در شرکت چرم درسا در شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش تمامی مشتریان شرکت چرم درسا میباشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و 400 پرسشنامه توزیع و تعداد 391 پرسشنامه جمع آوری گردیده است. نمونه گیری این پژوهش به صورت غیراحتمالی و از نوع در دسترس می باشد. پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که به میزان 787/0 بوده است. روایی ابزار تحقیق نیز با انجام تکنیک تحلیل عاملی تأئیدی بررسی شده است. سپس داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار Smart-PLS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش حاکی از آن است که تعلق به مالکیت مادی، کنترل های دریافت شده مصرف پایدار و تعهد اخلاقی مصرف پایدار بر رفتار مصرف پایدار نقش ایفا می کند. همچنین نقش نیاز به استقلال، نیاز به صمیمیت و نیاز به کنترل بر تعلق به مالکیت مادی نشان داده شده است.

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش دانش محیط زیستی و نگرش به مصرف پایدار بر قصد رفتاری و استفاده از لوازم خانگی با مصرف پایدار آب در میان بانوان استفاده کننده از لوازم خانگی در شهر اردبیل و در زمستان 1398 انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و ازنظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه بانوان بالای 20 سال و استفاده کننده لوازم خانگی در شهر اردبیل بود. روش گردآوری داده ها از نوع میدانی بوده و ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه استاندارد دانش محیط زیستی پاچو و لاورادور (2017)، نگرش به مصرف پایدار آب احمد و آرفین (2018)، رفتار مصرف پایدار آب کانگ و همکاران (2017) و قصد خرید دستگاه مصرف پایدار آب نگوین و همکاران (2016) بود. برای ارزیابی روایی پرسشنامه، از نظرات خبرگان استفاده شد و هم چنین، به منظور سنجش پایایی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی مرکب استفاده شد که نشان گر پایایی مناسب (به ترتیب بالای 80 درصد و بالای 70) تمامی مؤلفه های پژوهش بود. تعداد 384 پرسشنامه به روش نمونه گیری در دسترس در میان نمونه آماری توزیع و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. آزمون های استفاده شده در آمار استنباطی شامل؛ آزمون کولموگروف اسمیرنوف، آزمون همبستگی و تحلیل معادلات ساختاری بود و نرم افزارهای مورداستفاده برای تجزیه وتحلیل داده ها، LISREL (نسخه 2/10) و SPSS (نسخه 22) بود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که دانش محیط زیستی بر رفتار مصرف پایدار آب مؤثر است، اما بر قصد استفاده از لوازم خانگی با مصرف پایدار آب تأثیرگذار نیست. از طرفی، نگرش به مصرف پایدار آب بر قصد استفاده از لوازم خانگی با مصرف پایدار آب و نیز رفتار مصرف پایدار آب تأثیر معناداری دارد و درنهایت قصد استفاده از لوازم خانگی با مصرف پایدار آب بر رفتار مصرف پایدار آب تأثیر معناداری دارد. با توجه به نتایج حاصله، توصیه می گردد برنامه ها و استراتژی های بازاریابی در زمینه مصرف پایدار آب در بین مصرف کننده های لوازم خانگی تدوین و متصدیان امور لوازم خانگی و مسئولان مربوطه برای ارتقاء و بهبود عناصر شکل دهنده نگرش و دانش محیط زیستی اقدام کنند.