مؤلفه های کارآفرینی

مطالعه حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های کارآفرینی سازمانی در مراکز آموزش جهاد کشاورزی با رویکردی آمیخته (کیفی کمّی) انجام شده است. برای جمع آوری داده ها در مرحله کیفی از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته با 17 نفر از خبرگان حوزه های مدیریت آموزشی، کارآفرینی سازمانی و آموزش کشاورزی استفاده شد. داده ها با استفاده از تکنیک نمونه گیری گلوله برفی و تا نیل به اشباع نظری جمع آوری شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. برای تحلیل داده های کیفی از نرم افزار MAXQDA استفاده شد. برای جمع آوری داده ها در فاز کمّی از پرسش نامه ای استفاده شد که از تلخیص نتایج فاز کیفی تدوین شده بود. بر مبنای جدول کرجسی مورگان، از میان 270 نفر از اعضای هیأت علمی رشته های کارآفرینی و کشاورزی در مراکز آموزش جهاد کشاورزی، 154 نفر به روش تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری در محیط نرم افزار Smart pls تحلیل شدند. نتایج نشان داد که کارآفرینی سازمانی در مراکز مورد مطالعه مشتمل بر هفت بعد است که به ترتیب اهمیت عبارتند از مؤلفه های فرهنگی و اجتماعی، مالی و پشتیبانی، خدمات پژوهشی، سیاست گذاری و برنامه ریزی، ساختار آموزشی، ارائه خدمات و خدمات نشر. بر اساس نتایج، توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی، مالی و پشتیبانی و خدمات پژوهشی در یک مجموعه علمی پژوهشی همچون مراکز آموزش جهاد کشاورزی از اهمیت بیشتری برخوردار است. به طور کلی، تمرکز بر ارتقاء فرهنگ سازمانی و حمایت فکری و مالی از کارکنان و ذی نفعان می تواند ارکان کارآفرینی سازمانی را تقویت نماید.

هدف از اجرای این پژوهش، اعتبارسنجی الگوی مفهومی برنامه درسی مبتنی بر رویکرد کارآفرینانه در درس فارسی بر اساس نظر متخصصان و معلمان دوره دوم ابتدایی است. نوع پژوهش، کاربردی و روش پژوهش، ارزشیابی- زمینه ای است. ابتدا الگوی پیشنهادی در قالب الگوی برنامه درسی زایس و مؤلفه های دانش، نگرش و مهارت کارآفرینی طراحی شد سپس برای اعتبارسنجی الگوی پیشنهادی، از نظر معلمان و متخصصان برنامه درسی و کارآفرینی استفاده شد. بدین منظور، پرسشنامه محقق ساخته با 75 گویه، طراحی شد و در اختیار 289 معلم دوره ابتدایی به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای و همه متخصصان برنامه درسی و کارآفرینی در دانشگاه های استان یزد که درمجموع 48 نفر بودند؛ قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها نیز از آزمون خی دو استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر معلمان و متخصصان مربوطه، الگوی برنامه درسی پیشنهادی در ابعاد هدف، محتوا، فعالیت های یادگیری و ارزشیابی در حوزه های دانش، نگرش و مهارت دارای اعتبار است. از این رو، به مسئولان محترم در سازمان تألیف کتب درسی پیشنهاد می شود تا به استفاده از هدف ها، محتوا، فعالیت های یادگیری و روش های ارزشیابی برنامه درسی پیشنهاد شده در برنامه های خود اهتمام ورزند.