ارزش املاک

امنیت فضاهای شهری از مهمترین کیفیت های موثر بر ارزش املاک است. امنیت از جنبه عینی، در ارتباط با انواع بزهکاری و قابل سنجش با میزان جرم و از جنبه ذهنی، شامل احساس ناامنی ساکنین از فضا و دارای رابطه مستقیم با تصویر ذهنی آنها از فضاهای شهری و غیر ملموس است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و با روش تحلیلی- توصیفی صورت میگیرد. هدف از این پژوهش خوانش تصویر ذهنی ساکنین از امنیت فضاهای شهری و ارایه راهنمای طراحی فضاهای شهری امن به منظور ارتقاء ارزش املاک است. بدین منظور تصاویر پارک قلمستان، واقع در منطقه 1 شهر تهران به عنوان نمونه موردی، در اختیار ساکنین اطراف پارک قرار داده شد؛ تا فضاهایی را که در آن احساس ناامنی دارند، بر روی تصاویر مشخص نموده و بر اساس آن به یک نقشه جغرافیای ناامنی دست یافت. نتایج نشان میدهد ضمن هم پوشانی مولفه های مستخرج از تصویر ذهنی مردم با ادبیات موضوع، مولفه های کالبدی- فضایی موثر بر ارتقاء امنیت فضاهای شهری شامل فرم فضا، نفوذپذیری، فعالیت، آسایش محیطی و بصری و مدیریت شهری میباشند.

یکی از مهم ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی، ازهم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری بوده که زمینه ساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. در گستره شهرتهران گرچه عدم توازن در پراکنش خدمات شهری محرز است امّا به طور دقیق مشخص نیست که درکدام مناطق شهرداری، تمرکز خدمات و در کدام مناطق کمبود وجود دارد. هدف این مقاله ، بررسی توزیع فضایی 16 مورد از خدمات شهری در سطح مناطق 22 گانه شهرداری تهران و دریافت این نکته است که آیا برخورداری از خدمات با قیمت املاک به عنوان نمودی از سکنی گزینی طبقات اجتماعی-اقتصادی رابطه دارد؟ داده ها و اطلاعات از منابع اسنادی و کتابخانه ای شهرداری تهران و مرکز آمار ایران فراهم گردیده و به صورت شاخص تعداد خدمت به ازای 10 هزار جمعیت با استفاده ازآماره های توصیفی و رتبه بندی، تحلیل شده اند. یافته ها دلالت بر این دارند که منطقه 12 که تنها منطقه شهرداری است که به طور کامل در بافت تاریخی تهران قرار گرفته و منطبق بر بازار و بخش مرکز تجارت شهر است، به لحاظ بهره مندی از خدمات برتری دارد. دلیل این موضوع پابرجایی بسیاری از عناصر شهر اسلامی است. پس از این منطقه، به ترتیب مناطق 6 (به عنوان یک کانون دانشگاهی و خدمات پزشکی)، 13 و 1 برتر هستند. منطقه 1 به عنوان گران ترین و مرفه ترین منطقه شهر تهران به لحاظ خدمات رتبه چهارم را دارد. ضریب همبستگی 235/0+ بیانگر این است که در مجموع، در مناطق با قیمت بالاتر املاک، بهره مندی از خدمات شهری نسبتاً بهتر است. 10 شاخص، واجد همبستگی مستقیم هستند که در آنها رقم ضریب همبستگی 3 شاخص پزشکی-درمانی و شاخص های دانشگاه و بوستان، بالاتر است. میان شاخص سالن ورزشی و مسجد با قیمت املاک رابطه معکوس (58/0- و 50/0-) وجود دارد. در راستای نیل به عدالت فضایی و اجتماعی، اهتمام برنامه ریزی و مدیریت شهری بر مکان گزینی مراکز خدمات شهری به تناسب کمتر-برخورداربودن مناطق که در مقاله روشن شده، ضرورت دارد.