صنعت و معدن

نقش معدن و صنایع معدنی در اقتصاد جهانی امروز بسیار حائز اهمیت بوده بطوریکه قوه اجرائی کشور می تواند حجم عظیمی از وظایف خود نظیر افزایش تولید ناخالص داخلی، ایجاد فرصت های شغلی و ... را توسط آن مرتفع سازد. از سری معادن پر ظرفیت ایران می توان به معادن واقع در شرق کشور حومه شهر سنگان خراسان رضوی پرداخت که سالانه میزان بهره برداری و سوددهی قبال توجهی را به خود اختصاص داده است. این تحقیق بر آن شده تا محورهای کلیدی رضایت کارکنان در محیط های صنعتی و معدنی این منطقه را شناسایی و در پایان نیز پیشنهاداتی را در جهت ارتقاء رضایت شغلی پرسنل ارائه نماید. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی بوده و برای اشباع نظری از عوامل موثر بر رضایت شغلی پرسشنامه مینه سوتا استفاده شد. این مرحله طی فراخوانی با ارائه توضیحات و بیان هدف کلی کار، از متخصصین در حوزه صنعت و معدن این منطقه خواسته شد تا به ارائه نظرات خود پیرامون عوامل موثر بر رضایت شغلی بپردازند. نمونه آماری این پژوهش برای توزیع پرسشنامه ها 65 نخبه در نظر گرفته شد. پایایی این پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت که میزان آن 877/0 بدست آمد. نتایج نشان داده است که واحد معدن در حوزه نظام پرداخت، فرصت های پیشرفت و شرایط فیزیکی کمترین رضایت را داشته و در حوزه نظام پرداخت و حوزه مال و اقتصادی بیشترین میزان رضایت را در این حوزه داشته است. همچنین حوزه مدیرعامل در حوزه نوع شغل دارای کمترین رضایت بوده است.

شرایط خاص اقتصاد ایران، نرخ ارز را به عنوان یک متغیر مهم در اقتصاد تبدیل کرده است، با این حال طی سی سال گذشته، نرخ ارز از نوسانات قابل توجه برخوردار بوده است و  مطالعات مختلفی برای بررسی نحوه تأثیر این نوسانات بر تراز تجاری پرداخته اند، اما از آنجا که هرکدام از مطالعات به بخش کلی ایران و یا بین کشورها پرداختند در این مطالعه به بررسی جداگانه هر بخش کشاورزی، صنعت و معدن، نفت و گاز و خدمات پرداخته شده است. لذا هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر نامتقارن نرخ ارز واقعی در تراز تجاری در هر چهار بخش کشاورزی، صنعت و معدن، خدمات و نفت و گاز ایران و مجموع چهار بخش می باشد. برای این منظور از رهیافت خود رگسیو با وقفه های گسترده غیرخطی (NARDL) استفاده شد زیرا این روش امکان بررسی اثرات نامتقارن نرخ ارز را در کوتاه مدت و بلندمدت فراهم می کند. برای بررسی ارتباط نامتقارن نرخ ارز با تراز تجاری از داده های سالیانه 1374 تا 1399 استفاده شد. بر اساس نتایج، اثر شوک های ارزی نامتقارن بوده و شوک های مثبت ارزی اثر مثبت بر تراز تجاری داشته است، همچنین شوک های منفی نرخ ارز، معنی دار نبوده است که نشانگر عدم تاثیر سیاست کاهش ارزش پول بر بهبود تراز تجاری می باشد. بنابراین بروز هرگونه شوک ارزی، به معنای ایجاد تلاطم در اقتصاد بوده و یکی از راهکارهای مقابله با این وضعیت، کاهش شکاف میان نرخ ارز رسمی و بازار آزاد و همچنین تک نرخی کردن ارز است.

بخش خدمات و صنعت و معدن نقش کلیدی در اقتصاد هر کشور ایفا کرده و تامین اعتبار این بخش ها می تواند تاثیرات موثری بر سطح ارزش افزوده و اشتغال داشته باشد. ازآنجایی که تامین اعتبار در ایران اغلب از طریق سیستم بانکی صورت می گیرد و بانک سپه نیز یکی از بزرگ ترین بانک های کشور است، بدین منظور در این  تحقیق، با استفاده از داده های اردبیل در دوره زمانی 1401-1365، تاثیر اعتبارات اعطایی بانک سپه بر سطح اشتغال در بخش خدمات و صنعت و معدن مطالعه شده است. بر اساس نتایج معادلات برآوردی، اعتبارات اعطایی بانک سپه بر بخش خدمات و بخش صنعت و معدن در اردبیل تاثیر مثبت و معنادار بر سطح اشتغال در این بخش ها دارد. به طوری که در بلندمدت و با فرض ثابت بودن سایر عوامل، %1 افزایش در اعتبارات اعطایی بانک سپه به بخش خدمات و بخش صنعت و معدن، سطح اشتغال در این بخش ها را به ترتیب %0/09 و %0/05 افزایش داده است. هم چنین بر اساس نتایج حاصل شده، سایر متغیرهای مدل همانند موجودی سرمایه فیزیکی شهرستان و سطح سرمایه انسانی نیز تاثیر مثبت و معنادار بر سطح اشتغال در بخش های مذکور داشته است.