اهداف پیشرفت تحصیلی

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اشتیاق تحصیلی دانشجویان براساس اهداف پیشرفت تحصیلی و نقش واسطه ای تاب آوری تحصیلی بود. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل دانشگاه های آزاد شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰0 بودند، که 352 دانشجو با روش نمونه گیری در دسترس  به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند  و به پرسشنامه های اشتیاق تحصیلی فردریکز و بلامفرد و پاریس (2004)، جهت گیری هدف میدگلی و همکاران (1998) و تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) پاسخ دادند. داده ها پس از جمع آوری با روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل تدوین شده، با داده های این پژوهش از برازش کاملی برخوردار بود. همچنین نتایج حاکی از این بوده که جهت گیری هدف اجتنابی به رت منفی (011/0>P) و جهت گیری هدف رویکردی (011/0>P) و تبحری (001/0>P) و نیز تاب آوری تحصیلی (001/0>P) به صورت مثبت و معنادار اشتیاق تحصیلی را در دانشجویان پیش بینی می کردند.  علاوه بر این، تاب آوری تحصیلی رابطه بین جهت گیری هدف اجتنابی و اشتیاق تحصیلی (011/0>P)  را به صورت منفی و رابطه بین جهت گیری هدف رویکردی با اشتیاق تحصیلی (011/0>P)  را به صورت مثبت و معنادار میانجیگری می کرد. با توجه به نتایج پژوهش اشتیاق تحصیلی از جمله عوامل تاثیرگذار بر عملکرد تحصیلی و یکی از ملزومات یادگیری است که با تقویت تاب آوری تحصیلی و جهت گیری هدف تبحری و رویکردی و کاهش استفاده از جهت گیری هدف اجتنابی، می توان سطح آن را در دانشجویان افزایش داد.

در ساختارهای تربیتی و آموزشی معیاری که برای سنجش میزان دستیابی به اهداف تربیتی در نظر گرفته شده، پیشرفت تحصیلی است. بسیاری از روان شناسان و متخصصان آموزشی، تحقیقات متعددی را پیرامون عوامل و متغیرهایی که بر پیشرفت تحصیلی تاثیر می گذارند انجام داده اند. هدف این پژوهش پیش بینی اهداف پیشرفت تحصیلی بر اساس انعطاف پذیری شناختی، اجتناب تجربی و تحمل پریشانی در دانش آموزان دبیرستانی ناحیه یک تبریز می باشد. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه ناحیه یک تبریز در سال 1401-1400 می باشد که از بین آن ها 147 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مشارکت کنندگان پرسشنامه های اهداف پیشرفت تحصیلی (QGA) الیوت و مک گریگور، انعطاف پذیری شناختی (CFI) مارتین و روبین (1995) پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) و پرسشنامه اجتناب تجربی چند وجهی گامز و همکاران (2011) را تکمیل نمودند. برای تحلیل داده ها از همبستگی و رگرسیون همزمان استفاده گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که بین اهداف پیشرفت تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی رابطه معنی داری وجود دارد. به صورتی که نتایج رگرسیون همزمان نشان داد که تاثیر انعطاف پذیری شناختی و تحمل پریشانی در پیش بینی اهداف پیشرفت تحصیلی معنی دار است. این نتایج رهنمودهایی را بر اساس تبیین اهداف پیشرفت در جلوگیری از تجارب منفی هیجان تحصیلی و همچنین گشودگی و انعطاف پذیری هنگام درگیری تحصیلی را ارائه می دهد.

هدف این تحقیق تأثیر هوش هیجانی و نیازهای اساسی روانشناختی و اهداف پیشرفت تحصیلی بر پیشرفت تحصیلی با توجه به نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان می باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی با رویکرد تحلیل مسیر می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل دانش آموزان مقطع دبیرستان پایه پنجم ادبی شهرستان نینوی ناحیه بعشیقه به تعداد 500 نفر می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 244 نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها ی پژوهش، از پنج پرسشنامه استاندارد هوش هیجانی گلمن (2001)، نیازهای اساسی روانشناختی از گاردیا و همکاران (2000)، اهداف پیشرفت تحصیلی از میدلتون و میدگلی (1998)، خودکارآمدی تحصیلی از موریس (2001)، سازگاری تحصیلی سینها و سینگ (1993) و پیشرفت تحصیلی از صالحی (1394) استفاده شد، روایی پرسشنامه به تأیید رسید و پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در یک بررسی مقدماتی برای پرسشنامه هوش هیجانی 91/0، نیازهای اساسی روانشناختی 86/0، اهداف پیشرفت تحصیلی 90/0، خودکارآمدی تحصیلی 89/0، سازگاری تحصیلی 84/0، پیشرفت تحصیلی 83/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده با استفاده از تحلیل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر در نرم افزارهای آماری SPSS و Lisrel صورت گرفت. نتایج نشان داد که هوش هیجانی، نیازهای های اساسی روانشناختی و اهداف پیشرفت تحصیلی به صورت مستقیم و غیر مستقیم با نقش میانجی خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر مثبت و معنی داری دارد.