فعالیت الکترومیوگرافی

مربیان ورزشی برای اندازه گیری استقامت عضلات کمربند شانه ای و اندام فوقانی، از آزمون کشش بارفیکس یا بارفیکس اصلاح شده استفاده می کنند. علی رغم به کارگیری آزمون های فوق در سطوح مختلف، همواره این پرسش وجود دارد که الگوی فعالیت عضلانی در هر یک از دو آزمون چه تفاوتی با یکدیگر دارد؟ در مطالعات انجام شده، نقش عضلات ذوزنقه، بخش قدامی و خلفی دلتوئید و پشتی بزرگ کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش تأثیر دو نوع کشش بارفیکس ایستاده واصلاح شده برالگوی فعالیت الکترومیوگرافی عضلات کمربند شانه (دلتوئید قدامی، دلتوئید خلفی، ذوزنقه، پشتی بزرگ، دوسربازویی، سه سربازویی و سینه ای بزرگ) مورد بررسی قرار گرفت. 10 نفر مرد سالم (میانگین سنی: 95/3± 32/25 سال و میانگین وزن 24/7± 31/72 کیلوگرم) که قادر به اجرای حداقل 5 بارفیکس ایستاده بودند انتخاب شدند. فعالیت الکترومیوگرافی عضلات با روش باسمجیان و دلوکا جمع آوری شد. مقایسه فعالیت الکترومیوگرافی عضلات در دو نوع کشش بارفیکس با آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری انجام شد (05/0p ). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که فعالیت عضلات دلتوئید قدامی، دلتوئید خلفی و ذوزنقه به طور معنی داری در کشش بارفیکس اصلاح شده بیشتر از بارفیکس ایستاده است، در حالی که فعالیت عضلات دوسربازویی، سه سربازویی و سینه ای بزرگ به طور معنی داری در بارفیکس ایستاده بیشتر است

کف پای صاف اثر خود را به شکل زنجیره ای به مفاصل و سگمان های فوقانی انتقال می دهد و منجر به اختلال در زنجیره حرکتی می شود. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر کفی طبی بر فعالیت الکترومیوگرافی عضلات اطراف مفصل مچ پای ورزشکاران دارای کف پای صاف حین انجام حرکت پرش فرود تک پا بود. در تحقیق حاضر تعداد ۱۵ ورزشکار دارای ناهنجاری کف پای صاف ۱۸ تا ۲۳ سال به صورت هدفمند به عنوان نمونه آماری این تحقیق انتخاب شدند. فعالیت الکترومیوگرافی از چهار عضله (تیبیالیس قدامی، پرونئوس لانگوس، گاستروکنمیوس داخلی و سولئوس) حین حرکت پرش- فرود تک پا در دو وضعیت با و بدون کفی به ثبت رسید. نتایج آزمون های آماری نشان داد بین فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی (۰/۰۰۲=p) و پرونئوس لانگوس (۰/۰۴۵=p) در مرحله فیدفورواردی و بین فعالیت عضلات تیبیالیس قدامی (۰/۰۴۹=p)، پرونئوس لانگوس (۰/۰۴۲=p)، گاستروکنمیوس داخلی (۰/۰۱۵=p ) و سولئوس (۰/۰۰۵=p) در مرحله فیدبکی، در دو وضعیت با و بدون کفی طبی تفاوت معنا داری وجود دارد. کفی طبی با تغییر در عملکرد عصبی- عضلانی عضلات تیبیالیس قدامی، پرونئوس لانگوس، گاستروکنمیوس داخلی و سولئوس می تواند خطر بروز آسیب و اختلالات زنجیره حرکتی را کاهش دهد.

اسپرین مچ پا یکی از شایع ترین آسیب های اندام تحتانی است. بیشتر از 70 درصد افراد که دچار اسپرین مچ پا شده اند، به بی ثباتی مزمن مچ پا مبتلا می شوند. با وجود این، بعضی از افراد با این آسیب به خوبی سازگار می شوند ( افراد گروه کوپر) و بی ثباتی مزمن مچ پا را تجربه نمی کنند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه میزان فعالیت الکترومیوگرافی عضلات درگیر در راهکار های حفظ تعادل حین ایستادن تک پا بین ورزشکاران با بی ثباتی مزمن مچ پا، کوپر و سالم است. 13 ورزشکار مبتلا به بی ثباتی مزمن مچ پا ، 10 ورزشکار کوپر و 11 ورزشکار سالم در این تحقیق مشارکت داشتند. هر شرکت کننده به مدت 20 ثانیه تعادل تک پای خود را روی سطوح 3 و 12 دستگاه تعادلی بایودکس حفظ می کرد و فعالیت الکتریکی عضلات با دستگاه الکترومیوگرافی در این مدت ثبت می شد . نتایج نشان داد که فعالیت افراد با بی ثباتی مزمن مچ پا در مقایسه با افراد سالم در عضلات دوقلو داخلی و راست رانی (0/05 p≤ )، در مقایسه با گروه کوپر کاهش یافت که فعالیت عضلات درشت نی قدامی، دوقلو داخلی و راست شکمی (0/05 p≤ ) آنها کاهش یافته بود. افراد با بی ثباتی مزمن مچ پا کاهش فعالیت عضلات ناحیه دیستال و پروگزیمال را در طول ایستادن تک پا نشان دادند و نمی توان با قطعیت بیان کرد که کدام راهکار در این افراد بیشتر در حفظ تعادل در حالت ایستادن تک پا نقش دارد.

اجرای تکلیف دوگانه باعث کاهش تعادل و اختلال در گام برداری فرد می شود. اما اثر این نوع تکلیف بر فعالیت الکتریکی عضلات افراد مبتلا به فلج مغزی ناشناخته است. از این رو هدف از مطالعه حاضر بررسی فعالیت الکترومیوگرافی عضلات اندام تحتانی و تنه بیماران مبتلا به فلج مغزی و افراد سالم هنگام راه رفتن عادی و راه رفتن با تکلیف دوگانه شناختی بود. به این منظور با استفاده از دستگاه الکترومیوگرافی USB2+ EMG و الکترودهای سطحی دوقطبی، شدت فعالیت عضلات راست کننده ستون مهره ای کمری ( ES )، راست رانی ( RF ) و دوسر رانی ( BF )  10 بیمار مبتلا به فلج مغزی و 10 نفر آزمودنی سالم همگن هنگام راه رفتن با و بدون تکلیف دوگانه شناختی ثبت شد . داده های به دست آمده با نرم افزار 22 SPSS و روش های آماری ANOVA ویژه داده های تکراری در سطح معناداری 05/0 تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد هنگام راه رفتن با وظیفه شناختی دوگانه، شدت فعالیت عضلات L3 ، BF و RF سمت چپ و عضله L3 و BF سمت راست بیماران فلج مغزی به طور معناداری بیشتر از افراد سالم بود. الگوی تغییر شدت فعالیت الکتریکی همسان سازی شده عضلات L3 ، BF و RF در هنگام راه رفتن عادی و راه رفتن با تکلیف دوگانه شناختی در دو گروه سالم و CP متفاوت بود و بین سه عامل گروه، عضله و وظیفه حرکتی تأثیر متقابل معناداری مشاهده شد . بر اساس نتایج، وظیفه دوگانه شناختی فعالیت عضلات L3 و BF افراد فلج مغزی را بیشتر از افراد سالم افزایش می دهد که این افزایش می تواند به تلاش فرد برای حفظ وضعیت بدن و تعادل پویا در آن ها نسبت داده شود. بنابراین توجه به تکلیف دوگانه در ارزیابی و طراحی برنامه های تمرینی ویژه افراد فلج مغزی توصیه می شود.