شوقی بزیع

شوقی بزیع و منوچهر آتشی، دو شاعر نوگرایی هستند که طبیعت در شعرشان بازتاب وسیعی داشته است. آن ها عناصر طبیعت گیاهی را در اشعارشان با اغراض خاص ادبی به کار برده و گامی در جهت نوگرایی لفظی و معنایی در شعر برداشته اند. پژوهش حاضر بر آن است تا براساس چارچوب های ادبیات تطبیقی به بررسی کاربرد ادبی طبیعت گیاهی و بازتاب اسماء خاص گل ها، گیاهان، درختان و میوه ها در شعر این دو شاعر بپردازد. براساس یافته های پژوهش، بزیع و آتشی از طبیعت زیبای سرزمینشان، به ویژه طبیعت گیاهی، استفاده ادبی کرده و اسم گل ها، گیاهان، درختان و میوه ها را با هدف آشنایی زدایی، برجسته سازی معنا و مضمون شعری، بالا بردن ظرفیت معنایی واژگان شعر، غنا بخشیدن به گستره خیال و عاطفه شعر به کار برده اند. یکی از مهم ترین ویژگی های کاربرد این واژگان طبیعت گیاهی، به کارگیری آن ها در قالب آرایه های ادبی به ویژه استعاره و جان بخشی و تشبیه است که این کار باعث می شود آن ها شکل نمادینی به خود بگیرند. بار معنایی واژگان مربوط به عناصر طبیعت در شعر ایشان، متناسب با مضمون و فضای کلّی شعر به شکل مثبت و منفی تغییر می یابد.

یعد کل من شوقی بزیع ومنوشهر آتشی من بین الشعراء المبتکرین فی الأدب اللبنانی والإیرانی نظراً للغتهم الشعریه الخاصه ویتمتعان بمهارات عالیه فی عملیه بناء کلمات جدیده وترکیبات شعریه مبتکره. بهذه الطریقه، استخدما استراتیجیات وتقنیات أدبیه مختلفه، بما فی ذلک الانحرافات الدلالیه فی شعرهم. یعتبر فرزان سجودی أیضاً خبیراً معروفاً فی مجال علم العلامات والسیمیائیه ویقسم نموذجه المعتاد للانحراف الدلالی إلى قسمین رئیسیین، التصور والتجرید، ویقسم کل منهما إلى أقسام فرعیه. تحاول المقاله الحالیه دراسه وتحلیل تجانس شعرهما فی ضوء منظور مقارن واستناداً إلى المدرسه الأمریکیه للأدب المقارن، بغض النظر عن ظاهره التأثیر والتأثر، فی ضوء نموذج سجودی. أظهرت نتائج البحث أن بزیع وآتشی، انحرفا عن قواعد اللغه العادیه بالاعتماد على المحور النموذجی للکلمات فی إطار الحیوانیه والإنسانیه والاعتماد على عنصر الحیاه والاستعاره فی کلماتهما الشعریه، مبتکرین معنى الخیال الذی یختلف عن معناه العام. واستناداً إلى المحور النحوی للمفردات وباستخدام القوه التخیلیه للتشبیه، قاما بتجمیع مجموعه من الکلمات غیر المتجانسه فی سلسله دلالیه ضمن سیاق النص، وأرجعا الأفعال والسمات الخاصه بالنبات إلى البشر، وأوجدا معانٍ مختلفه لکلمات القصیده التی تختلف فی عبئها الدلالی عن اللغه العادیه.