رفتار و نگرش کارکنان

مفهوم مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان ها (CSR) در دهه اخیر به پارادایم غالب و مسلط حوزه اداره سازمان ها تبدیل شده است، بااین حال هنوز برخی مدیران سرمایه گذاری در این حوزه را به منزله یک هزینه و محدودیت می دانند و اعتقاد دارند، مسئولیت های اجتماعی منافع قابل توجهی برای سازمان ندارد. در همین راستا این پژوهش با به کارگیری روش فراتحلیل و با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های قبلی در حوزه مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان ها و پیامدهای آن انجام گرفت. تحقیق حاضر از نظر هدف توصیفی، از نظر نوع استفاده کاربردی و از نظر داده ها کمی است. جامعه مورد بررسی پژوهش شامل پایان نامه و مقالات چاپ شده در مجلات علمی- پژوهشی است که در طول سال های 1389-1400 در داخل و خارج از کشور انجام گردید. با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی – هدفمند، تعداد 79 پژوهش که دارای ملاک های درون گنجی بودند، به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار CMA2 انجام شد. از میان 18 متغیر شناسایی شده، 3 متغیر (17/0 درصد) دارای اندازه اثر زیر 3/0 و ضعیف بوده و تعداد 8 متغیر (44/0 درصد) دارای اندازه اثر بین 3/0 تا 5/0 و متوسط بوده و همچنین تعداد 7 متغیر (39/0 درصد) اندازه اثر بالای 5/0 درصد و قوی بودند. متغیرهای حمایت سازمانی ادراک شده، اعتبار خارجی ادراک شده، فرهنگ سازمانی، خلاقیت، تعامل کاری، هویت سازمانی و عدالت سازمانی به ترتیب قوی ترین پیامدها شناسایی شدند.

در پژوهش حاضر تلاش شد با نگاهی متفاوت و نگرشی جامع تر رابطه مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان و عملکرد منابع انسانی(رفتار و نگرش کارکنان) بررسی و به این پرسش پاسخ داده شود: آیا ادراک کارکنان درباره مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان، می تواند موجب ترویج رفتارها و نگرش های مثبت، و کاهش رفتارها و نگرش های منفی، درمیان کارکنان شود. در این راستا پژوهش حاضر باهدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه مسئولیت اجتماعی سازمان و عملکرد منابع انسانی(رفتار و نگرش کارکنان) صورت گرفت. روش پژوهش فرا تحلیل است که پس از بررسی تعداد زیادی از مقالات و پژوهش های صورت گرفته، با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی، تعداد 79 مقاله و پایان نامه منتشرشده بین سال های 1389، 1400 و 2010 ، 2021 انتخاب شد. همچنین جهت رعایت ملاک های ورود و استخراج اطلاعات مربوط به هر مطالعه از چک لیست استفاده گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار فرا تحلیل CAM2 کمک گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان بر رفتار و نگرش های مثبت کارکنان با میانگین اندازه اثر (0/563) تأثیر بزرگ و قوی دارد. و همچنین مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان بر رفتار و نگرش (منفی کارکنان) با میانگین اندازه اثر (0/319-) تأثیر متوسط(منفی) دارد. این پژوهش مفاهیم عملی مهمی ارائه می کند. که درک مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان منجر به مجموعه ای از نگرش ها و رفتارهای مطلوب در کارکنان می شود. و شواهد مستقیمی را برای سازمان ها و مدیران برای مشارکت در مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان(CSR) فراهم می کند.