تعداد مطلوب فرزند

با توجه به کاهش باروری که به دنبال کاهش تمایل به فرزند آوری رخ می دهد و همچنین اهمیّت توجه به میزان باروری و افزایش زنان شاغل طی سالیان اخیر، در شرایط کنونی ایران، مطالعه ی حاضر با هدف تعیین ارتباط جهت گیری مذهبی با قصد فرزندآوری و تعداد موجود و مطلوب فرزندان، از نظر زنان شاغل در مرکزهای منتخب شهر تهران انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه ی مقطعی، 200 زن شاغل دارای شرایط لازم (به دلیل اینکه بیش از دو سوم زنان شاغل، در وزارت آموزش و پرورش و مرکزهای تابع وزارت بهداشت مشغول به کار هستند)، از بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مرکزهای منتخب آموزش و پرورش، به صورت در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی حاوی اطلاعات دموگرافیک، سؤال های تعیین کننده ی جهت گیری مذهبی، سؤال های رفتار باروری (شامل سؤال های مربوط به قصد فرزندآوری و تعداد فرزند موجود و مطلوب) جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و تحلیلی همبستگی استفاده شد. علاوه براین، سطح معنی داری نیز 05/0 در نظر گرفته شد. این پژوهش تمام موارد اخلاقی مرتبط را رعایت کرده است. یافته ها: در این مطالعه، میانگین و انحراف معیار سنی واح دهای پ ژوهش 11/8 ± 55/37 سال بود و 57 درصد شرکت کنندگان دارای یک فرزند و یا بدون فرزند بودند. بیشتر واحدهای پژوهش (5/60 درصد) دارای جهت گیری مذهبی عالی بودند. میانگین و انحراف معیار تعداد موجود و تعداد مطلوب فرزند، به ترتیب 81/0 ± 31/1 و 79/0 ± 03/2 بود و 21 درصد شرکت کنندگان نیز قصد فرزندآوری در آینده را داشتند. بر اساس آزمون همبستگی، بین تعداد موجود و مطلوب فرزند با نمره ی جهت گیری مذهبی، همبستگی آماری معناداری وجود داشت (05/0p<،14/0=r)؛ اما بین قصد فرزندآوری و جهت گیری مذهبی، همبستگی معناداری وجود نداشت (05/0p>). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که جهت گیری مذهبی از عامل های تأثیرگذار بر تعداد مطلوب و موجود فرزندان زنان شاغل است. بر این اساس، توجه به امور فرهنگی مبتنی بر تربیت دینی در خانواده و نیز برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های جمعیتی توصیه می شود.

در جوامع با باروری پایین که رفتار باروری به صورت آگاهانه توسط افراد کنترل می شود، تمایلات و ترجیحات فرزندآوری در بررسی تحولات باروری مهم بوده و تعداد ایده آل فرزندان به عنوان یکی از شاخص های بررسی روند تحولات آینده باروری حائز اهمیت است. هدف مطالعه حاضر شناخت ایده آل های فرزندآوری در ایران و تبیین نوسانات و تفاوتهای آن در کشور است. این پژوهش از تحلیل ثانویه داده های پیمایش ملی تحولات فرهنگی ایرانیان در سال 1383 و پیمایش ملی ارزش ها و نگرشها در ایران که در سال 1394 جمع آوری شده، استفاده کرده است. جامعه آماری افراد بالای 15 سال ساکن در نقاط شهری و روستایی استان های کشور می باشد. یافته ها محدود به متغیرهای موجود در داده ها بوده و در حد امکان برای سنجش ایده آل های فرزندآوری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده آن است که در هر دو مقطع مورد مطالعه 1383 و 1394 تمایل به ایده آل دو فرزندی غالب بوده و به ترتیب برابر با 3/62 و 1/48 درصد است، اما طی این سال ها تمایل به ایده آل سه فرزندی و بیشتر نیز افزایش یافته و از 8/30 درصد به 2/43 درصد رسیده است. نتایج تحلیل چند متغیره پیمایش ها در سال های 1383 و 1394 نشان می دهد که با کنترل سایر متغیرها تحصیلات و مذهب بالاترین اثر و تفاوت را در تعداد ایده آل فرزندان طی این سال ها داشته اند.