پارک دانشجو

استفاده از فضاهای جمعی بخش مهمی از زندگی روزمره است، فضاهای عمومی به عنوان مکان های ملاقات برای مردم عمل می کنند، بنابراین این مکان ها باید از امنیت کافی برخوردار باشند تا افراد بتوانند در آن با آرامش به تبادل اطلاعات با یکدیگر بپردازند. شهر به عنوان بستر زیست آدمی می بایست سرشار از عرصه های جمعی برای تعاملات اجتماعی باشد ولی در توسعه شتاب زده شهرهای امروزی توجه به فضاهای جمعی با امنیت که به عنوان یکی از نیازهای اساسی بشر امروزی می باشد کم رنگ شده است. هرچه فضاهای شهری مطلوب تر باشند و با معیارهای اصیل، طراحی و محافظت شوند، میزان جذب انسان ها به فضا افزایش یافته و به مراتب زمان حضور افراد در فضا نیز افزایش می یابد. پارک ها نیز به عنوان یکی از فضاهای جمعی در فضای شهری همواره موردتوجه بوده اند. در پژوهش حاضر هدف بر آن است تا با تحلیل در پارک دانشجوی تهران به عنوان یک فضای جمعی، میزان سطح تعاملات اجتماعی دراین فضا مورد بررسی قرار گیرد و به بررسی نظر کاربران درباره ی تأثیر مؤلفه های امنیت در فضا پرداخته شود. بدین منظور 50 پرسشنامه با در نظر گرفتن چهار فرضیه بین کاربران پارک دانشجو به صورت تصادفی پخش گردید و با بهره مندی از نرم افزار به تجزیه وتحلیل داده ها در قالب جداول مکتوب پرداخته شد. آزمون و بررسی فرضیات تحقیق با استفاده از آماره استیودنت(t)، همبستگی و رگرسیون صورت گرفته است. نتایج گویای آن است که سطح تعاملات اجتماعی در این پارک در حد متوسطی قرار دارد و ازنظر کاربران فضا، بین فاکتورهای مؤثر بر امنیت در اجتماع پذیری، نورپردازی، اندازه فضا و آزادی جهت درنگ کردن در سطح نامطلوبی قرار دارند.

فضاهای شهری به عنوان عرصه ی امکان و عاملیت و بستر کارکردهای اجتماعی در شهر محسوب می گردند. در این معنا فضا همواره واجد بالقوگی هایی است که می تواند به واسطه ی حضور افراد در آن فعلیت بیاید. فضاهای عمومی ازجمله پارک ها می توانند در مقامِ قلمروهای فراغت، افراد را از الزام هایی که در جریان روزمرگی وجود دارد، رها کرده یا حداقل برای مدت زمان کوتاه از جریانِ زمانی غالب در زندگی بیرون بکشد. البته که پیش نیازِ خروج از الزام های نام برده، نیازمند تغییر در آن منطقی است که زندگی روزمره ی ما را پیش می برد. در این معنا فضای پارک دانشجو به عنوان زمینه ای برای افراد تلقی می گردد که علاوه بر تفاوتِ فضایی آن، ازنظر ضرب آهنگ و جریانِ زمانی نیز از سایر فضاها متفاوت است. در پژوهش پیش رو در جای جای متن که سخن از فضا به میان می آید، مقصود «فضا به مثابه برساخته ای اجتماعی» است؛ بدین معنا که فضا صرفاً در معنای کالبدی آن مقصودِ پژوهش نیست؛ چراکه اگر فضا را چنین یک جانبه بفهمیم، نمی توانیم حضور را به عنوان عاملی برسازنده و برهم زننده در ارتباط با فضای موردمطالعه مفهوم پردازی و صورت بندی کنیم. پژوهشِ حاضر با بهره گیری از روش شناسی کیفی تلاش می کند شاخص های مؤثر بر ترجیحاتِ حضوری افراد را در فضای پارک دانشجو به واسطه ی مراجعه به میدان و مصاحبه با گروه های حاضر در فضا شناسایی و تحلیل کند. جریانِ مصاحبه های میدانی در حد 39 نفر به اشباع و کفایت نظری رسید. درنهایت، پس از شناسایی 21 شاخص ازجمله ضرب آهنگ فضایی، خاصیت نگه دارندگی، آگاهی فضایی و حضور کنش مند و خاصیت ناپدیداری فضا به تحلیل آن ها و چگونگی تأثیرگذاری شان بر حضور افراد در پارک پرداخته شده است.