تجربه زیسته معلمان

هدف تحقیق حاضر تحلیل تجربه زیسته معلّمان ابتدایی از پدیده موبینگ و بولینگ سازمانی درمحیط مدرسه با رویکرد پدیدارشناسی است. تحقیق حاضر از نوع کیفی و با رویکرد پدیدار شناسی است. در این تحقیق با 20 نفر از معلّمان ابتدایی زن و مرد ناحیه 2 آموزش و پرورش شهرستان شیراز مصاحبه شد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند انجام شد. روش مصاحبه ها نیمه ساختار یافته و مصاحبه ها تا زمان اشباع داده انجام شد. تحلیل داد ها بر اساس راهبرد هفت مرحله ای کلایزی صورت پذیرفت. تحلیل و ادارک عمیق گفته های معلّمان به شناسایی 3 مضمون 1) چرایی ایجاد این پدیده(نقش مدیر و نوع مدیریت، مشکلات مالی و روحی معلّمان و نقش سیستم آموزشی و سازمان آموزش و پرورش)، 2) شکل رفتار های موبینگ و بولینگ در محیط آموزشی و مدرسه (مانند غیبت و ترور شخصیتی، درگیری فیزیکی) ، 3) اثرات موبینگ و بولینگ در محیط کار(مانند ترک سازمان)، منجر شد. در انتها با توجه به نتایجی که بدست آمده، پیشنهاداتی برای جلوگیری از این پدیده ارائه شده است.

هدف پژوهش حاضر تحلیل ادراک و تجربه زیسته معلمان حرفه ای از مفهوم کیفیت تدریس است. در این زمینه از رویکرد پژوهش کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده شده است. نمونه پژوهش 22 نفر(5 نفر مرد-17نفر زن) از معلمان حرفه ای و موفق استان یزد هستند که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی انتخاب شدند. پس از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر، اشباح نظری داده ها به دست آمد. برای اعتباربخشی به یافته ها، مصاحبه ها تا 22 نفر ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای کلایزی و نرم افزار MAXQDA 10 انجام گرفت. به منظور اعتبار یافته ها، اعضا روش بازبینی را به کار گرفتند. برای رعایت ویژگی ها کیفی پژوهش، از سه ملاک قابل قبول بودن، تأییدپذیری و قابلیت اطمینان استفاده شد. در تحلیل داده ها، 5 مضمون اصلی شامل: الف) تصمیم های هنرمندانه و فکورانه؛ ب) ترفندهای مهارتی معلم در تدریس؛ پ) ارتقای راهبردهای خلاقانه معلم؛ ج) پرورش شایستگی ها و صلاحیت های فکری و رفتاری یادگیرنده؛ د) پویایی و هوشمندی در شایستگی ها و عملکرد معلم و 49 زیرمضمون برای مفهوم کیفیت تدریس منتج شد. نتایج نشان می دهد ادراک معلمان از پذیرش کیفیت تدریس خط مشی خاصی دنبال نمی کند و تعابیری که از کیفیت تدریس بیان می شود، باتوجه به شرایط و موقعیت های مختلف، متنوع و متفاوت است. برای درک و تفسیر کیفیت تدریس توسط معلمان و اجرای آن در کف کلاس درس، نیاز به بسترسازی و پرورش معلمان هنرمند، آگاه و حرفه ای است و باید به طور جدی در راهبرد های کلان و خرد تربیت معلم لحاظ شود.

هدف پژوهش، بررسی وضعیت و چالش ها در ارتباط با مسئولیت پذیری دانش آموزان در کلاس های مجازی در عصر کرونا و دستیابی به راهکارهای تجربه شده توسط معلمان و والدین و متخصصین تربیت جهت افزایش مسئولیت پذیری کودکان بود. در این پژوهش با استفاده از روش پدیدارشناسی، در گام اول مصاحبه ای از 21 معلم شهر اردبیل درباره شناسایی چالش و مشکلات موجود در بحث مسئولیت پذیری انجام گردید که اکثریت بر وجود چالش مسئولیت پذیری باور داشتند. سپس برای غلبه بر چالش ها، راهکارهایی توسط معلمان جهت ارتقای مسئولیت پذیری دانش آموزان ارائه شد. در گام بعدی از تعداد 26 والدین، جهت شناسایی چالش ها در ارتباط با مسئولیت پذیری فرزندانشان مصاحبه ای صورت گرفت. یافته ها نشان داد که از نظر والدین، فرزندانشان مسئولیت پذیری بالایی داشتند. برای ارتقای مسئولیت پذیری دانش آموزان، والدین راهکارهایی نیز ارائه دادند. درنهایت از تعداد 10 متخصص تعلیم وتربیت مصاحبه ای درباره دلایل تضاد نظر والدین و معلمان و همچنین دستیابی به راهکارها جهت غلبه بر چالش ها مصاحبه ای صورت گرفت. از راهکارهای ذکر شده می توان به مواردی همچون ارائه الگوی مناسب مسئولیت پذیری، تفهیم مفهوم مسئولیت پذیری و تأثیر آن، تشویق به انجام کارها توسط کودک، مسئولیت سپاری در محیط خانواده و مدرسه، نوشتن قوانین مسئولیت پذیری، واگذاری مدیریت زندگی شخصی به خود فرد، عدم سرزنش و امرونهی در انجام کار ها، عدم محبت وافر به کودک و عدم تکلیف دهی و وظیفه سپاری به صورت کلی و مبهم اشاره کرد.

هدف این تحقیق بررسی تجارب زیسته معلمان چندپایه از نقش راهبران آموزشی در بهبود وضعیت آموزش مدارس چندپایه شهرستان چاراویماق بود. تحقیق با روش کیفی از نوع پدیدارشناسی تجربی و با ابزار مصاحبه بدون ساختار انجام شد. جامعه مورد پژوهش، تعداد 158 نفر از معلمان مدارس چندپایه روستایی مقطع ابتدایی شهرستان چاراویماق در سال تحصیلی 99-98 بوده اند که به صورت هدفمند ملاک محور(با تکنیک نمونه گیری شدت) تعدادی از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحقیق بعد از انجام 21 مصاحبه به اشباع نظری رسید. طی مصاحبه ها معلمان مدارس چندپایه تجربیات خود را از نقش و فعالیت های راهبران بیان نمودند که با روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تحلیل قرارگرفت. یافته های حاصل از پژوهش بدین صورت بود که: 1) راهبران به تبع شرایط منطقه و برخی مشکلات حاکم بر مدارس چندپایه منطقه، عمده نیروی خود را صرف آموزش نکرده و سعی در حل وفصل سایر مسائل در کنار پرداخت به مسائل آموزشی دارند. 2) راهبران علاوه بر مسائل آموزشی درزمینه ی کمک های روانی به معلمان و دانش آموزان تأثیرگذارند. 3) راهبران به عنوان پل ارتباطی اداره آموزش وپرورش منطقه و همچنین ناظر بر اجرای بخشنامه ها و دستورات بالادستی در حال تلاش هستند. 4) راهبران درزمینه ی توجه و سازمان دهی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری در تلاش بوده و زمینه را برای عدم طرد آن ها فراهم می آورند. 5) راهبران برای بهبود آموزش سعی در تغییر روش تدریس معلمان و افزایش آگاهی آنان دارند؛ همچنین در همین زمینه سعی دارند ضمن شناسایی عوامل مخل یادگیری، راهکارهای بهبود وضعیت را ارائه داده و بر اجرای آن نظارت داشته باشند. نتایج تحقیق نشان داد که با توجه به نقش مثبت راهبران آموزشی در یاری رساندن به معلمان، باید برای تقویت آنها از روش های مختلف از جمله، بهبود آموزشهای ضمن خدمت، پررنگ تر شدن نقش و جایگاه آنها در آموزش و پرورش و انتخاب درست راهبران به تقویت این جایگاه پرداخت.