کوته بینی سرمایه گذاران

هدف: کوته بینی سرمایه گذاران، به معنای بیش از واقع ارزیابی کردن عایدات کوتاه مدت و کمتر از واقع ارزیابی کردن عایدات بلند مدت توسط سرمایه گذاران فعال در بازار سرمایه است. با توجه به اینکه سرمایه گذاران کوته بین دارای افق دید کوتاه مدت در بازار سرمایه هستند، بر عملکرد کوتاه مدت شرکت تمرکز می کنند و ممکن است این رفتار آنها، برای مدیران انگیزه ای ایجاد کنند تا از طریق مدیریت سود و کاهش سرمایه گذاری، عملکرد کوتاه مدت شرکت را بهتر از واقع گزارش دهند. از این رو، هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر کوته بینی سرمایه گذاران بر مدیریت سود و سرمایه گذاری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: اطلاعات لازم، از صورت های مالی 150 شرکت در دوره زمانی سال های 1390 تا 1396 جمع آوری شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش، از مدل رگرسیون چندمتغیره با داده های تابلویی به روش اثرهای ثابت استفاده شده است. در این پژوهش، برای اندازه گیری کوته بینی سرمایه گذاران، از مدل دل ریو و سانتاماریا (2016)؛ برای اندازه گیری مدیریت سود، از مدل تعدیل شده جونز (1991) و برای اندازه گیری سرمایه گذاری شرکت، از مخارج پرداختی بابت سرمایه گذاری استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، کوته بینی سرمایه گذاران بر مدیریت سود، تأثیر معنادار و مثبت و بر سرمایه گذاری شرکت ها، تأثیر معنادار و منفی می گذارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، در بورس اوراق بهادار تهران با افزایش کوته بینی سرمایه گذاران، مدیران شرکت ها در راستای برآورده کردن انتظارات سرمایه گذاران کوته بین برای بهبود سودآوری و قیمت جاری سهام شرکت ها، بر عملکرد کوتاه مدت تمرکز می کنند. از این رو، مدیران به جای تمرکز بر اهداف و برنامه ریزی های بلند مدت، بر اهداف کوتاه مدت متمرکز می شوند و به همین دلیل با دست کاری سود از طریق اقلام تعهدی اختیاری و کاهش سرمایه گذاری آتی، انتظارات سرمایه گذاران کوته بین را برآورده می کنند.

هدف: کوته بینی سرمایه گذاران عاملی است که موجب می شود سرمایه گذاران عایدات کوتاه مدت را بیش از واقع و عایدات بلند مدت را کمتر از واقع ارزیابی کنند. این رفتار سرمایه گذاران موجب این انگیزه برای مدیران خواهد شد که با کاهش هزینه های تحقیق و توسعه آتی، عملکرد کوتاه مدت شرکت را بهتر از واقع نشان دهند. از طرفی نیز کمیته حسابرسی یکی از مکانیزم های قوی حاکمیت شرکتی است که هدف از تشکیل آن کمک به ایفای مسئولیت نظارتی هیئت مدیره از طریق نظارت بر فرایند گزارشگری مالی، نظارت بر حسابرسان مستقل و اثربخشی کنترل های داخلی می باشد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر کمیته حسابرسی بر رابطه بین کوته بینی سرمایه گذاران و هزینه های تحقیق و توسعه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. روش: اطلاعات 150 شرکت به روش حذف سیستماتیک طی دوره 7 ساله از سال 1392 تا 1398 گردآوری و تجزیه و تحلیل شد. آزمون فرضیه ها از طریق رگرسیون چندگانه و به روش حداقل مربعات معمولی باچیدمان داده های تلفیقی انجام شد. یافته ها: کوته بینی سرمایه گذاران بر هزینه های تحقیق و توسعه، تأثیر منفی معناداری دارد. این بدان معناست که با افزایش کوته بینی سرمایه گذاران، هزینه های تحقیق و توسعه کاهش پیدا می کند. همچنین نتایج نشان داد که اندازه کمیته حسابرسی شرکت بر رابطه منفی بین کوته بینی سرمایه گذاران و هزینه های تحقیق و توسعه، تأثیر کاهشی معناداری دارد و رابطه بین آن دو متغیر را مثبت می نماید. استقلال کمیته حسابرسی شرکت بر رابطه منفی بین کوته بینی سرمایه گذاران و هزینه های تحقیق و توسعه، اثر تعدیلی داشته و از شدت رابطه مذکور کم می کند و اثر تعدیلی دارد. این بدان معناست که افزایش اندازه و استقلال کمیته حسابرسی موجب کاهش رابطه منفی بین کوته بینی سرمایه گذاران و هزینه های تحقیق و توسعه می شود. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر منفی کوته بینی سرمایه گذاران بر هزینه تحقیق و توسعه شرکت ها، به این معنا که کوته بینی سرمایه گذاران منجر به تشویق مدیران به کاهش سرمایه گذاری های بلند مدت در زمینه پژوهش و توسعه آتی شرکت می شود؛ به مدیران شرکت ها پیشنهاد می گردد پیامدهای بلند مدت کاهش سرمایه گذاری را مدنظر داشته باشند، زیرا این پیامدها در آینده بروز پیدا خواهند کرد و عملکرد و توان رقابتی شرکت ها را در بلند مدت کاهش خواهند داد. همچنین به سرمایه گذاران کوته بین که دارای افق دید کوتاه مدت هستند، پیشنهاد می شود به جای تمرکز بر عایدات کوتاه مدت، به عملکرد واقعی و بلند مدت شرکت توجه نمایند، زیرا پدیده کوته بینی سرمایه گذاران باعث می شود تا عوامل بنیادی و افق بلند مدت سرمایه گذاری در بورس فراموش شود و کسب بازدهی های روزانه جایگزین آن گردد. به همین دلیل، کوته بینی سرمایه گذاران موجب یکی از بزرگ ترین مشکلات در بورس شده که در بلندمدت منجر به ناکارآمدی بورس خواهد شد.