راهبرد های تنظیم شناختی هیجان

زمینه: اضطراب اجتماعی یکی از عواملی است که در روند رشد اجتماعی افراد خلل ایجاد می کند، مطالعات متعددی رابطۀ بین طرحواره های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی را مورد تأیید قرار داده اند اما مسئلۀ اصلی این است، آیا راهبرد های تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی اجتماعی می توانند در رابطۀ بین طرحواره های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی نقش واسطه ای داشته باشند؟ هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای راهبرد های تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی اجتماعی در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی در دختران نوجوان بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر ایلام به تعداد 3822 نفر بود که در سال تحصیلی 400-99 مشغول به تحصیل بودند که از بین آنها 360 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس اضطراب اجتماعی نوجوانان (لاجرکا و لوپز، 1998)، فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه (یانگ، 1998)، فرم کوتاه پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (گرانفسکی و کرایج، 2006) و مقیاس خودکارآمدی برای موقعیت های اجتماعی (گودیانو و هربرت، 2003) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر و از نرم افزار های SPSS 24 و Amos 24 استفاده شد. یافته ها: تمامی اثرات مستقیم متغیر های پژوهش معنادار بودند (0/01 > P ) اما اثر مستقیم طرحواره محدودیت مختل بر اضطراب اجتماعی معنادار نبود (0/05 < P ). همچنین اثرات غیر مستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه بر اضطراب اجتماعی از طریق راهبرد های تنظیم شناختی هیجان (انطباقی و غیرانطباقی) و خودکارآمدی اجتماعی همگی معنادار بوده (0/05 > P ) و مدل پژوهش نیز از برازش مناسب برخوردار بود. نتیجه گیری: طرحواره های ناسازگار اولیه می توانند با تأثیر بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی اجتماعی، سطوح اضطراب اجتماعی را در دختران نوجوان پیش بینی کنند. این پژوهش لزوم توجه بیشتر به بهداشت روانی نوجوانان از طریق انجام برنامه ریزی های جامع جهت توانمندسازی آنها و مداخلات به موقع را آشکار می سازد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی تاب آوری تحصیلی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین حمایت اجتماعی والدین، معلمان و هم کلاسی ها با اهمال کاری تحصیلی به انجام رسید. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر بیرجند در سال تحصیلی1400-1399 بودند که 450 نفر از آن ها به روش خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه های اهمال کاری تحصیلی و تنظیم شناختی هیجان و نیز مقیاس های حمایت اجتماعی و تاب آوری تحصیلی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که راهبرد های انطباقی تنظیم شناختی هیجان نقش میانجیگری معنی داری در رابطه میان هر یک از انواع حمایت اجتماعی با اهمال کاری تحصیلی دارد. همچنین تاب آوری تحصیلی در رابطه میان حمایت اجتماعی والدین و حمایت اجتماعی معلمان با اهمال کاری تحصیلی به عنوان میانجی نقش آفرینی می کند. نقش میانجی راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان نیز تنها در رابطه میان حمایت اجتماعی والدین با اهمال کاری تحصیلی تایید شد. با توجه به یافته های به دست آمده، پیشنهاد می شود در محیط های آموزشی به منظور کاهش اهمال کاری تحصیلی، نسبت به فراهم سازی حمایت اجتماعی به عنوان یک عامل موثر بر اهمال کاری تحصیلی، برنامه ریزی و اقدام گردد.

مقدمه: این پژوهش با هدف ارائه مدل شناختی از تاب آوری و بررسی رابطه کارکردهای اجرایی و تاب آوری با میانجی گری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان انجام پذیرفت. روش کار: در این پژوهش از روش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه آتش نشان های مشغول به کار در 131 مرکز آتش نشانی شهر تهران در نیمه اول سال 1398 بود. از این بین 207 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه تاب آوری (Connor و Davidson، 2003)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) (Garnefski، 2002)، نسخه رایانه ای آزمون استروپ کلاسیک (CST، 1935) و نسخه رایانه ای آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (WCST) (Berg و همکاران، 1948) استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که کارکرد های اجرایی با تاب آوری ارتباط مستقیم معنادار (0/01>P) و راهبرد های سازگارانه تنظیم شناختی هیجان با تاب آوری رابطه مثبت معنادار (0/01>P) و راهبرد های ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان با تاب آوری رابطه منفی معنادار (0/01>P) دارد، اما بین کارکردهای اجرایی و راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان ارتباط معنادار موجود نداشت (0/05P>). اثر غیرمستقیم کارکردهای اجرایی به تاب آوری معنا دار نبود (0/05P>). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است. با توجه به یافته های این پژوهش می توان تاب آوری را از طریق کارکردهای اجرایی پیش بینی کرد و تاب آوری افراد را با ارتقا راهبرهای تنظیم شناختی هیجان و کارکردهای اجرایی تقویت کرد.