دوگانه سیاست - اداره

یکی از مشکلاتی که منجر به ناکارآمدی و نارضایتی ذینفعان در بخش دولتی شده سیاست زدگی اداره در کشور است. هدف از پژوهش حاضر طراحی ابعاد و شاخص هایی به منظور تفکیک صندلی های سیاسی و حرفه ای در دولت به منظور استقرار نظام شایسته سالاری و حرفه گرایی است. پژوهش حاضر با رویکرد ترکیبی و بر اساس طرح اکتشافی متوالی انجام شده است. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. در بخش کمی نیز بر اساس آمار توصیفی شاخص های به دست آمده از مرحله کیفی بر اساس اهمیت آنها برای هر صندلی تفکیک و مرتب شدند. 10 بعد مرتبط با نوع صندلی ها در دولت عبارتند از: ویژگی های تعاملی صندلی، دانش و تجارب حرفه ای، جذب و انتصاب، الزامات، ماهیت و قلمرو تصمیمات، شرح شغل و شرایط احراز شغل، ارزیابی عملکرد، ویژگی های ساختاری صندلی، شفافیت و حاکمیت قوانین و مقررات، محیط نهادی و قلمرو فعالیت و ویژگی های صندلی. نتایج پژوهش نشان می دهد که به منظور بهبود کارایی دولت در تحقق اهداف و همچنین اجرای بهینه برنامه های طراحی شده لازم است بین صندلی های سیاسی و حرفه ای در قوه مجریه تمایز قائل شد. در غیر اینصورت با تغییرات گسترده ای که پس از هر انتخابات در دولت ایجاد می شود ناکارآمدی دولت امری محتمل است.

هدف: طراحی و اعتبارسنجی مقیاسی به منظور سنجش و جانمایی صندلی های اداری در طیف سیاسی-حرفه ای. طراحی/روش شناسی/رویکرد: پژوهش حاضر با رویکرد قیاسی-استقرایی و در دو مرحله انجام گرفته است. در مرحله کیفی با مراجعه به مبانی نظری و انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان گویه های مقیاس شناسایی شده است . در مرحله کمی با بهره گیری از روش های روایی صوری و محتوا و پایایی به روش های آلفای کرونباخ و آزمون-آزمون مجدد نسبت به اعتبار سنجی ابزار طراحی شده اقدام گردید. یافته های پژوهش: پس از مرور ادبیات و انجام مصاحبه و انجام اصلاحات پیشنهادی خبرگان پرسشنامه اولیه با 72 گویه تنظیم شد. در بررسی روایی صوری 5 گویه حذف شد. پس از محاسبه شاخص روایی محتوا 4 گویه و پس از محاسبه نسبت روایی محتوا 6 گویه دیگر نیز حذف و به این ترتیب پرسشنامه نهایی با 61 گویه در ده بعد تنظیم شد. محدودیت ها و پیامدها: کمبود پژوهش های میدانی بومی پیرامون موضوع پژوهش با هدف بهره گیری از یافته های آنها در تحقیق. پیامدهای عملی: با بهره گیری از مقیاس معرفی شده می توان به تعیین نوع صندلی ها در سازمان های اداری کشور پرداخت و بر اساس نتایج به دست آمده به بازنویسی شرح مشاغل سیاسی و حرفه ای متناسب با هر صندلی اقدام نمود. پیامد این کار ممانعت از تغییرهای فله ای در مناصب دولتی پس از هر انتخابات و استقرار سیستم برنامه محوری بجای فرد محوری در کشور و در نتیجه تحقق اهداف تعیین شده در اسناد بالادستی است. ابتکار یا ارزش مقاله: ارائه شاخص هایی عملیاتی برای مشخص کردن حرفه ای یا سیاسی بودن سمت ها در نظام مدیریت دولتی.