مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیاست خارجی عربستان


۱.

تحول در سیاست منطقه ای عربستان؛ آورده های ملک سلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عربستان سعودی سیاست خارجی عربستان اتحاد استراتژیک عربستان - آمریکا روابط ایران و عربستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۲ تعداد دانلود : ۴۲۵
هدف از این مقاله بررسی سطح و ویژگی های تغییر صورت گرفته در سیاست خارجی عربستان سعودی است. در مورد این گزاره که سیاست خارجی عربستان شاهد تحولاتی کم سابقه است، اجماعی در ادبیات موضوع دیده می شود، اما محوریت تغییر (چرایی وقوع)، سطح تغییر (اصول یا ابزارها) و جایگاه بازیگران اصلی (ایران و ایالات متحده) در آن، اختلافات جدی برانگیخته است. فهم سه مؤلف یادشده، به ویژه مؤلف بنیادین چرایی وقوع تغییر، چهارچوبی برای ارزیابی و دسته بندی بروندادهای سیاست خارجی عربستان به دست می دهد. به همین دلیل فرضیه های متنوعی در پاسخ به چرایی وقوع تغییر مطرح شده است. از آنجا که پاسخ به این پرسش برای تبیین دو مؤلفه دیگر (سطح تغییر و جایگاه بازیگران اصلی در آن) محوری است، نویسنده پس از پرداختن به فرضیه های موجود، این فرضیه را مطرح می کند که تلاش برای حفظ و تحکیم جایگاه منطقه ای (در کوتاه و میان مدت) و ارتقای آن (در بلندمدت) در نظم متحول منطقه ای و بین المللی در کانون تحولات سیاست خارجی عربستان جای دارد. با بررسی این فرضیه، به الگویی رسیدیم که در سه محور به سیاست خارجی نوین عربستان جهت می دهد: تضاد با ایران و تضعیف جایگاه منطقه ای آن؛ تنزل ضرورت تطابق اولویت های سعودی با رویکرد امریکا؛ و حرکت در چهارچوب نهادین با هدف مشروعیت بخشی به سیاست های عربستان و مشروعیت زدایی از کنش رقبا و دشمنان.
۲.

از تجدید نظرطلبی و تنوع بخشی در سیاست خارجی عربستان (2010- 2019)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۸۸
با شروع تحولات عربی در سال 2011 موسوم به بهار عربی، نظام های سیاسی حاکم در کشورهای عربی دچار هراس از تسری اعتراضات مردمی به کشورهای خود شدند. جدی ترین و سخت ترین واکنش به این تحولات توسط حکومت سعوی صورت گرفت. واکنش عربستان به این تهدیدات، تغییری راهبردی در سیاست خارجی این کشور بود. حکومت سعودی با دیدن سرنوشت مبارک و بن علی در مصر و تونس دریافت که بقاء حکومت خود را نمی تواند صرفأ در اتحاد استراتژیک با ایالات متحده امریکا جستجو کند. بنابراین حکومت سعودی تصمیم گرفت تا در سیاست خارجی خود در سطح منطقه ای و بین المللی تغییراتی ایجاد نماید. این تغییرات موضوع مقاله حاضر را تشکیل می دهد. بر این اساس این سؤال را مطرح کردیم که: حکومت سعوی در قبال تحولات خاورمیانه در سال 2011 موسوم به بهار عربی چه تغییراتی در سطح سیاست خارجی خود ایجاد نمود؟ در پاسخ این فرضیه را مطرح می کنیم که:"حکومت سعودی به منظور کم کردن شدت وابستگی امنیتی خود به امریکا و نیز مواجه مؤثر با پیامدهای ناشی از تحولات عربی پس از 2011، راهبرد سیاست خارجی خود را در سطح منطقه ای از محافظه کاری تدافعی به تجدیدنظر طلبی تدافعی و در سطح بین المللی از ائتلاف مثبت با امریکا به تنوع بخشی با قدرت های بزرگ تغییر داده است". روش پژوهش در این مقاله توضیحی تبیینی و راهبرد پژوهش قیاسی و با بهره مندی از چارچوب مفهومی موازنه تهدیدِ استفان والت است. در سازماندهی مقاله ابتدا به تبیین نظری با استفاده از نظریه رئالیسم تدافعی می پردازیم.