شایستگی رهبران

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل شایستگی رهبران سازمان کوانتومی انجام شد. این تحقیق از حیث هدف اکتشافی و از نظر روش از نوع آمیخته(کیفی و کمّی) بود. جامعه آماری بخش کیفی تحقیق را اساتید خبره مدیریت از دانشگاه های مختلف و جامعه آماری بخش کمّی تحقیق را مدیران شرکت های تابعه صنعت نفت در اصفهان تشکیل داد. نمونه گیری به روش هدفمند چندمرحله ای و براساس روش طبقه بندی متناسب با حجم انجام گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل دو پرسش نامه ی محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آنها توسط اساتید خبره مدیریت در زمینه سازمان کوانتومی و شایستگی رهبران تأیید گردید. پایایی پرسش نامه ها از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد که همگی بالای 0.70 و مطلوب بود. با استفاده از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری، مدل شایستگی رهبران سازمان کوانتومی شامل پنج بُعد شایستگی؛ فردی، میان فردی، مدیریتی، تحلیلی/ ادراکی و فنی با 57 شایستگی رهبری ارائه گردید.

هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی شایستگی های مرتبط با رهبری دوسوتوان در سیستم های اجتماعی بود؛ لازم به ذکر است که پژوهش پیش رو از حیث هدف کاربردی است، رویکرد پژوهش کیفی و روش پژوهش فراترکیب می باشد. برای انجام این پژوهش، مراحل هفت گانه ی سندلوسکی و باروسو (2007) که از جامعیت لازم برخوردار است استفاده گردید. به منظور اطمینان و اعتباربخشی به فرایند جستجو و دستیابی به یافته های پژوهش، تیم متخصص شامل چهار نفر از متخصصان مدیریت آموزشی، اعضای تیم فراترکیب پژوهش را تشکیل دادند. منابع گردآوری داده های پژوهش، مقاله ها و متون موجود پیرامون رهبری دوسوتوان از سال 2010 تا 2023 بود. یافته های این پژوهش نشان داد که الگوی شایستگی های رهبری دوستوان شامل 32 مضمون پایه در 9 مضمون سازمان دهنده با عناوین: 1. «شایستگی های فردی»؛ 2. «مهارت های ارتباطی»؛   3. «مهارت های حرفه ای مدیریتی»؛ 4. «مهارت مدیریت مشارکتی»؛ 5. «مهارت برنامه ریزی و تفکر استراتژیک»؛ 6. «توانایی راهبری تغییر»؛ 7. «تمایل به دانش افزایی»؛ 8. «مهارت پاسخگویی به محیط در عین توجه به انسجام داخلی»؛ 9. «توانایی اعمال مدیریت اقتضایی» می باشد. لازم به ذکر است، خروجی این کار می تواند به مدیران و برنامه ریزان توسعه ی سازمانی یاری رساند تا با آگاهی از مؤلفه های تأثیرگذار بر شایستگی های رهبری دوسوتوان، به صورت آگاهانه تری به توسعه توانمندی ها و مهارت مدیران در سطوح مختلف سازمانی بپردازند.

در دهه اخیر رهبری در کلاس جهانی به عنوان رویکردی نوین جهت ارتقای مزیت رقابتی سازمان ها، توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه های مختلف را به خود جلب کرده است. مقالات بسیاری به مطالعه رهبری در کلاس جهانی در ادبیات سازمانی به ویژه مدیریت راهبردی و منابع انسانی پرداخته اند. اما تاکنون مرور جامعی از مطالعات مفهومی و تجربی با در نظر گرفتن ویژگی های اساسی و الگوهای این شایستگی و عوامل اثرگذار بر اثربخشی رهبری جهانی انجام نشده است. به همین جهت برای روشن کردن دانش این حوزه -شایستگی رهبران در کلاس جهانی- اثربخشی و نقش آن به عنوان سازه ای اثرگذار در ادبیات مدیریت و سازمان، این پژوهش به مرور جامع 68 مطالعه مفهومی و تجربی از سال 2000 تا 2022 پرداخته است و دو هدف عمده را دنبال می نماید: شناسایی مفهوم سازی های متفاوت شایستگی رهبران در کلاس جهانی و عوامل اثرگذار بر این مفهوم در زمینه مدیریت و سازمان. این مطالعه توصیفی و از لحاظ روش اجرا مطالعه مرور ادبیات به صورت نظام مند می باشد. شناسایی مفاهیم "رفتارهای رهبری تراز جهانی"، "وظابف رهبری تراز چهانی"، "روابط رهبری تراز جهانی"، "شیوه رهبری تراز چهانی" و "وظایف خارجی رهبری تراز جهانی" به همراه ابعادشان، از نتایج این پژوهش است.