رویکرد کلاس معکوس

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر اجرای رویکرد کلاس معکوس بر یادگیری، احساس تعلق، انگیزش و خودتنظیمی در مقایسه با رویکرد سنتی می باشد. روش پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت در زمره تحقیقات شبه آزمایشی قرار دارد. جامعه پژوهش، دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی شهر بابلسر به تعداد1450نفر در سال تحصیلی 97-96 می باشد. نمونه گیری از میان مدارسی که در طرح تدریس تخصصی شرکت کرده اند انجام شد، بطوری که در گروه کنترل 30 نفر و در گروه آزمایش نیز 30 نفر همتاسازی شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش سه پرسشنامه استاندارد انگیزه یادگیری(توان، چین و شی)،احساس تعلق به مدرسه (بری، بتی و وات)، انگیزش پیشرفت(واینر)، و پرسشنامه خود تنظیمی(بوفارد) و برای سنجش تاثیر رویکرد کلاس معکوس بر یادگیری دروس علوم و ریاضی از آزمون محقق ساخته به عنوان پیش آزمون و پس آزمون استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از روش های آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل کواریانس و آزمون تی مقایسه میانگین ها) استفاده شده است. یافته ها نشان دادکه رویکرد کلاس معکوس بر متغییر پیشرفت تحصیلی علوم( با مقدار f=0.00) و ریاضی( با مقدار f=0.010) تاثیر معناداری داشته است. در رابطه با انگیزه یادگیری علی رغم تاثیر معنا دار در برخی مولفه های انگیزه یادگیری، اما به طور کلی(مقدار f=0.554 ) رویکرد کلاس معکوس در انگیزه یادگیری علوم و ریاضی موثر نبوده است، اما استفاده از رویکرد کلاس معکوس در مقایسه با رویکرد سنتی بر متغیرهای احساس تعلق، انگیزش و خودتنظیمی تاثیر مثبت داشته است.

در پژوهش حاضر تجارب عمیق دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی از کلاس معکوس به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی بررسی شد. با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار استفاده شد، که با مصاحبه عمیق 15 دانش آموز، داده های اخذ شده به اشباع رسید. داده های حاصل از تجارب زیسته دانش آموزان به روش کُلایزی (2002) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و از نرم افزار MAXQDA11 به عنوان ابزار تحلیل داده ها استفاده شد. یافته های حاصل از تجارب زیسته دانش آموزان، در 9 مضمون اصلی"حل مشکلات یادگیری"، "بهبود مسائل کلاسی و خانه"، "اثرات تغییر محیطی"، "افزایش سواد فناوری"، "مشارکت و تعامل"، "لذت بردن از یادگیری"، "یادگیری مادام العمر و در حد تسلط"، "کنترل یادگیری"، "پوشش سبک های یادگیری و نیازهای ویژه" دسته بندی شد. تجارب دانش آموزان نشان می دهد که استفاده از کلاس معکوس دارای نتایج اثربخش و مثبتی در جهت یادگیری آنان داشته است و شرایط متفاوتی نسبت به روش های سنتی برای دانش آموزان ایجاد کرده است.