مراحل تغییر رفتار تمرینی

هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین نیمرخ های انگیزشی و مراحل مختلف تغییر رفتار تمرینی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه­های تهران بود. بر این اساس، تعداد 400 دانشجوی دختر و پسر به­صورت نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب و پرسش­نامه­های مراحل تغییر رفتار تمرینی (کاردینال) و نیمرخ های انگیزشی (پلیتر و همکاران) را تکمیل کردند. به­منظور بررسی الگوهای انگیزشی مراحل تغییر رفتار، چهار خوشه انگیزشی (نیمرخ انگیزش خودتعیین، نیمرخ انگیزش متوسط، نیمرخ انگیزش غیرخودتعیین، نیمرخ بی­انگیزشی) استخراج شد. به­منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از ضریب همبستگی رتبه­ای اسپیرمن برای بررسی ارتباط بین خرده­مقیاس­های نیمرخ انگیزشی (انگیزه درونی­دانشی، انگیزه درونی­اجرایی، انگیزه درونی­برانگیخته، نظم­دهی درون­فکنی­شده، نظم­دهی تشخیصی، انگیزه بیرونی و بی­انگیزشی) و مراحل تغییر رفتار تمرینی استفاده شد. همچنین برای بررسی ارتباط بین خوشه­های انگیزشی و مراحل تغییر رفتار و همچنین بررسی ارتباط بین جنسیت و مراحل تغییر رفتار از آزمون خی دو به­وسیله ایجاد جدول­بندی متقاطع استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مراحل تغییر رفتار تمرینی و نیمرخ­های مختلف انگیزشی به استثنای بی­انگیزشی، ارتباط مثبت معناداری وجود دارد. ارتباط بین مراحل تغییر رفتار تمرینی و بی­انگیزشی، منفی و معنادار بود. در خوشه اول (نیمرخ انگیزشی خودتعیین)، افراد بیشتر در مراحل سوم، چهارم و پنجم و افراد در خوشه چهارم، بیشتر در مراحل اول، دوم و سوم، طبقه­بندی شدند. نتایج این پژوهش به­طور شفاف نشان می­دهد که درونی­شدن انگیزش رفتار تمرینی نقش بااهمیتی در حفظ رفتار تمرینی برای مدت طولانی بازی می­کند.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی سطح تاب آوری دانشجویان بر اساس مراحل تغییر رفتار تمرینی و خودکارامدی بود. بنابراین تعداد 292 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه شهید بهشتی تهران به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسش نامه های تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003)، مراحل تغییر رفتار تمرینی (کاردینال، 1997) و خودکارامدی (شوارتز، 1999) را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد که بین دانشجویان از نظر سطح تاب آوری و خودکارامدی در مراحل مختلف تغییر رفتار، تفاوت معنی داری وجود دارد و دانشجویان در مراحل بالاتر (عمل و ثبات) دارای تاب آوری و خودکارامدی بالاتری هستند. همچنین نتایج نشان داد بین مراحل تغییر رفتار تمرینی و خودکارامدی با سطح تاب آوری همبستگی مثبت معنی داری وجود دارد. در نهایت، دو متغیر مراحل تغییر رفتار و خودکارامدی پیش بینی کننده معنی دار سطح تاب آوری بودند. لذا می توان فعالیت بدنی و تمرین منظم را محیطی تاب آفرین دانست که پرداختن به آن منجر به ایجاد برخی از ویژگی های تاب آوری می شود.

هدف این پژوهش پیش بینی پنج مرحله تغییر رفتار تمرینی (پیش تفکر، تفکر، آمادگی، عمل و ثبات) بر اساس توازن در تصمیم گیری (مزایا و معایب ادارک شدة تمرین) و خودکارآمدی بود. مراحل تغییر رفتار تمرینی شامل پنج مرحله است: پیش تفکر، تفکر، آمادگی، عمل و ثبات. از این رو، تعداد 292 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه شهید بهشتی تهران به روش خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور سنجش مراحل تغییر رفتار تمرینی، از مقیاس مراحل تغییر رفتار تمرینی کاردینال (1997)، برای سنجش توازن در تصمیم گیری، از پرسشنامة توازن در تصمیم گیریِ پلاتنیکف و همکاران (2001) و برای سنجش خودکارآمدی، از پرسشنامة خودکارآمدی شوارتز (1999) استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون تشخیصی چندگانه نشان داد که 4/87 درصد از واریانس متغیر گروه بندی شده (مراحل تغییر رفتار تمرینی) توسط دو متغیر (توازن در تصمیم گیری و خودکارآمدی) تبیین می شود و این دو متغیر با هم یک مدل پیش بینِ معنا دار را تشکیل می دهند (02/0P=). بر اساس این نتایج، متغیرهای توازن در تصمیم گیری و خودکارآمدی، نقش اصلی را در تمایز پنج خوشه (مراحل تغییر رفتار) دارند. نتایج این پژوهش، بر نقش بسیار مهم آگاهی از مزایا و معایب تمرین و نیز نقشِ بااهمیتِ تجربة مثبت تمرینی، تأکید می کنند.

پژوهش حاضر بر اساس مدل مشهور فرانظری تغییر رفتار (پروچسکا و همکاران، 1983) به بررسی فرایندهای تغییر رفتار تمرینی در دانشجویان پرداخته است. 292 دانشجو (144 پسر و 148 دختر) به صورت خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای ارزیابی مراحل تغییر رفتار از مقیاس مراحل تغییر رفتار کاردینال (1997) و برای بررسی فرایندهای تغییر از پرسشنامة نیگ و همکاران (1999) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل واریانس یک سویه و تحلیل تابع تشخیصی چندگانه استفاده شد. ننایج نشان داد در فرایندهای رفتاری (نه شناختی) بین مراحل تغییر رفتار تمرینی تفاوت معنا داری وجود دارد (0.05<P). برای فرایندهای رفتاری در متغیرهای کنترل محرک، ارتباطات کمکی و شرطی سازی متقابل، بین مراحل مختلف تغییر رفتار تمرینی تفاوت معنا داری مشاهده شد. نتایج نشان داد که فرایندهای رفتاری، پیش بینی کنندة معنا دار عضویت افراد در مراحل تغییر رفتار تمرینی هستند. نتایج این پژوهش بر نقش بااهمیت حساسیت های محیطی نسبت به فعالیت بدنی فرد، وجود جایگزین های رفتاری مطلوب و ایجاد محیطی با محرک های تمرینی بسیار تأکید می کند.

تصویر بدنی سازه ای چند بُعدی است و شامل اجزای ادراکی، نگرشی، رفتاری و بازخورد جامعه از بدن فرد است. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط نگرانی از تصویر بدنی با ادراک از بدن و قصد تمرین زنان بود. نمونه آماری پژوهش 384 نفر از زنان در استان های خراسان، سمنان و البرز بودند. پرسش نامه نگرانی از تصویر بدنی، مقیاس های مراحل تغییر رفتار تمرینی، مقیاس قصد تمرین، مقیاس تصویر بدنی و شاخص توده بدن استفاده شدند. یافته ها نشان داد نگرانی از تصویر بدنی و بدن ادراک شده، نقش اصلی در تعیین مراحل تغییر رفتار تمرینی زنان دارند، همچنین قصد تمرین و نارضایتی ظاهری زنان در مراحل تغییر رفتار تمرینی متفاوت بود. نگرانی از تصویر بدنی و ادراک نادرست از بدن، احتمالا در عدم تمرین یا رفتارهای نادرست تمرینی نقش دارد و کمک به ایجاد ادراک درست از بدن می تواند راهکارهای منطقی تری را برای برنامه های سلامت و تناسب اندام پیش روی زنان بگذارد.