سلامت سازمانی مدرسه

هدف اصلی در پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه (SOHQ) در نمونه ای از معلمان ایرانی بود. به این منظور، از بین کلیه معلمان شهرستان های اشکذر و میبد در تمامی دوره های تحصیلی، 448 معلم به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سلامت سازمانی مدرسه هارت و همکاران (2000)، تعهد سازمانی مادوی و همکاران (1979) و وضعیت محیط مدرسه رنتول و فریزر (1983) پاسخ دادند. در نهایت، داده های گردآوری شده با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه از روایی محتوایی و صوری قابل قبولی برخوردار بود. همچنین، ساختار عاملی سه فرم 54 سؤالی، 38 سؤالی و 16 سؤالی این پرسشنامه، با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، مورد تأیید قرار گرفت. پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه دارای روایی تمایزی معنی داری بود، همچنین روایی همگرای معنی داری با تعهد سازمانی معلم و جو سازمانی مدرسه داشت. پایایی بازآزمایی این پرسشنامه در فرم های 54 سؤالی، 38 سؤالی و 16 سؤالی به ترتیب برابر 71/0، 78/0، و 81/0 و آلفای کرونباخ آن به ترتیب 94/0، 87/0 و 76/0 بود. به طور کلی، بررسی یافته های پژوهش نشان می دهد که نسخه فارسی پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه هارت و همکاران (2000) در نمونه معلمان ایرانی شرکت کننده در پژوهش حاضر دارای روایی و پایایی قابل قبولی بود

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی جهت گیری هدف شغلی در ارتباط بین سلامت سازمانی مدرسه و تعهد شغلی نمونه ای از معلمان صورت گرفت. پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه پژوهش را کلیه معلمان تمامی مقاطع تحصیلی در شهرستان اشکذر در سال تحصیلی 94-93 تشکیل می دادند. 302 نفر از این معلمان با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های جهت گیری هدف شغلی، سلامت سازمانی مدرسه و تعهد معلم پاسخ دادند. آلفای کرونباخ پرسشنامه های سلامت سازمانی و تعهد معلم به ترتیب 94/0 و 84/0 و پرسشنامه جهت گیری هدف شغلی به ترتیب برای زیرمقیاس های جهت گیری هدف یادگیری، گرایشی و اجتنابی 92/0، 88/0، و 85/0 بود. در نهایت، داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمامی متغیرها به غیر از جهت گیری هدف یادگیری و اجتناب، با یکدیگر همبستگی معنی دار مثبت دارند. همچنین جهت گیری هدف شغلی یک نقش میانجی بین سلامت سازمانی مدرسه و تعهد شغلی معلم ایفا می کند و مدل مفروض در پژوهش حاضر از برازش خوبی برخوردار است. به عبارتی دیگر، می توان نتیجه گرفت که که سلامت سازمانی مدرسه، بستر مناسبی برای همه معلمان با هر سه جهت گیری هدف شغلی فراهم می آورد تا تعهد بالایی نسبت به کار خود داشته باشند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سلامت سازمانی مدرسه با کیفیت زندگی معلمان ابتدایی با تحلیل همبستگی کانونی بود. جامعه آماری پژوهش را معلمان ابتدایی خراسان شمالی تشکیل می دادند . سیصد و هشتاد و نه نفر از این معلمان با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه های سلامت سازمانی مدارس ( هوی و فلدمن، 1999) و زمینه یابی سلامت (ویر و همکاران، 1996) را تکمیل کردند. داده ها با ضریب همبستگی پیرسون و همبستگی کانونی و در نرم افزار SPSS.16 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که میان سلامت سازمانی مدرسه با کیفیت زندگی معلمان ابتدایی رابطه معناداری وجود دارد. واریانس مشترک سلامت سازمانی مدرسه و کیفیت زندگی 14 درصد است. در مجموع به نظر می رسد، یگانگی نهادی، نفوذ مدیر و روحیه در مدرسه می تواند با سلامت روانی و جسمانی معلمان ابتدایی در ارتباط باشد.

این پژوهش با هدف شناسایی تعیین کننده های سلامت سازمانی در مدرسه و پیامدهای ناشی از آن انجام شده است. راهبرد این پژوهش کیفی است و برای شناسایی تعیین کننده های سلامت سازمانی مدرسه و تعیین شونده های ناشی از آن از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. جامعه تحقیق شامل اسناد، مدارک و مصاحبه صاحب نظران حوزه مدیریت آموزشی بوده است. برای نمونه گیری از روش هدفمند استفاده شده است. منابعی انتخاب شدند که بیشترین اطلاعات را برای پاسخ دادن به سؤال تحقیق فراهم می آوردند. برای تعیین کفایت نمونه گیری از رویکرد اشباع نظری استفاده شده است. نتایج نشان داد که مدیر آموزشی، رهبری آموزشی، ویژگیهای دموگرافیک مدرسه، ویژگیهای معلمان، فرهنگ مدرسه و محیط سالم از بارزترین تعیین کننده های سلامت سازمانی و تعهد سازمانی معلم، رفتار شهروندی، خشنودی شغلی معلم، پیشرفت تحصیلی و سلامت عمومی دانش آموزان از مهم ترین تعیین شونده های ناشی از آن هستند. برای اعتباریابی کیفی نیز از روش دلفی استفاده شده به طوری که در سه دور دلفی، ضریب توافق نسبت به عوامل شناسایی شده 0/624، 0/703 و 0/765 به دست آمده است.