چابکی زنجیره تامین

با و جود آنکه ضرورت و اهمیت چابکی زنجیره تامین با توجه به لزوم سرعت عمل، پاسخگویی به مشتریان، تغییرات روز افزون بازار و نیازهای مصرف کنندگان و...در بسیاری از صنایع، چه از نظر علمی و چه از بعد تجربی، بر کسی پوشیده نیست، شرکت های نفتی در ایران توجه چندانی به این مسایل و ترسیم و توسعه زنجیره تامین خود ندارند. در مقاله حاضر ضمن مرور ادبیات مربوط به چابکی زنجیره تامین و جایگاه آن در شرکت های نفتی، به مفهوم سازی چابکی در کل زنجیره تامین شرکت ملی نفت ایران، تعیین مولفه ها و شاخص های ارزیابی میزان چابکی در زنجیره تامین و طراحی ارتباطات بین مولفه ها با استفاده از روش های کیفی مانند دلفی و روش های کمی آماری مانند تحلیل عاملی تاییدی و مدل یابی معادلات ساختاری پرداخته شده است.مولفه ها و شاخص های ارزیابی چابکی زنجیره تامین در شرکت های نفتی در ایران به صورت جامع (با در نظر گرفتن همه مدل ها و نظرات مطرح شده در این حوزه) و بومی (با در نظر گرفتن شرایط خاص این شرکت ها در ایران) ارایه شده اند. مهم ترین مولفه های ارزیابی چابکی زنجیره تامین عبارتند از محرک ها، توانایی ها و توانمندسازها و همچنین مهم ترین فرایندهای مورد ارزیابی در زنجیره تامین شرکت های نفتی عبارتند از: تدارکات، توسعه، تولید و اکتشاف و انتقال و تحویل نفت و گاز.

هدف تحقیق حاضر، ارزیابی تاثیر عوامل کلیدی موفقیت چابکی زنجیره تامین بر عملکرد استراتژیک شرکت های صنایع الکترونیک در ایران بود. در مدل مفهومی تحقیق، عملکرد استراتژیک سازمان شامل مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی است. در این مدل، چابکی زنجیره تامین با هفت عامل فناوری مبتنی بر کامپیوتر، انعطاف پذیری، روابط با تامین کنندگان، بکارگیری تکنولوژی جدید، روابط مشارکتی، حساسیت به بازار/ مشتری و پاسخگویی تقاضا سنجیده می شود. همچنین مزیت رقابتی شامل پنج شاخص قیمت/هزینه، کیفیت، تحویل به موقع محصول یا خدمت، نوآوری و زمان عرضه به بازار می باشد و معیار سنجش عملکرد سازمانی، عملکرد مالی است. پرسشنامه سنجش عوامل بر اساس این مدل، تنظیم و بین 400 نفر از مدیران شرکت های صنام، پارس الکترونیک و پارس خزر توزیع شد و در نهایت 179 پرسشنامه تکمیل شده جمع آوری گردید. با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL و تکنیک های تحلیل عاملی و مدل سازی معادلات ساختاری، این مدل با چندین بار اصلاح نمودن به تایید رسید. طبق نتایج حاصل از تحقیق، مشخص شد عوامل کلیدی چابکی تاثیر مستقیم و مثبتی بر عملکرد سازمانی و نیز بر مزیت رقابتی دارد.

هدف از این پژوهش تدوین الگویی برای بررسی چگونگی تاثیر زیرساخت های پویای مدیریت دانش بر ارتقاء بهره وری شرکت های دانش بنیان که در حوزه های مدیریت دانش فعال هستند، می باشد. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری تحقیق تعداد 724 نفر از مدیران و کارشناسان شاغل در شرکت های فعال در حوزه مدیریت دانش و سیستم های مدیریت دانش می باشد که در مجموعه پارک علم و فناوری تهران حضور دارند. در این تحقیق، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای-نسبتی با در نظر گرفتن سطح خطای05/0 تعداد 293 نفر انتخاب گردیدند، که در نهایت، اطلاعات 286پرسشنامه صحیح بین مدیران و کارشناسان ارشد شرکت های مورد تحقیق توزیع و با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عاملی تأییدی روایی پرسشنامه ها بررسی شد. مقدارپایایی ترکییی درمحدوده 88/0تا93/0و بالاتر از مقدار استاندارد 7/0 است مقادیرave در بازه 55/0 تا 77/0 و بالاتر از مقدار استاندارد 50/0 است این نتایج نشان می دهدکه مدل اندازه گیری دارای پایایی رضایت بخش است. همچنین، برای آزمون فرضیه های تحقیق از مدل معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که قابلیت های مدیریت دانش از طریق دو متغیر میانجی ظرفیت جذب و زنجیره تأمین چابک بر ارتقاء بهره وری شرکت تأثیر دارند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مهمترین عوامل موثر بر بهبود چابکی زنجیره تامین و تعیین سطح بندی تعاملات بین عوامل موثر بر بهبود چابکی زنجیره تامین و ساختن نگاشت روابط شبکه در صنعت نفت و گاز از دیدگاه صاحبنظران صورت پذیرفته است. با مرور ادبیات پژوهش و اخذ نظر از 30 نفر از خبرگان فعال در زنجیره تامین شرکت های نفت و گاز پارس جنوبی 7 شاخص از بین 14 شاخص با استفاده از تکنیک دلفی فازی مورد شناسایی و انتخاب قرار گرفت. سپس، پرسشنامه ماتریسی ساخت یافته با روش مدلسازی ساختاری تفسیری برای بدست آمدن مدل و نیز اولویت بندی شاخص ها استفاده گردید. داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری، تحلیل و در 5 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم شد که در نتیجه، اشتراک گذاری اطلاعات، نوآوری تامین کننده دربالاترین سطح یعنی سطح پنجم، مشارکت با تامین کننده و منابع استراتژیک در سطح چهارم، ارتباط با مشتریان در سطح سوم، اعتماد و اطمینان تحویل در سطح دوم و انعطاف پذیری تولید(به عنوان اثرپذیرترین عامل) در اخرین سطح طبقه بندی گردید.

با توجه به بازار در حال رشد نیاز به چابکی زنجیره تامین برای حفظ مزیت بیشتر احساس می شود. این مقاله تاثیر بین قابلیت های زنجیره تامین و عرضه چابکی بر عملکرد شرکت را بررسی می کند و همچنین اهمیت تشخیص عرضه زنجیره تامین چابک و قابلیت زنجیره تامین و اثرات آن بر عملکرد شرکت را بیان می کند. در حال حاضر محیط کسب وکار با فشار ناشی از رقابت سخت ، تغییرات ثابت و سطح بالایی از عدم قطعیت در بازار غیر قابل پیش بینی روبرو است. از جمله این چالش ها نیاز سازمان برای پاسخ سریع به تغییرات بازار به منظور حفظ رقابت و کسب موفقیت در کسب و کار است. چابکی زنجره تامین توانایی سازمان برای پاسخ به تغیرات غیرمنتظره در بازار و تبدیل این تغییرات به فرصت های کسب و کار است. بنابراین یک عنصر ضروری برای کمک به سازمان در یک محیط آشفته و بی ثبات به شمار می آید. در این پژوهش در ابتدا مبانی نظری پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است و اقدام به طراحی مدلی برای تدوین مؤلفه های چابکی بر اساس مدل SCOR و دیگر مدل ها شده است. در مدل پیشنهادی توسعه محصول جدید (به عنوان یک مؤلفه اصلی) مدنظر قرار گرفته است. با توجه به یافته های تحلیل عاملی عوامل جدیدی در خصوص طبقه بندی فرآیندها ایجاد شد و بر اساس طبقه بندی جدید مدل مورد آزمون قرار گرفت و نشان داده شد که توسعه محصول جدید و مدیریت تأمین و تولید، بطور مستقیم و غیرمستقیم و مدیریت تحویل تنها بطور غیر مستقیم بر چابکی زنجیره تأمین اثر دارند.

تغییرات سریع در دنیای امروز، سازمان ها را با چالش های مختلفی روبه رو کرده است و تحت این شرایط سازمان ها برای موفقیت و مزیت رقابتی نیاز به کمک ابزارهای مدیریتی و فناوری های نوین از فرصت های ایجاد شده دارند. سیستم های اطلاعات مدیریت یکی از این ابزارها است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر سیستم اطلاعات مدیریت بر چابکی زنجیره تامین در شرکت های کوچک و متوسط صنایع غذایی استان البرز است. این تحقیق از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق مدیران شرکت های کوچک و متوسط فعال در صنایع غذایی استان البرز است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده افراد انتخاب و پرسشنامه های مربوط به متغیرهای سیستم اطلاعات مدیریت و چابکی زنجیره تامین جمع آوری گردید. پس از مشخص شدن ابعاد مورد نظر در پژوهش و تعیین فرضیات، با استفاده از روش معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار SMART PLS داده ها تحلیل و در نهایت نتایج ارائه گردید. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد که بکارگیری سیستم اطلاعات مدیریتی بر چابکی زنجیره تامین (درک تغییرات بازار: ضریب مسیر 835/0 و پاسخگویی به تغییرات بازار: ضریب مسیر 812/0) تاثیر مثبت و معناداری دارد.