راهکار مشتری

با افزایش رقابت در سطح بینالمللی و ظهور نیازهای پیچیده مشتریان، برخی تامینکنندگان پیشنهادات ارزش خود را از فروش کالا یا خدمت به فروش راهکار تغییر دادهاند. از آنجا که مطالعات انجام شده روی راهکار هر یک به صورت مجزا به جنبههای مختلف آن پرداختهاند، و از طرفی به دلیل نو بودن مباحث راهکار، در اینزمینه چارچوب مشخصی برای فهم موضوع وجود ندارد. از اینرو، هدف این پژوهش احصاء و طبقهبندی مقولهها و مفاهیم اصلی مرتبط با راهکار مشتری در شرکتهای چندملیتی و ارائه یک چارچوب مفهومی برای درک آن است. بدین منظور با استفاده از روش فراترکیب، 53 مورد از مطالعات کیفی انجام گرفته روی راهکار مشتری در شرکتهای چندملیتی تحلیل محتوا شد و کدهای آنها استخراج شد. سپس کدهایی که مفهوم مشابهی را میرساندند در قالب 13 مفهوم دستهبندی شدند. مفاهیم مرتبط نیز در 5 مقوله دستهبندی شدند. یافتههای پژوهش نشان داد چارچوب راهکار مشتری دارای پنج مولفه اصلی: «پیکربندی قابلیتهای استراتژیک»، «پیکربندی شبکههای راهکار»، «مدولار بودن ارائه راهکار»، «فرایندها و قالبهای راهکار» و «عدم قطعیت و تنشهای راهکار» است. این مولفهها در یک چارچوب متصل بههم معنا پیدا میکنند و زمینه انتقال موفق کسب و کارهای بینالمللی از فروش محصولات و خدمات به سوی ارائه راهکارهای مشتری را مهیا میکنند.

در تجارت بنگاه با بنگاه که شامل بازارهای تخصصی و نیازهای پیچیده مشتریان است بسیاری از تولیدکنندگان محصولات و ارائه دهندگان خدمات اقدام به پیشنهاد راهکارهای منحصربه فردی می کنند که مسئولیت اغلب اقدامات و بخش های فرایند را در برمی گیرد. ماهیت خدمات و محصولات نرم افزاری و همچنین تفاوت و تنوع نیازهای مشتریان، ارائه دهندگان را ایجاب می کند تا به دنبال ارائه راهکارهای مشتری باشند. از این رو، هدف این تحقیق تدوین مدلی به منظور شکل دهی و استقرار راهکار مشتری در صنعت نرم افزار ایران است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه با 18 خبره صنعت نرم افزار گردآوری شد. سپس این داده ها به شیوه تحلیل مضمون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. پس از اینکه مقوله های اولیه از داده ها استخراج گردید، مجدداً به خبرگان ارجاع داده شدند تا به تأیید آن ها برسند. پس از تایید خبرگان و غربالگری، 27 مقوله فرعی و 11 مقوله اصلی بدست آمد که مقوله های اصلی عبارتند از «میزان بلوغ سازمان مشتری؛ دانش ارائه دهنده از اکوسیستم کسب وکار مشتری؛ دانش صحیح مشتری از خواسته؛ بهره گیری ارائه دهنده و مشتری از تیم های چندوظیفه ای؛ دستیابی به زبان مشترک و فهم متقابل؛ رویکرد ارائه دهنده به شراکت با مشتری؛ سازوکار مستندسازی، انتقال خواسته ها و بازخوردها؛ پیش بینی و کنترل عدم اطمینان ها؛ پشتیبانی و هدایت تغییرات در سازمان مشتری؛ بازتعریف و شفاف سازی فرایندهای مشتری؛ و حفاظت متقابل ارائه دهنده و مشتری از دارایی های دانشی». سپس مدل پژوهش با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری به دست آمد.