شکرستان

تألیف آثاری به تقلید از گلستان سعدی، از همان روزگار نزدیک به تألیف این کتاب آغاز شد. یکی از آخرین آثار نوشته شده به تقلید از گلستان، شکرستان اثر علی محمّد منشی متخلص به حکیم است که در گذشته، زندگی وی در هاله ای از ابهام قرار داشت و برخی از محقّقین درباره وی به حدس و گمان روی آورده بودند. در این مقاله ضمن بررسی تحقیقات پژوهشگران پیشین، زندگی علی محمّد حکیم از خلال منابع عصر قاجار روشن شده است و در ادامه به بررسی سبک و محتوای کتاب شکرستان او و مقایسه آن با گلستان سعدی پرداخته شده است تا میزانِ پیروی وی از سبک سعدی روشن شود.

امروزه انیمیشن به عنوان رسانه ای قدرتمند و صنعتی پول ساز در کشورهای بزرگ جهان به شمار می آید و در طول یک قرن توانسته به سرعت روند رشد و تکامل را سپری کند. در ایران تهیه و تولید انیمیشن تلویزیونی نتوانسته آن گونه که باید به یک صنعت تبدیل شود. هدف این پژوهش بررسی آسیب های اقتصادی پیش روی تهیه و تولید انیمیشن تلویزیونی در ایران و ارائه راه کارهای مناسب برای حل این مشکلات می باشد. در این مقاله نقاط ضعف مسیر اقتصاد تولید انیمیشن تلویزیونی در ایران از طریق مصاحبه با دست اندرکاران این عرصه مشخص شده و تأثیر سیستم دولتی تولید بر انیمیشن تلویزیونی در ایران و انحصار بازار خرید و پخش یعنی رسانه ی ملی مورد مطالعه قرار گرفته است. فرآیند تهیه و تولید یکی از سریال های پربیننده ی انیمیشن در ایران «شکرستان» با یکی از الگوهای موفق سریال انیمیشن تلویزیونی در آمریکا «خانواده ی سیمپسون» مقایسه شده است. این مقوله دارای موانع و آسیب هایی است؛ موانعی که مجموعه ی مرکز مطالعات و تولیدات فیلم انیمیشن حوزه ی هنری تلاش کرده تا با الگوگیری از یک سریال موفق انیمیشن خارجی یعنی «خانواده ی سیمپسون» و گذر کردن از آن موانع، وارد صنعت حرفه ای تولید انیمیشن تلویزیونی شود و با تولید مجموعه ی «شکرستان» از بخش صرفاً هنری انیمیشن تلویزیونی خارج شده و با حضور در بخش های مختلفی از قبیل بازار جانبی و ارائه ی خارجی، به وجوه اقتصادی و صنعتی آن کمک نماید.

بدون تردید دنیای کودکی از مهم ترین دوره های زندگی هر انسانی است که بخشی از شخصیت هر کسی در آن دوره شکل می گیرد؛ از این رو، نوع آموزش و محصولات فکری که در این دوره بر کودک عرضه می شود از اهمیت بسیار والایی برخوردار است. یکی از ابزارهای تأثیرگذار بر اندیشه این رده سنی، پویانمایی است. از جمله کارهای طنزی که در کشورمان در این حوزه انجام گرفته، پویانمایی «شکرستان» (1387) است که ریشه در داستان ها، ضرب المثل ها و قصه های قدیمی و عامیانه ایرانی- شرقی دارد. این پویانمایی به زبان های دیگر از جمله عربی دوبله شده است. طنز به کار رفته در این سریال از ظرافت ها و لطایف ویژه ای برخوردار است که برگردانی آن به عربی دقت نظر و وسواس زیادی نیاز دارد. این مقاله تلاش می کند با روش توصیفی– تحلیلی و بر پایه تکنیک ترجمه طنز مگدالنا پنک (2009)، راهبرد های ترجمه طنز به کار رفته در داستان «برادر دروغین» این سریال را مورد نقد و واکاوی قرار دهد. برآیند پژوهش نشان می دهد که روش ترجمه لفظ گرا که از منظر نویسنده کم ارزش ترین شیوه ترجمه طنز است در این قسمت از سریال بسامد زیادی دارد و همین موضوع تا حد زیادی از ارزش هنری گروه دوبلاژ کاسته است. هر چند این گروه به فراخور تلاش خود از راهبردهایی دیگر الگوی «پنک» از جمله: دگرگون سازی، دگرنویسی، فشره سازی، کوتاه سازی، جانشینی، حذف، نوواژه و فرانهش بهره برده اند. برآیند کلی این تحقیق آن است که گروه دوبله عربی در بومی سازی این قسمت از شکرستان با فرهنگ عربی موفقیت چندانی نداشته و طنز به کار رفته در زبان اصلی این داستان، فدای دوبله عربی شده است.