اضطراب آینده

شیوع در حال رشد کرونا ویروس- 2019 سلامت عمومی جهان را به چالش کشیده و منجر به ترس بیمارگونه ای از مبتلا شدن به آن در افراد مختلف شده است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی ویژگی های روان سنجی مقیاس کوتاه ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس (کووید- 19 ) بود. برای این منظور 200 نفر از سراسر ایران به صورت آنلاین و با روش نمونه گیری در دسترس به مقیاس ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس ( FDCS )، آینده تاریک ( DFS ) زالسکی، سوبول-کواپینسکا، پرزپیورکا و میسنر ( 2019 ) و فوبیای مرگ ( TS ) ویسی ( 1398 ) پاسخ دادند. برای بررسی روایی این مقیاس از روایی همگرایی و برای بررسی پایایی مقیاس، ضریب آلفای کرونباخ مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که به طورکلی مشخصه های برازندگی مدل حاکی از برازش مناسب داده های پژوهش با ساختار عاملی مقیاس ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس بود. روایی همگرایی مقیاس با اضطراب آینده ضریب همبستگی 0/59 و با مقیاس فوبیای مرگ ضریب همبستگی 0/58 و معنادار در سطح 0/01 به دست آمد که بیانگر روایی همگرایی این مقیاس است. همچنین ضریب آلفای کرونباخ 0/81 به دست آمده نیز بیانگر ثبات مقیاس ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس می باشد. بر مبنای این نتایج، می توان مقیاس کوتاه ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس را به عنوان یک ابزار اندازه گیری مناسب در پژوهش های مربوط به ترس از بیماری های جدید مانند کرونا ویروس مورداستفاده قرارداد.

مقدمه: افزایش رضایت از زندگی، کاهش اضطراب و استرس در دانش آموزان تیزهوش از اهمیت بالایی برخوردار است. بدین منظور می توان روش های درمانی مختلفی را به کار برد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر رضایت از زندگی، اضطراب آینده و استرس ادراک شده در دانش آموزان تیزهوش بود. روش کار: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و مرحله پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل یکی از دبیرستان های دخترانه استعدادهای درخشان فرزانگان متوسطه اول و متوسطه دوم در سال تحصیلی 1402-1401 در مازندران بود که تعداد آنها 187 نفر بود. تعداد 30 نفر بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. دانش آموزان، پرسشنامه رضایت از زندگی، اضطراب آینده و استرس ادراک شده را در سه نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری بر اساس پروتکل Mahasneh (۲۰۲۲) دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل اندازه گیری مکرر و با نرم افزار SPSS-22 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد درمان شناختی رفتاری در گروه آزمایش، باعث افزایش رضایت از زندگی در پس آزمون و مرحله پیگیری نسبت به پیش آزمون شده است (0/05>P). همچنین میانگین نمرات اضطراب آینده و استرس ادراک شده در پیش آزمون به نسبت به پس آزمون و مرحله پیگیری در گروه آزمایش، کاهش یافت (0/05>P). نتیجه گیری: درمان شناختی رفتاری در دانش آموزان تیزهوش، با افزایش رضایت از زندگی، کاهش اضطراب آینده و استرس ادراک شده همراه بود. نتایج این پژوهش می تواند به سازمان های آموزشی کمک کند تا از طریق گنجاندن مفاهیم مداخله شناختی رفتاری در کتب درسی دانش آموزان تیز هوش منجر به بهبود سلامت روان شناختی آنان گردد.