سواد قرآنی

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر چندرسانه ای تعاملی بر سواد قرآنی و انگیزش تحصیلی در درس قرآن صورت گرفته است. روش پژوهش شبه آزمایشی، با طرح پژوهش پیش آزمون-پس آزمون دوگروهی بود. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان پسر سوم متوسطه شهر ایلام در سال تحصیل 94-1393 بودند و از این جامعه با روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای تعداد دو کلاس 30 نفره انتخاب و یک کلاس به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. در این پژوهش گروه آزمایش با چندرسانه ای تعاملی محقق ساخته و گروه کنترل با روش سنتی همراه با نوار صوتی آموزش دیدند. به منظور سنجش آزمودنی ها، آزمون سواد قرآنی محقق ساخته با ضریب پایایی 81/0 و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر با ضریب پایایی 77/0 مورداستفاده قرار گرفت. روایی صوری و محتوایی ابزارها نیز توسط متخصصین حوزه علوم قرآنی و علوم تربیتی تأیید گردید. پس از جمع آوری داده ها، در تجزیه وتحلیل آن ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد)، آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس، تحلیل واریانس چند متغیری) استفاده شد. نتایج نشان داد نمرات درکِ معانی و تدبرِ قرآن در گروه آزمایش افزایش داشته و تفاوت دو گروه معنادار بود، ولی تفاوتی در نمرات روخوانی قرآن دانش آموزان دو گروه دیده نشد. همچنین یافته ها نشان داد که میزان انگیزش تحصیلی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری افزایش داشته است.

سنجش دین داری به عنوان یکی از مباحث مهم جامعه شناسی دین، می تواند کمک زیادی به سیاست گذاری و برنامه ریزی بخصوص در جوامع دینی کند. به علاوه سنجش درست و علمی میزان دین داری می تواند انگاره های گوناگون در خصوص جایگاه دین و عملکرد دینی حاکمیت در کشور را اصلاح نماید. میزان خواندن قرآن و توجه به معنای آیات و ترجمه آنها به عنوان یکی از نمود های مهم و قابل سنجش و اندازه گیری رفتار دینی در سطح جامعه اسلامی، یکی از شاخص هایی است که علاوه بر نشان دادن وضعیت دینی، میزان موفقیت سیاست ها و برنامه های این حوزه را نیز روشن می کند. در این پژوهش با استفاده از روش تحقیق آمیخته و نیز بکار گیری روش پیمایش در سطح ملی، کوشش شده شاخص های توسعه فرهنگ قرآنی در کشور به دقت بررسی و سنجیده شود. حجم نمونه برابر 1500نفر بوده است که به تفکیک جنس، مذهب، محل سکونت، سطح تحصیللات و سن نمونه گیری شده اند. از بررسی داده های به دست آمده پژوهش، این نتایج به دست آمده است: ارتباط معنا داری میان جنسیت و میزان قرآن خواند افراد وجود دارد. ارتباط مستقیمی میان سطح تحصیلات و قرآن خواندن روزانه و درک معنای آیات وجود دارد. ارتباط معناداری میان مذهب و میزان قرآن خواندن افراد به چشم می خورد.