شاخص های علم سنجی

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی وضعیت مجله روانشناسی بالینی در  طی سال های مختلف از زمان انتشار تا زمان جاری بر اساس شاخص های مختلف علم سنجی در قیاس با مجلات مشابه  است. روش: در پژوهش حاضر با استفاده از روش علم سنجی و با کمک شاخص های علم سنجی موجود شامل ضریب تأثیر، شاخص فوریت، شاخص  Qو مانند آن در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و سامانه رتبه بندی نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، داده های مربوط به مجله روانشناسی بالینی دانشگاه سمنان استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: شاخص ضریب تأثیر مجله روانشناسی بالینی دانشگاه سمنان از متوسط ضریب تأثیر حوزه علوم انسانی در سال های مورد بررسی بالاتر بوده است. در برخی سال ها نیز ضریب تأثیر مجله از متوسط ضریب تأثیر رشته روانشناسی در سطح کشور نیز بالاتر بوده است. در مورد شاخص Q نیز، مجله روانشناسی بالینی در چارک دوم مجلات رشته قرار دارد. همچنین سابقه چارک اول نیز در سال های مورد بررسی (1393) وجود داشته است. همچنین در شاخص فوریت که به سرعت رشد استناد مقالات دربازه یک سال اشاره دارد نیز مجله روانشناسی بالینی در سال 1395 با کسب شاخص فوریت 139/0 بالاترین میزان را در سال های مورد بررسی به خود اختصاص داده است. نتایج همچنین نشان داد فصلنامه روانشناسی بالینی دانشگاه سمنان نه تنها در بین مجلات دانشگاه سمنان از جایگاه مناسبی برخوردار است بلکه در بین مجلات روانشناسی بالینی کشور نیز این مجله در شاخص ضریب تأثیر از عملکرد بهتری برخوردار بوده و از نظر این شاخص در سال های مختلف روند روبه رشدی را طی کرده است. نتیجه گیری: بهبود شاخص های علم سنجی مجله روانشناسی بالینی دانشگاه سمنان در سال های 1390 تا 1395 نشان از رشد این مجله داشته و بالاترین امتیاز مجله (80 امتیاز) در بین نشریات دانشگاه سمنان و نیز کسب رتبهA  در بین مجلات علمی طبق سامانه رتبه بندی نشریات علمی کشور می تواند نقطه قوت این مجله محسوب گردد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی بروندادهای علمی پژوهشگران زن وابسته به دانشگاه یزد با استفاده از نمایه استنادی کلاریویت آنالیتیکس بین سال های 2010 تا 2019 انجام گرفته است. این تحقیق از نوع کاربردی ست و با روش توصیفی-پیمایشی، با کمک شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 4084 مدرک از پژوهشگران دانشگاه یزد طی سال های 2010 تا 2019 می باشد که در پایگاه استنادی کلاریویت آنالیتیکس نمایه شده است. یافته های پژوهش نشان داد روند انتشار تولید علم در سال های 2010 تا 2018 به صورت صعودی و در سال های 2018 تا 2019 به صورت خطی می باشد. همچنین، پژوهشگران زن در دانشگاه یزد تمایل زیادی به همکاری با پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی دارند. شبکه ارتباط علمی کشورها نیز نشان داد بعد از ایران، هند با 79 زوج علمی، بیشترین ارتباط را با سایر کشورها برقرار کرده است. پژوهشگران زن در دانشگاه یزد تمایل بسیار زیادی به مشارکت با پژوهشگران ایالات متحده آمریکا دارند. موضوعات مهندسی، ریاضیات و فیزیک پرکاربردترین حوزه ها در تولیدات زنان وابسته به این دانشگاه می باشند. بررسی موضوعات داغ در پژوهش های زنان دانشگاه یزد با روش هم رخدادی واژگان نیز نشان داد کلیدواژه های "فیزیک" و "مجموعه فازی" با بیشترین رخداد نقاط قرمز نقشه را کسب کرده اند. نشریه journal of high energy physics با چاپ 90 مدرک بیشترین استفاده را میان زنان دانشگاه مذکور داراست. همچنین پژوهشگران زن این دانشگاه جهت تولید اطلاعات علمی، از دو زبان انگلیسی و عربی استفاده کرده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص های علم سنجی مورد اشاره در سند چشم انداز بیست ساله ایران به منظور تعیین میزان تحقق آن ها و مقایسه با وضعیت مورد انتظار انجام گرفته و در آن، با بهره گیری از روش مطالعه اسنادی و تحلیل محتوای کیفی، شاخص های موجود در سه مقوله انتشارات علمی (5 مورد)، فناوری و نوآوری (4 مورد) و مشارکت بین المللی (2مورد) که به مطالعات علم سنجی مربوط می شود، بررسی گردید. داده های گردآوری شده از متن سند به عنوان وضعیت مطلوب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و وضعیت مورد انتظار به نسبت سال های سپری شده از تصویب سند محاسبه شد. از سوی دیگر، بررسی این شاخص ها در وضعیت فعلی به منظور سنجش میزان توفیق به وضعیت مطلوب پیش بینی شده در سند مورد ارزیابی قرار گرفت. این سنجش با استفاده از داده های معتبر حاصل از گزارش های ملی و بین المللی از نهادها و پایگاه های رسمی صورت گرفت. یافته ها نشان می دهد تفاوت معنی داری میان وضعیت موجود شاخص های علم سنجی در هر دو حوزه انتشارات علمی و فناوری و نوآوری نسبت به وضعیت مورد انتظار در سند چشم انداز وجود ندارد. هرچند در مواردی از قبیل میزان استنادات در هر واحد انتشارات، شمار نشریات با نمایه بین المللی معتبر (ضریب تأثیر بالاتر از 3) و اختراعات و اکتشافات به ثبت رسیده بین المللی، فاصله تا تحقق وضعیت پیش بینی شده فاحش است. لیکن تفاوت میان وضعیت موجود در شاخص های مشارکت بین المللی و تأثیر آثار علمی ایران در سند چشم انداز نسبت به وضعیت مورد انتظار معنی دار است. همچنین، اهداف سند چشم انداز در اغلب شاخص هایی که به جنبه های کمی مربوط می شوند، از قبیل تعداد دانش آموختگان، اعضای هیئت علمی، مقالات نمایه شده و غیره، نسبت به شاخص هایی که ابعاد کیفی تری دارند از جمله، ضریب تأثیر مجلات، مقالات پراستناد و غیره، در وضعیت مطلوب تری قرار دارند.