چرخه های انتخابات

پس از مقاله اثرگذار نوردهاوس (1975) بررسی نقش متغیرهای سیاسی در اثرگذاری بر متغیرهای کلان اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. از جمله متغیرهای مورد بررسی، اثر انتخابات به عنوان یک پدیده سیاسی بر متغیرهای اقتصادی است که در ادبیات اقتصادی از آن به ادوار انتخاباتی تعبیر شده است. طبق این دیدگاه سیاست گذاران با هدف جلب نظر رای دهندگان، رفتارهای اقتصادی خود را در دوره های نزدیک به انتخابات به گونه ای تنظیم می کنند که برای رای دهندگان خوشایند باشد و در نهایت به انتخاب مجدد آنان منجر شود. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر زیر اجزای چرخه های انتخاباتی (شاخص سال انتخابات، ایدئولوژی دولت، دولت اقلیت و ائتلاف) بر نرخ تورم در کشورهای برگزیده درحال توسعه و توسعه یافته با استفاده از روش پنل پویا طی دوره زمانی 2012- 1994 است. نتایج مطالعه بیانگر آن است که سیاستمداران در کشورهای مورد بررسی با هر درجه ای از توسعه یافتگی و فارغ از ایدئولوژی خود (راست گرا یا چپ گرا بودن) سعی می کنند در سال انتخابات نرخ تورم را کاهش دهند.

این پژوهش به بررسی تأثیر چرخه چهارساله ریاست جمهوریِ ایران، بر بازده شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. قلمرو زمانی آن، شامل دو دوره ریاست جمهوری (1388– 1380) است که طی آن، دولت های هشتم و نهم جمهوری اسلامی ایران روی کار آمدند. برای شناسایی روابط مورد نظر، از مدل های خودرگرسیون ناهمسان شرطی، خودرگرسیون ناهمسان شرطی تعمیم یافته و خودرگرسیون ناهمسان شرطی تعمیم یافته توانی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که میزان رشد بازده سهام بورس تهران در سال اول از دوره ریاست جمهوری کاهش داشته، در سال دوم افزایش یافته، در سال سوم به اوج خود رسیده و در سال چهارم بار دیگر کاهش یافته است که کاهش رشد بازده در سال اول دوره ریاست جمهوری، بیش از کاهش آن در سال چهارم بوده است. همچنین یافته ها نشان داد که میزان رشد بازده در سال های مختلف ریاست جمهوری در ایران و کشورهای دیگر، متفاوت است و برای تبیین آن باید به ساختار سیاسی و چگونگی انتخاب نامزدها در انتخابات ریاست جمهوری توجه کرد. این امر بیانگر نیاز اساسی به توسعه مدل های منطبق با ویژگی های سیستم سیاسی مالی در ایران است. بهره گیری از چنین مدل هایی می تواند سرمایه گذاران را در اتخاذ تصمیم های به هنگام برای کسب بیشترین بازده از سرمایه گذاری ها یاری رساند.