روان درمانی مثبت

تاکید روان شناسی مثبت گرا بر سلامت و بهزیستی، به ایجاد مداخله های آموزشی جدید با هدف ارتقاء بهزیستی در مدارس انجامیده است که باعث بهبود یادگیری و همچنین افزایش سطح بهزیستی دانش آموزان می شود. هدف عمده این مطالعه به کارگیری مدل مداخله روان درمانی مثبت گرا برای نیل به این اهداف است. پژوهش حاضر به صورت شبه آزمایشی و با طرح پیش آزمون–پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. از مدارس راهنمایی تهران به صورت تصادفی یک مدرسه به عنوان گروه آزمایشی (43 نفر) و مدرسه دیگر به عنوان گروه کنترل (41 نفر) در نظر گرفته شد. مداخله روان درمانی مثبت گرا در گروه آزمایشی اجرا شد. شرکت کنندگان، قبل و بعد از اجرای مداخله 14 جلسه ای، آزمون های افسردگی و بهزیستی را تکمیل کرده و نمرات درس های ریاضیات و علوم تجربی، ثبت شد. از آزمون تحلیل اندازه گیری مکرر چند متغیری برای تحلیل داده ها استفاده شد. داده ها به صورت یک ماهه پیگیری شدند. یافته ها نشان داد که روان درمانی مثبت گرا در گروه آزمایشی، اثر معناداری بر روی کاهش میزان افسردگی داشته است (مجذور اتای تفکیکی = 35/0). همچنین گروه آزمایشی به میزان بالاتری از بهزیستی [معنا (مجذور اتای تفکیکی=28/0)، روابط (مجذور اتای تفکیکی= 27/0) و دستاورد (مجذور اتای تفکیکی= 17/0)] نسبت به گروه کنترل دست یافت. به علاوه، سطح پیشرفت تحصیلی ریاضیات (مجذور اتای تفکیکی = 05/0) و علوم تجربی (مجذور اتای تفکیکی= 12/0) نیز در گروه آزمایشی افزایش پیدا کرد. روان درمانی مثبت گرا به دلیل توجه ویژه ای که بر افزایش جنبه های مثبت گرا افراد دارد، می تواند موجب پیشگیری و کاهش علائم افسردگی و نیز افزایش شکوفایی دانش آموزان شود.

هدف از پژوهش حاضر تعیین تفاوت اثربخشی درمان توانبخشی شناختی با روان درمانی مثبت بر کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به آسیب مغزی خفیف بود. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دوره پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمام افراد با آسیب مغزی خفیف مراجعه کننده به بیمارستان های شهدای هفتم تیر و بقیه اله تهران در سال 1399 بودند. از میان آنها تعداد 30 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند و با گمارش تصادفی در سه گروه درمان توانبخشی شناختی، روان درمانی مثبت گرا و گروه گواه قرار گرفتند. آزمون ویسکانسین روی هر کدام از گروه ها اجرا شد. گروه آزمایش اول درمان توانبخشی شناختی و گروه آزمایش دوم روان درمانی مثبت گرا را دریافت کردند. افراد گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد هر دو مداخله بر افزایش کارکردهای اجرایی تاثیر دارند اما اثربخشی درمان توانبخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی بیشتر است (05/0<P). براین اساس، به متخصصان مغز و اعصاب و روان درمان گران پیشنهاد می شود به منظور کاهش عوارض آسیب مغزی علاوه بر درمان های پزشکی از درمان توانبخشی شناختی به عنوان یک روش مکمل استفاده شود.