پیامدهای اقتصادی و اجتماعی

مسائل و مشکلات موجود در کلان شهرها از جمله ترافیک، انواع آلودگی ها، وضعیت مسکن و همچنین میل به سرمایه گذاری در املاک، منجر به تمایل شهرنشینان به سکونت در حومه های شهری شده و گسترش خانه های دوم را به همراه داشته است. کلان شهر مشهد نیز در دهه های اخیر شاهد شکل گیری این خانه ها در حومه خود بوده که آثار و پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی و زیست محیطی در بر داشته است. هدف پژوهش حاضر بررسی علل و پیامدهای ناشی از شکل گیری خانه های دوم در حومه های کلان شهر مشهد و روش تحقیق در این مطالعه توصیفی تحلیلی است. داده ها با روش اسنادی و میدانی جمع آوری شده و برای این منظور 320 پرسشنامه که از روش کوکران بدست آمده است در بین مالکان خانه های دوم در 12 روستای مورد مطالعه به روش طبقه ای تصادفی توزیع شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روش آماری توصیفی و آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج بیانگر این است که بیش تر این خانه ها از دهه 1380 به بعد ساخته شده است. از جمله دلایل اصلی گسترش خانه های دوم در محدوده مورد مطالعه گذران اوقات فراغت و دوری از آلودگی هوا و ترافیک شهری بوده است . نتایج آزمون T نک نمونه ای نشان می دهد که بورس بازی زمین، تغییر کاربری اراضی بایر و کشاورزی برای استفاده از خانه دوم، کاهش شغل های مرتبط با کشاورزی و افزایش شغل های خدماتی، تخریب چشم انداز روستا، ساخت خانه ها با الگوهای معماری جدید شهری و مغایر با خانه های روستایی، افزایش تعداد مساکن روستا، آسیب به منابع آب زیرزمینی و افزایش آگاهی فرهنگی روستاییان از جمله پیامدهای مهم شکل گیری خانه های دوم بوده است . شکل گیری خانه های دوم با وجود افزایش فرصت های شغلی، در افزایش درآمد و قدرت خرید روستاییان تأثیر چندان زیادی نداشته است. از طرفی میزان افزایش آلودگی محیط زیست و کاهش گونه های گیاهی و جانوری به دلیل خانه های دوم، از شدت کمی برخوردار بوده است و شکل گیری این خانه ها تأثیر چندانی بر افزایش امکانات و خدمات روستاییان نداشته است.

همه انسان ها در زندگی خود با معضلات اخلاقی رو برو می شوند. مدیران، حسابداران و حسابرسان نیز هیچ تفاوتی با سایر انسان ها ندارند. آنها در حرفه خود با موقعیت های متعددی رو برو می شوند موقعیت هایی که وسوسه می شوند تا عمل غیر اخلاقی انجام دهند. در این مقاله با الهام از درخت سمی "مانچینیل" که در جزایر کارائیب می روید، الگویی ارائه می شود که با استفاده از رویکرد استقرایی در فرآیند نظریه پردازی، 5 پیامد عمده ناشی از رفتارهای غیر اخلاقی در حسابداری پیش بینی و همچنین با بکارگیری رویکرد قیاسی، 5 فرضیه به عنوان ریشه اصلی این پدیده معرفی می گردد. مَثَل پدیده بد اخلاقی، مَثَل شریان های فاضلاب هایی است که پیوسته وارد دریاچه ای می شود و ماهیان آن دریاچه که حیات و ممات شان وابسته به آب است، به مَثابه آدمیان یک شهر می باشند. با انباشته شدن جریان اسفناک گندآب ها به درون دریاچه، به تدریج شاهد مرگ گروهی و نابودی دسته جمعی ماهیان خواهیم بود. بنابراین برای بر طرف نمودن مشکلات و معضلات اخلاقی، یافتن ریشه و علت وجودی آنها، اولین و مؤثرترین اقدام در جهت خنثی نمودن اثرات آن است. چرا که به قول معروف " آب را از سرچشمه باید بست ".

در کشور ایران ایجاد روستا- شهرها از طریق اجرای سیاست ارتقای روستاهای بزرگ و مستعد به شهر صورت گرفته است. هدف از ایجاد روستا- شهرها بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی و حل مشکلات شهری و روستایی می باشد. به طور کلی روستا- شهرها سکونتگاه های روستایی هستند که به علت تمرکز جمعیت در آن ها، مرکزیت بخش و یا دلایل دیگر معیار شهر شدن را پیدا می کنند، ولی هنوز اکثریت جمعیت شاغل آن ها به کشاورزی مشغول هستند. در این پژوهش با بهره گیری از روش های اسنادی و پیمایشی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی توسعه روستا- شهری در استان فارس مورد بررسی قرارمی گیرد. پایایی پرسشنامه تحقیق به وسیله ضریب آلفای کرونباخ برای شاخص های اقتصادی و اجتماعی به ترتیب 866/0 و 832/0 بدست آمد. جامعه آماری تحقیق کلیه ساکنین روستا - شهر حسن آباد می باشد (2072N=)، که تعداد 200 نفر از آن ها با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه تعیین شده و به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون های t تک نمونه ای و ویلکاکسون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تبدیل حسن آباد به شهر در خدمات رسانی به ساکنین موفق بوده است، اما در بهبود درآمد، اشتغال، کاهش وابستگی به مرکز شهرستان، تثبیت جمعیت، توسعه مشارکت و جلب رضایت ساکنین تأثیر چندانی نداشته است.

در شیوع ویروس کرونا، بین جمعیت روستایی- شهری و سکونتگاه های روستایی و شهری تفاوت ویژه ای دیده نمی شود. با این حال به عنوان یک بحران، ویروس کرونا تأثیر منفی در اقتصاد روستایی داشته و یا می تواند محرک مهم برای نوآوری در مشاغل جدید در نواحی روستایی باشد. امروزه شیوع کروناویروس تبدیل به یک بحران بزرگ جهانی شده و کشورهای زیادی از جمله ایران را درگیر کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی کروناویروس در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان اردبیل انجام یافته است، که از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد، جامعه آماری32روستای دارای دهیاری بخش مرکزی شهرستان اردبیل با جمعیت 8038 نفر است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردد که به تناسب تعداد سرپرست خانوار موجود در هر روستا توزیع گردید. جهت بررسی موضوع از دو شاخص(اقتصادی و اجتماعی) در قالب 30 نماگر براساس مطالعات سایرمحققین بهره گرفته شد. روایی پرسشنامه توسط پانل صاحبنظران متخصص و مجرب در این حیطه مورد بررسی قرار گرفت و تأیید گردید. جهت تعیین پایایی پرسشنامه نیز تعداد 30 پرسشنامه در منطقه مشابه توزیع گردید و ضریب پایایی آن در متغیر اجتماعی 826/0، در متغیر اقتصادی 852/0 و پایایی کل پرسشنامه 839/0 برآورد گردید. نتایج نشان داد که کاهش حداکثری تعاملات اجتماعی غیرضروری در نواحی روستایی، شرط اصلی کنترل شیوع کرونا است. بعلاوه، شیوع ویروس برروی پس انداز، تعطیلی کسب وکارها، تعدیل نیروی کار و کاهش درآمد خانوار و ناکافی بودن وام های اعطایی دولت در زمینه شیوع کرونا اثر منفی داشته است.