مطالب مرتبط با کلیدواژه

متغیرهای جغرافیایی


۱.

تحلیل مؤلفه های جغرافیایی و فرهنگی- اجتماعی مؤثر بر فرایند شکل گیری و توسعه محوطه باستانی شهریری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محوطه باستانی شهریری متغیرهای جغرافیایی متغیرهای بوم شناسی متغیرهای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۶۹۳
محوطه باستانی شهریری در مشکین شهر اردبیل یکی از شاخص ترین محوطه های شمال غرب ایران است. این محوطه طی سه فصل کاوش باستان شناختی در سال های 1382،83،84 مورد مطالعه قرار گرفت. استقرار جوامعی با شیوه معیشتی نیمه کوچ نشینی در این محوطه از دوره مفرغ متأخر و آهن قدیم با ساخت معبدی اولیه شروع شده و در عصر آهن میانی با ساخت قلعه استحکاماتی و گورستانی وسیع در کنار معبدی با بیش از 500 سنگ افراشت انسان ریخت به اوج رونق رسیده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چه متغیرهای محیطی، جغرافیایی و فرهنگی- اجتماعی در فاز شکل گیری و توسعه محوطه شهریری در مکان گزینی و گسترس محوطه واجد اهمیت بوده است. پژوهش حاضر با استناد به بررسی و کاوش های باستان شناختی محوطه بوده و تحلیل و استدلال آن بر پایه مبانی نظری باستان شناسی پهندشت است که برای بررسی مقوله مکان از نظریه بوم شناختی کنت وات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فراهم بودن پنج شاخصه ماده، انرژی، فضا، زمان و تنوع ملزومات استقرار در این محوطه در عصر مفرغ متأخر را فراهم آورده و در عصر آهن میانی نزدیکی به راه های ارتباطی و انباشت ثروت در کنار عوامل پیش گفته باعث رونق و اوج محوطه گردیده است.
۲.

بررسی عوامل مؤثر بر توسعه ورزش قهرمانی استان های ایران و ارائه الگوی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه اجتماعی توسعه اقتصادی توسعه فرهنگی متغیرهای جغرافیایی ورزش قهرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۳۶۹
ابعاد کلان توسعه و متغیرهای جغرافیایی از عواملی اند که می توانند روند توسعه یافتگی استان ها و در نتیجه توسعه یافتگی ورزش قهرمانی را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین، هدف این مطالعه تعیین میزان اثرگذاری ابعاد و شاخص های توسعه ملی و متغیرهای اقلیمی-جغرافیایی جهت ارائه مدل توسعه ورزش قهرمانی استان های کشور بود. جامعه و نمونه آماری براساس تقسیمات کشوری سال 1390، شامل 30 استان بود. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و تکنیک جمع آوری داده های آن کتابخانه ای است که با استفاده از 39 شاخص توسعه ملی، 5 متغیر جغرافیایی و 48 شاخص ورزشی سطح توسعه یافتگی استان های ایران و اثرگذاری ابعاد کلان توسعه و برخی از متغیرهای جغرافیایی بر توسعه ورزش قهرمانی از سال 1385 تا 1390بررسی شده است. در این پژوهش، از روش های آماری استاندارد کردن، تحلیل عاملی و رگرسیون پنل برای تحلیل داده ها استفاده شد. تحلیل مدل های پیشنهادی نشان داد بیشترین ضریب اثرگذاری در مدل مربوط به ابعاد کلان توسعه به ترتیب به توسعه فرهنگی (192/0=β) و توسعه اجتماعی (155/0=β) و در مدل متغیرهای جغرافیایی به مساحت استان (160/1-=β) و متوسط سالانه بارش (067/0-=β) تعلق داشت. از میزان اثرگذاری هر یک از عوامل و شاخص های توسعه، می توان برای تدوین برنامه های توسعه بلندمدت، میان مدت و تعیین اولویت تخصیص منابع استفاده کرد.
۳.

بررسی نظام تقسیمات کشوری در ایران: مطالعه موردی استان سمنان در راستای ارائه یک مدل علمی بر مبنای متغیرهای جغرافیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظام تقسیمات کشوری ایران استان سمنان متغیرهای جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۴۷
نظام تقسیمات کشوری ایران یکی از مهم ترین متغیرهای تأثیرگذار بر اقتصاد و سیاست و نیز توسعه و پیشرفت منطقه ای و ملی کشور به شمار می رود. معیارهای مختلفی مبنای این تقسیم بندی قرار گرفته است که از جمله می توان به فرهنگ، تاریخ، جغرافیا و تصمیمات سیاسی و نیز مصلحت اداره کشور اشاره کرد. هدف از این مقاله بررسی نظام تقسیمات کشوری در ایران با تأکید بر استان سمنان به منظور ارائه یک مدل علمی با توجه به متغیرهای جغرافیایی است. سؤال اصلی مقاله این است که نظام تقسیمات کشوری در ایران به طور کلی و به ویژه در استان سمنان دارای چه مبانی و ویژگی های جغرافیایی است؟ نتایج این مقاله دهد که متغیرهای جغرافیای طبیعی (زمین، آب و هوا، آب ها، خاک ها و سایر پدیده های طبیعی ) و انسانی ( پراکندگی انسان و فعالیت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی او) و رابطه ی بین این دو دسته از متغیرها و ساماندهی این رابطه و مدیریت و اداره این رابطه علت و العلل ساماندهی سیاسی فضا در یک کشور است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین نظام تقسیمات کشوری در ایران با تأکید بر استان سمنان به منظور ارائه یک مدل علمی با توجه به متغیرهای جغرافیایی پرداخته خواهد شد.
۴.

مدیریت و برنامه ریزی ماندگاری جمعیت در سکونتگاه های روستایی شهرستان گرمسار با تاکید بر متغیرهای جغرافیایی- اقتصادی(گردشگری، کشاورزی و صنایع دستی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ماندگاری جمعیت سکونتگاه های روستایی متغیرهای جغرافیایی شهرستان گرمسار گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۴۹
شناخت دقیق مسایل مربوط به روستاهای ایران از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ زیرا ریشه تمامی مشکلات و مسائل عقب ماندگی مثل فقر گسترده، نابرابری در حال رشد، رشد سریع جمعیت و بیکاری فزاینده، در مناطق روستایی قرار دارد. در دنیای امروز، برنامه ریزی توسعه ملی به طور کلی و برنامه ریزی توسعه روستایی به طور اخص، از ضروریات سرزمین های مختلف به شمار می رود. محور توسعه روستاها بطور سنتی کشاورزی تعریف شده، اما محدودیت منابع طبیعی در برخی از روستاها، باعث رکود اقتصادی شده و توسعه کشاورزی به توسعه اقتصادی همه روستاهای منتج نشده است. تمامی جوامع روستایی با معضل بیکاری به نوعی دست به گریبان هستند و ابعاد این معضل، بخش های اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی را نیز متاثر ساخته است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از مدیریت و برنامه ریزی متغیرهای جغرافیایی – اقتصادی ماندگاری جمعیت را در سکونتگاه های روستایی شهرستان گرمسار. چگونه می تون با مدیریت و برنامه ریزی متغیرهای جغرافیایی – اقتصادی ماندگاری جمعیت را در سکونتگاه-های روستایی شهرستان گرمسار افزایش داد؟ این پایان نامه با استفاده از روش تحلیلی – تبیینی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات و اسناد کلان انجام می شود. روش جمع آوری داده ها نیز کتابخانه ای و نیز استفاده از مقالات علمی – پژوهشی است. ابزار گردآوری اطلاعات فیش برداری و استفاده از جداول و نمودارها است. نتایج پژوهش نشان می دهد که که آمایش سکونتگاه های روستایی شهرستان گرمسار از لحاظ متغیرهای جغرافیایی – اقتصادی باعث بهبود روند مهاجرت و افزایش ماندگاری جمعیت در منطقه می شود.
۵.

بررسی رابطه متغیرهای جغرافیایی و رشد پهنای فضایی اقتصاد جرم در استان های مرزی با تاکید بر شرق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: متغیرهای جغرافیایی پهنای فضایی اقتصاد جرم در استان های مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۳۲
به محض این که یک منطقه مرزی و یا خط مرزی به وجود آمد می تواند نه تنها منظره طبیعی را که جزیی از آن به شمار می رود، بلکه عمران و سیاست های کشورهای مجاور را نیز تحت تاثیر قرار دهد. مرز به تنهایی دارای یک نقش است و آن تحدید حدود منطقه ای است که در داخل آن یک نوع قدرت اعمال می شود. اما دولت ها سعی می کنند نقش های دیگری هم مثل، مهاجرت، تجارت، بهداشت و ... را در منطقه اعمال نمایند. حتی تمرکز بیش از حد نقش های دولت در مرز می تواند نماینده تغییرات در سیاست های خارجی باشد. شکوفایی و زوال شهرها و حوزه نفوذ آن ها در مجاورت مرز بستگی به این دارد که خط مرزی نقش های جدیدی برای آن ها پدید آورد و یا بر عکس، حوزه طبیعی آن ها را بر هم زند. در بررسی تئوری مناطق جغرافیایی بزهکاری، بیشتر رفتار آنومیک از نوع تبهکارانه ی آن مربوط به کیفیت محلات شهری است تا این که در اثر خود شهرنشینی باشد. بدین ترتیب احتمالا محلات بزهکاری به وجود می آیند که خود به مخزن تمرکز دائمی بزه کاران تبدیل می شود. از این رو پژوهشگران نشان داده اند که برخی از محلات، کوچه ها و ساختمان ها، دارای تمرکز بالایی از بزه کاران هستند
۶.

بررسی نقش شاخص های جغرافیایی- محیطی در مدیریت فرهنگ فروش (مطالعه موردی شرکت پالایش گاز استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: متغیرهای جغرافیایی فرهنگ فروش تکنیک دلفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف تحقیق حاضر بررسی نقش متغیرهای جغرافیایی در مدیریت فرهنگ فروش در پالایش گاز ایلام می باشد.روش تحقیق مورد استفاده روش تحقیق آمیخته می باشد.پژوهش حاضر یک تحقیق اکتشافی(کیفی-کمی) می باشد وازنظرهدف نیز کاربردی است.برای استخراج مدل مفهومی تحقیق دربخش کمی از تکنیک دلفی استفاده شده است.جامعه آماری در مرحله اول خبرگان( اساتید دانشگاهی و مدیران متخصص حوزه نفت وگاز) ودر مرحله دوم کلیه کارکنان درگیر واحدهای بازرگانی وفروش در پالایش گازدرشهر ایلام بودند. نمونه آماری در مرحله اول 10نفر ازخبرگان و در مرحله دوم تعداد 150نفر بصورت تصادفی ساده انتخاب شده است.کمک تکنیک دلفی در چهار راند ، تعداد 81 گویه شناسایی و پس از 4 مرحله انجام تکنیک دلفی و نظر خبرگان تعداد 57 گویه حذف و تعداد 24 گویه باقی مانده است،که در سه بعد ساختاری ،محتوایی، محیطی طبقه بندی شدند. نتایج نشان دادبر اساس آزمون فریدمن عوامل محتوایی دررتبه نخست اولویت قراردارد و عوامل ساختاری و محتوایی در رتبه های بعدی قراردارندی دسته بندی شدند.
۷.

نقش متغیرهای جغرافیایی منطقه از نظر کرامت انسانی در برنامه ریزی شهری (نمونه مطالعاتی؛ محله حکیمیه و محله خیابان ایران شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کرامت انسانی محله متغیرهای جغرافیایی تهران برنامه ریزی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۱
محلات قدیمی و سنتی ایران با نوسازی های بی برنامه و تقلیدی و بدون توجه به توانمندسازی آنان در طرح های فرادست برخی کیفیات خود را از دست داده اند. بسیاری از این محلات از هسته های اولیه شکل گیری شهرها در طول تاریخ بوده اند اما امروزه به نظر می رسد می توان شاهد تنزل معیارهای کرامت انسانی در محلات و به دنبال آن بروز مشکلات در آن ها داد. این پژوهش با بررسی یک نمونه محله ی قدیمی و یک نمونه محله ی نوساز به دنبال آن است که بتواند به این پرسش ها پاسخ دهد که متغیرهای جغرافیایی منطقه از نظر کرامت انسانی در برنامه ریزی شهری چه نقشی دارند و آیا برنامه ریزی نوسازی محلات در تحقق حفظ و ارتقاء معیارهای این مهم نسبت محلات قدیمی در حفظ موفق باشند؟ با توجه به موضوع و هدف، این پژوهش توسعه ای بوده و روش تحقیق آن تطبیقی است. جهت تدوین چارچوب نظری از روش اسنادی استفاده شده است. بدین منظور، ابتدا معیارهای کرامت انسانی با استناد به آثار اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان تبیین می گردد. سپس جهت سنجش هر یک از متغیرها، تعدادی گویه و سوال تدوین شده که پرسشنامه ای نیمه ساخت یافته تشکیل می دهند. پس از تأیید روایی و پایایی، این پرسش نامه در دو محله به صورت تطبیقی سنجیده می شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد؛ محله جدید حکیمیه که بر اساس الگوی ساخت و ساز معاصر نوسازی شده است به اعتلای هیچ یک از این معیارها منجر نشده است و معیارهای کرامت انسانی در محله سنتی و قدیمی خیابان ایران بیشتر از محله نوساز حکیمیه محقق شده است.