اقامتگاه غیررسمی

از نیمه دوم سده بیستم میلادی خدمات صنعت گردشگری به یکی از عوامل کلیدی برای پیشرفت اجتماعی-اقتصادی تبدیل شده است و امنیت گردشگری یکی از مهم ترین نیازهای اساسی رشد و توسعه آن شناخته می شود. مسئله پژوهش حاضر بر رشد اقامتگاه های گردشگری غیررسمی به عنوان یکی از عوامل تهدید ساز ایمنی و امنیت گردشگری در ایران تمرکز دارد. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی-کمّی) در چارچوب روش شناسی ترکیبی کیو است. در مرحله مطالعه کیفی هرگونه سند و مدرک و اثر علمی مرتبط با موضوع به عنوان منبع داده گردآوری و سرانجام 25 رهیافت استخراج گردید. در مرحله کمّی از مشارکت 40 نفر از اهالی فضای گفتمان برای مرتب سازی نمودار بهره گیری شد و روش های تحلیل خوشه ای و تحلیل تشخیص برای تجزیه وتحلیل به کار رفت. یافته های پژوهش دربردارنده 4 الگوی ذهنی درزمینه ساماندهی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی است. گروه یک 6 نفر، گروه دو 26 نفر، گروه سه 2 نفر، و گروه چهار 4 نفر از مشارکت کنندگان را در برمی گیرد. از مجموع 25 گزاره کیو در 20 مورد تفاوت معناداری میان دیدگاه 4 گروه یا خوشه مشاهده شد. رهیافت های مبتنی بر "آموزش ذینفعان" در اولویت گروه یک، رهیافت های مبتنی بر "تعامل و وحدت رویه بین سازمانی" در اولویت گروه دوم به عنوان الگوی ذهنی غالب با اکثریت 70 درصدی از مشارکت کنندگان، رهیافت های مبتنی بر "آموزش ذینفعان" در کنار "مدیریت یکپارچه" در اولویت الگوی ذهنی گروه سوم، رهیافت های مبتنی بر"آموزش ذینفعان" و "کنترل انتظامی پلیس" در اولویت گروه چهارم جای دارند.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر بر مدیریت پیامدهای منفی امنیتی رشد مدیریت نشده ی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در همدان تاکید دارد و بر این پایه شناخت و تحلیل مهمترین رهیافت های موجود و تفاوت های نگرشی میان مدیران و متخصصان نهادها و سازمان های مرتبط با امنیت گردشگری را در کانون هدف قرار می دهد. روش: پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ فرایند روش شناختی از نوع آمیخته (کیفی-کمّی) است. گزاره های بدست آمده از مطالعه کیفی مبنای طراحی پرسشنامه محقق ساخته در مرحله کمّی قرار گرفت. جامعه آماری در مرحله کمّی مدیران عالی سازمان های ذینفع از امنیت گردشگری در همدان است. با استفاده از جدول مورگان 60 نفر به روش طبقه ای انتخاب شدند. داده های پرسشنامه با استفاده از آمارهای توصیفی و آزمون های کای اسکوئر، فریدمن و کروسکال-والیس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: براساس یافته های مرحله کیفی 17 گزاره به عنوان رهیافت های مدیریت پیامدهای امنیتی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی شناسایی شد. یافته های بدست آمده از داده ها بیانگر آن است که در بیشتر موارد، پاسخگویان میزان اهمیت 17 گزاره استخراج شده را در سطح بالایی تایید می کنند، اما در 4 مورد از رهیافت ها اختلاف نظر معناداری میان شش گروه از افراد نمونه مشاهده می شود. نتیجه گیری: پنج گزاره نخست به طور غالب بر اهمیت رویکرد «آموزش و اطلاع رسانی به ذینفعان گردشگری» تاکید دارند؛ در رتبه های میانی بیشتر گزاره ها بر رویکرد «تقویت قانون گرایی و کنترل و نظارت رسمی» تاکید دارند؛ در رتبه های پایانی نیز بیشتر بر مفاهیم «پیشگیری و مقابله با جرم» تاکید می شود. نتایج تحلیل مقایسه ای دیدگاه شش گروه نیز نشان می دهد که به طور خلاصه جامعه هتلداران همدان در مقایسه با 5 گروه دیگر بیشتر از رهیافت های سلبی علیه فعالیت اقامتگاه های گردشگری غیررسمی حمایت می کنند.