رهبری مبادله‌ای

در این پژوهش به بررسی و تحلیل رابطه بین دو متغیر مهم هوش عاطفی و سبک رهبری پرداخته شده است. جامعه آماری این تحقیق، مدیران بازرگانی شرکتهای تولیدی صنایع غذایی و خودروسازی شهر مشهد به تعداد 266 نفر بود که با توجه به آن، حجم نمونه برابر با 73 نفر تعیین شد. داده‌های مربوط به هوش عاطفی به‌وسیله پرسشنامه هوش عاطفی «ویزینگر» و داده‌های مربوط به سبک رهبری (تحول بخش- مبادله‌ای) به‌وسیله پرسشنامه سبک رهبری «وارنر بورک» جمع‌آوری گردید. برای روایی پرسشنامه‌ها از روایی محتوایی و برای پایایی آنها از روش تنصیف استفاده شد که نتایج آن برای پرسشنامه هوش عاطفی برابر 83/0 و برای پرسشنامه سبک رهبری برابر 79/0 محاسبه شد. نتایج نشان می‌دهد که یک رابطه مثبت و معنادار بین هوش عاطفی و سبک رهبری تحول بخش وجود دارد. همچنین بین هوش عاطفی و سبک رهبری مبادله‌ای یک رابطه منفی و معنادار مشاهده شد. در بررسی رابطه بین سن و جنسیت، مطالعه نشان داد که شدت و ضعف رابطه بین هوش عاطفی و سبک رهبری تحول بخش با متغیر سن دارای رابطه مستقیم و معنادار است. آزمون متغیر جنسیت در تعیین میزان رابطه بین هوش عاطفی و سبک رهبری تحول بخش نشان می‌دهد که این رابطه برای مردان از زنان بیشتر است.

در عصر رقابت جهانی، ارزیابی عملکرد برای بقای سازمانها ضروری است. در این میان سبک رهبری نقش مهمی دارد و دلیل اصلی برای ارزیابی عملکرد سازمانی، افزایش اثربخشی کلی سازمان است.هدف این پژوهش، بررسی رابطه سبک رهبری تحولآفرین و مبادلهای با عملکرد سازمانی کارکنان دانشگاه قم بود.پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از حیث گردآوری دادهها از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری شامل کارکنان دانشگاه قم به تعداد 440 نفر بودند که حجم نمونه بهوسیله جدول مورگان، کرجسی و کهن به تعداد 203 برآورد شد که به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش پرسشنامههای رهبری چندعاملی (MLQ) بس و آولیو (2000) و عملکرد سازمانی (Achieve) هرسی و گلداسمیت (1980) بود که روایی ابزارها با روش تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آنها با ضریب آلفای کرونباخ (همسانی درونی) بررسی شدند. نتایج نشان داد که سبک رهبری تحولآفرین (05/0p <، 31/0=r) و مبادلهای (05/0p <، 17/0r =) با عملکرد سازمانی رابطه مثبت و معناداری داشتند. همچنین نتایج رگرسیون همزمان نشان داد که سبک رهبری قادر است حدود 51 درصد از تغییرات عملکرد سازمانی را تبیین و پیشبینی کند (134/0Adj=، 512/0R 2 =، 716/0r =) که بالاترین آن مربوط به رهبری تحولآفرین با ضریب بتای 36/0 (36/0=β) بود.سبکهای رهبری با عملکرد سازمانی رابطه معنادار داشتند و بر عملکرد سازمانی مؤثرند. با توجه به دیدگاه کارکنان دانشگاه قم به نقش مؤثر سبک رهبری تحولآفرین مدیران در افزایش عملکرد سازمانی، به مسئولان دانشگاه توصیه میشود این سبک رهبری را بهمثابه سبک رایج و غالب در مأموریتهای خود بهکارگیرند و باعث افزایش عملکرد سازمان خود در دنیای متغیر و رقابتی امروزی شوند.